نظریه برچسب زنی Labeling Theory)) یکی از مشهورترین نظریات مطرح در حوزه جرم­شناسی است؛ نقش صاحبان قدرت در تعریف جرم و تعیین مجرم، آثار  برچسب زنی و راهکارهای پیشگیری از برچسب خوردن افراد محورهای این نظریه را تشکیل می­دهند. با بررسی محورهای نظریه برچسب زنی در منابع اسلامی ملاحظه می­شود که هر چند که میان مبانی دینی و مبانی نظریه برچسب زنی سنخیّتی وجود ندارد، ولی برچسب خوردن فرد در نتیجه وارد ...

مفهوم خردمندی [1] در متون فلسفی و دینی دارای قدمتی دیرینه است، اما از حدود دو سه دهه اخیر این موضوع وارد مباحث و پژوهش های تجربی در عرصه های مختلف روان­شناسی شده است. نظریه پردازان مختلف با توجه به جهت گیری فلسفی خود و حیطه ای که در روان­شناسی بر آن متمرکزند، به تعریف این مفهوم پرداخته اند، ولی تاکنون تعریف مورد توافقی پدید نیامده است. روان­شناسی تربیتی نیز با بهره گیری از این مفهوم، نظریه ها و...

در گذر تاریخ همیشه نظام ها وروش های مختلف سیاسی ، حقوقی ، فرهنگی و... منبعث از بنیان های فکری جوامع وجود داشته است ، از این حیث می توان مباحث معرفتی را به منزله ریشه پنهان و سیستم های مختلف سیاسی ، حقوقی ، اقتصادی و ... را به مثابه شاخ و برگ آشکار در نظر گرفت .از آن جمله است نظام های مردم سالاری دینی و لیبرال دموکراسی . هر دونظام ، به واسطه مرتبط بودن با " دموکراسی " و " مردم سالاری " ، مردم نق...

در ‌اندیشه و نظام‌‌های مردم‌سالار از جمله مردم‌سالاری دینی، مفهوم «دخالت مردم» هسته مفهومی مشترکی است که مرز نظام‌‌های مردم‌سالار از نظریه و نظام‌‌های غیر مردم‌سالار معین می‌کند. وجه مهم مفهوم دخالت مردم، توجیهی است که هر یک از نظریه‌‌های مردم‌سالار و مردم‌سالاری دینی برای آن می‌آورند و از همین ناحیه می‌توان شاهد قرائت‌‌های مختلف از مردم‌سالاری بود. مطابق‌ این نوشتار دو دیدگاه کلان درباره توجیه...

معرفت شناسی دینی، شاخه ای از معرفت شناسی است که با نگاهی پسینی وتاریخ مند معارف دینی را به عنوان یک واقعیت بشری، مورد بررسی و پژوهش قرار می دهد. بشر در مواجهه با دین، درک و فهمی از آن کسب می کند و می تواند آن را مانند سایر نظام های معرفتی اش، موضوع معرفت پردازی نظام مند قرار دهد. نظریه "قبض وبسط تئوریک شریعت"، با نگرشی معرفت شناسانه نسبت به معرفت دینی بشر در طول تاریخ، به مباحثی پیرامون تحول وت...

روش نظریه‌پردازی به­صورت عام و روش اکتشاف نظریة اسلامی از منابع و متون دینی به­صورت خاص از دغدغه‌های مهم پژوهشگران معاصر است. این مقاله در پی پاسخ به این پرسش است که «چگونه می‌توان از منابع و متون دینی به اکتشاف و استنباط "نظریه"‌ پرداخت؟». نویسنده با هدف ارائة روشی نو و اطمینان‌آور در این باره، با اشاره‌ای به مفروضات معرفت‌شناختی و دین‌شناختی بحث، با نگاهی کلان به نظام فکر اسلامی و با استفاده ...

نشان دادن نقش و جایگاه کلیدی امر به معروف و نهی از منکر در پرتو پدیدۀ مهم ظهور امام زمان (عج) و ایجاد انگیزه در جامعۀ دینی برای پرداختن مجدد به این مهم، دو هدف اصلی پژوهش حاضر است. مهم ترین وجه ممیزه پژوهش حاضر از تحقیقات پیشین، ارائه نظریه و مدلی برای قرار دادن امر به معروف و نهی از منکر در یک چارچوب دینی با توجه به برداشتی است که نویسنده از فلسفة دین و فلسفة تاریخ دریافت کرده است.  روش پژوهش...

دین زرتشتی، آیین زروانی و آیین مهر چنان با باورهای نجومی عجین شده اند که بدون درکصحیح این باورها، شناخت درست این ادیان و مکاتب تقریباً امکان پذیر نخواهد بود . از جملهباورهای دینی-نجومی که در این ادیان اهمیت بسیار دارد، بحث هزاره اندیشی و دوره های کیهانیاست. اخوان الصفا نیز که انجمنی سری و عرفانی در قرن سوم و چهارم ه .ق در بصره و بغدادبودند، رسائلی را تدوین نمودند که آکنده از باورها و آرای دینی- ...

ویلیام پی. آلستون ( -1921) برای تجربه دینی ساختاری مشابه با ساختار تجربه حسی قایل است و آن را آگاهی مستقیم به خدا می داند. هدف اصلی او دفاع از این دیدگاه است که آگاهی مستقیم به خدا، می تواند اعتقاد به برخی اوصاف و افعال درک شدنی خداوند را موجه نماید. آلستون در تبیین نظریه خود درباره تجربه دینی بیشتر بر دو چیز تکیه می کند: نخست، تجربه حسی و دوم، گزارش های فراوانی که از صاحبان تجربه دینی نقل شده ...