نقد کهن الگویی از نظریه های مدرن نقد ادبی و مبتنی بر نقد روان شناختی است که براساس آرای یونگ بنا شده است. در این نوع نقد، ضمن مطالعه و بررسی کهن الگوهای یک اثر، چگونگی جذب آنها توسّط ذهن شاعر و نویسنده نشان داده می شود. کهن الگوها که محصول تجربه های مکرر بشر در زندگی هستند و در ناخودآگاه وی به ودیعه نهاده شده اند، از زوایا و ابعاد گوناگون مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته اند. برپایه ی این مطالعا...

پیوند ناگسستنی میان ادبیات و روان شناسی باعث ایجاد نقد روانشناختی در حوزه ادب شده است. این نقد می کوشد تا پیوستگی میان ادب و ادیب و آنچه ورای اثر ادبی است را نشان دهد. روانشناسان بزرگی به پویایی این نقد کمک کرده اند، از جمله این ها کارل گوستاو یونگ است که با طرح نظریه ی ناخودآگاه جمعی در کنار ناخودآگاه فردی فروید، تحولی بزرگ در نقد روانشناختی اثر ادبی بوجود آورد. این روانشناس بر آن است که ناخود...

از دستاوردهای نقد ادبی آگاهی از کیفیت و نقاط ضعف و قوت منابع علمی است. کتاب مختارات من الشعر العربی الحدیث، به کوشش مصطفی بَدَوی، حاوی گزیده هایی از اشعار معاصر عربی است که علاوه بر ارائه مقدمه ای ارزشمند در شرح و تحلیل جریان ها و مکاتب ادبی، به معرفی شاعران برجسته هر مکتب و ارائه نمونه هایی از اشعار آنان پرداخته است. محور کار نویسنده توجه به جریان های ادبی و تقسیم شاعران بر مبنای گرایش های ادبی ...

تحولات اجتماعی که در دوره ی قاجار با سرعت ،همه ی جنبه های سیاسی،اجتماعی ،اقتصادی و فرهنگی جامعه ی ما را تحت تاثیر قرار داد باعث تغییراتی در حوزه شعر نیز شد و شعر فارسی از نظر ساختار ، قالب ،زبان ،مضمون و تصویر دچار دگرگونیهای کلی شد. طبیعی است که تبیین این تغییرات مستلزم مباحث نظری و نقدهای بسیاری است. هم زمان با تحول و دگرگونی شعر فارسی ،بحث در باب مباحث نظری شعر ،تعریف شعر ،ویژگی های شعر نو...

علم روان شناسی از پدیده های شناخته شده و مورد نیاز قرن بیستم است، علمی است که بعد از جنگ-های جهانی اول و دوم، به جهانیان، به واسطه ی فشارهای روانی، معرفی شد، بنیان گذار این علم، فروید ، پدر علم روان کاوی است، تا قبل از قرن بیستم، روان شناسی به صورت یک علم مستقل شناخته نمی شد، بلکه بخشی از علم فلسفه به حساب می آمد و مفهوم آن با آنچه ما امروز می شناسیم، به طور کامل متفاوت بود، از آگاهی و هوشیاری ...

چکیده نقد روانشناختی شخصیت در داستان کوتاه یکی از رهیافت ها و گفتمان ها در حیطه ی نقد ادبی محسوب می شود و رویکرد بسیار مناسبی برای عبور از سطح ظاهری و واکاوی ریشه های یک اثر ادبی است. فروید یکی از مهم ترین اندیشمندان قرن بیستم است و برخی از نظریه هایش تقریبا در همه ی ابعاد فرهنگ غرب رسوخ کرده است، و آن چنان چهره شناخته شده ای است که کمتر کسی است که با مفاهیمی چون لغزش زبانی، تحلیل رویا یا حتی...

آثار نگارگری ایران عرصة پرباری جهت انجام پژوهش های معاصر است. در میان نشانه های پراهمیت در آثار نگارگری ایران موضوع امضا و نام هنرمند را می توان مطرح کرد. امضا و نوشتن نام مؤلف به نوعی صحه بر ثبت نگاره به دست هنرمندی خاص است. این سنت به نوعی اثر را شناسنامه دار و به عبارتی اصل و نسب دار می کند. نام هنرمند که بر سینة اثر بدرخشد رابطة خویشاوندی آن درست از کار در می آید و راه بر انتساب آن به هر هن...

ادبیات معاصر فرانسه شاهد حضور چشمگیر آثاری است که بی پرده از «منِ» نویسنده سخن می گوید. حلقۀ سه گانۀ نویسنده، راوی و شخصیت در هم آمیخته و جریانی از ادبیاتی خلق کرده که در سیطرۀ اول شخص است. بسیاری از منتقدان بدین باورند که این امر نشانی از سلطۀ فردگرایی در جامعۀ امروز فرانسه است. گروهی دیگر از تحلیلگران اجتماعی با ردّ دیدگاه فردگرایانه نسبت به دورۀ معاصر، جامعۀ امروز فرانسه را بسیار جمع گرا می دا...

اسطوره ها که در  اصل رویای جمعی و قومی انسان ها هستند از خلاقیت های قومی سرچشمه گرفته اند. شعر نیز برخاسته از نهان آدمی و به نوعی، بیانگر رؤیای جمعی یک قوم است. شعر و اسطوره در رؤیای شخصی و جمعی و کهن الگوها یکسان هستند. رؤیاهای در محدوده ای خاص، که در فرهنگ هر جامعه دیده می شوند. حضور حماسه ها و پیوند تنگاتنگ آ نها با اسطوره ها، نشان آرمان خواهی جامعه ای است که اسطوره را آ یینه و بازتاب رؤیاها...

کودتای 28 مرداد 1332 یکی از سه حادثۀ مهم سیاسی و تأثیرگذار یکصد سال اخیر تاریخ معاصر ایران است. انقلاب مشروطیت و انقلاب اسلامی، دو حادثۀ دیگر این قرن به شمار می روند. این واقعه علاوه بر بازتاب گسترده به صورت صریح و پوشیده در ادبیات داستانی، در شکل گیری جریان سمبولیسم ادبی تأثیر داشته است. بسیاری از نویسندگان روشنفکر و مبارز به دلیل فشار و اختناق حاکم بر جامعه، با زبان و بیانی رمزی و تمثیلی در ن...