حجم پردازی و نقش برجسته در ایران سابقه ای کهن دارد. اما در دوران اسلامی نتوانست در همان ابعاد پیش از عصر اسلامی ظاهر شود، لیکن ذوق نقش برجسته سازی و حجم پردازی ایرانیان به صورت های دیگری ازجمله تزیینات برجسته در معماری، مقبره سازی و نقش های منقور مجال ظهور یافت. در دوران قاجار در زمین? احیای نگاره های صخره ایِ اقداماتی صورت گرفت و آثاری به وجود آمد که تداوم روش و سنت های باستانی را نشان می دهد. ...

نمونه­های اندکی از هنر نقاشی دیواری از دوره‌های اشکانی و ساسانی برجای ‌مانده است و در این میان تعداد نمونه‌های موجود در ایران امروزی بسیار کمتر است اما همین نمونه­های انگشت‌شمار، نقشی مهم و اساسی را در بازنگری و تحلیل تاریخ تکوین هنر نقاشی دوران پیش از اسلام ایران ایفا می­کند. این دیوارنگاره‌ها در دو دوره و دو منطقه‌ی متفاوت در ایران و در یک نوع سبک و شیوه‌ی نقاشی نزدیک به یکدیگر دیده می‌شوند. ...

سیر نقاشی در ایران در روند تاریخی خود، شامل دوره ها، نمونه ها و سبک های متنوعی است که به لحاظ جایگاه و ارزش هایشان همواره مرکز توجه متفکران و هنرمندان داخلی و خارجی بوده است. در این بین نقاشی های رنگ و روغن دوره ی نخست قاجار، از جایگاه بخصوصی برخوردارند که در هنرهای مختلف دوره ی قاجار از قبیل: نقاشی پشت شیشه، تصاویر کتب چاپ سنگی، قلمدان نگاری و ... به کلی تاثیر گذار بوده است. در واقع ویژگی ها و...

تصویرسازی چاپ­های سنگی عهد قاجار که ریشه در سنت­های نقاشی ایرانی داشته، در هنر کاشی­کاری این دورۀ حیاتی دوباره می­یابد. در این میان مضامینی با زمینۀ تاریخی و با تأکید بر معرفی شخصیت شاهان که موضوع کتاب نامۀ خسروان جلال­الدین میرزا است در زمینه نقاشی روی کاشی در دورۀ قاجار، به دلیل سیاست‌های ملی­گرایی و نسبت دادن القاب خود به شاهان گذشته است که در این مقاله به آن پرداخته می­شود. بیشترین تأثیر تص...

تصویرسازی چاپ­های سنگی عهد قاجار که ریشه در سنت­های نقاشی ایرانی داشته، در هنر کاشی­کاری این دورۀ حیاتی دوباره می­یابد. در این میان مضامینی با زمینۀ تاریخی و با تأکید بر معرفی شخصیت شاهان که موضوع کتاب نامۀ خسروان جلال­الدین میرزا است در زمینه نقاشی روی کاشی در دورۀ قاجار، به دلیل سیاست های ملی­گرایی و نسبت دادن القاب خود به شاهان گذشته است که در این مقاله به آن پرداخته می­شود. بیشترین تأثیر تص...

در دورة صفوی و قاجار، به سبب ارتباط با غرب، تمایل دربار به تجربة دنیای مدرن و اشتیاق جهان غرب به شناخت دنیای شرق نوعی دوگانگی سنتی و مدرن در بسیاری از مناسبات اجتماعی، فرهنگی و هنری جامعه نمایان شد که این روند بر وضعیت زنان و حضور آن‏ها در عرصه‏های اجتماعی نیز تأثیرگذار بود. چهره‏نگاری در نقاشی ایرانی براساس الگوی مشخصی بوده است. آنچه در این پژوهش مطالعه ‌شده، چهرة زن در نگارگری‏های این دو دوره...

نقاشی در انتهای دورة قاجار تحت تأثیر ارتباط با اروپا و ظهور تکنولوژی دچار تغییرات شد. این مقاله با رویکرد بینامتنیت به مطالعۀ دو اثر نقاشی از زنان قاجار می‌پردازد که یکی از آن‌ها کار هنرمندی گمنام و دیگری اثر اسماعیل جلایر دانش‌آموختۀ مدرسۀ دارالفنون است. مسئلۀ مورد پژوهش در این مقاله، مطالعۀ نشانه‌ها و تحلیل آن‌ها در نقاشی از زنان و تطبیق معنای نشانه‌ها به صورت بینامتنی و لایه‌ای است. نشانه‌ها...

نقاشی گل‌ومرغ در دورۀ قاجار یکی از جنبه‌های درخشان هنر این دوران است که بازشناسی آن کمک شایانی به شناخت قابلیت‌های این هنر و تحولات آن تا دورۀ قاجار می‌کند. مطالعۀ این آثار نشان می‌دهد که این هنر در امتداد نقاشی گل‌ومرغ در دوره‌های قبل یعنی صفویه و زندیه قرار دارد. عناصر تصویری این هنر با هویت و فرهنگ ایرانی خود را هماهنگ می‌سازد. این نوع از نقاشی ارتباط معنایی بسیار نزدیکی با ادبیات منظوم ایرا...

چکیده مرزهای تلقی ادیان از پیکرة انسانی­،گاه مقدس به عنوان تمثیلی از صورت الهی و گاه مذموم به سبب نمایش حالات گناه­آلود و خودنمایانه بشر، بحث دربارة هنر انسان­نما را مورد توجه قرار می­دهد. از هنر پیشاتاریخی تا هنر معاصر، موضوع تصویر انسان در کانون اهمیت قرار دارد؛ در پاره­ای مواقع، همچون هنر انسان غارنشین، تصویرسازی عصر آخناتون در مصر، آیین بودا، دین یهود، دین اسلام و جنبش شمایل­شکنی بیزانس، تم...

چکیده : پژوهش دراین نگارنده برآن است تا به بازنمود جایگاه زن در آثار نقاشی نیمه نخست قاجار بپردازد و به این اشاره کند که بازنمود زنان در نقاشی مساله مشخصاً نیمه نخست مبتنی بر چه مولفه هایی شکل گرفته است و زنان به تصویر کشیده شده تا چه حد دارای شخصیت فاعلی هستند . نقش اجتماعی زن و جایگاه او در فرهنگ ما از جمله مواردی است که با بررسی آثار نقاشی و نگارگری نیمه نخست قاجار میتوان به اطلاعات مفیدی د...