مبحث فطرت، به عنوان یک مسئله مستقل فلسفی و کلامی در آثار کندی، فارابی، ابن-سینا و شیخ اشراق مطرح نبوده است. در اخوان الصفا برای نخستین بار در تاریخ فلسفه اسلامی، مسئله فطری بودن شناخت خداوند در یک منبع فلسفی مطرح می شود. این پدیده در پرتو رویکرد کثرت-گرایانه آنان در انتخاب منابع شان قابل تبیین است. ابن عربی چون برای نخستین بار چیستی فطرت را موضوع مطالعه مستقل قرار داده است، نقطه عطفی در سیر تطو...

شواهد بسیاری است که افلاطون و ارسطو و حتی سقراط از اندیشه شرق و بویژه ایران تأثیر پذیرفته اند. این مهم متأثر از دو رویداد بود. ابتدا، اوضاع آن زمانه یونان، مراوده یونانیان و ملل شرق خصوصاً ایرانیان، تردد مغ ها به آسیای صغیر و سفر متفکران یونانی به کشورهای شرق زمینه این آشنایی را مهیا کرد. دوم، ویژگی های والای شاه آرمانی ایران که همواره مبنای اندیشگی دینی و سیاسی دولت ایرانی محسوب می شد. شاهی خوب...

حضور و فعالیت طریقت نعمت اللهیه در ایرانِ عصر قاجار، سبب ایجاد کنش و واکنش هایی بین این طریقت با دو جریان قدرتمند شریعت و سلطنت گردید. بررسی فراز و فرود های روابط این سه جریان با یکدیگر، یکی از مباحث قابل ­اعتنا در تاریخ اجتماعی ایران عصر قاجار است. در پژوهش حاضر، تعاملات سه جریان یاد شده با یکدیگر، با عنایت به این که چه عواملی باعث شد طریقت نعمت اللهیه در دورۀ مورد بحث، دچار رکود و حاشیه نشینی ...

پادشاهی هخامنشی برای نخستین باردر تاریخ، نمونه تشکیلات حکومتی و اداری وسیعی را که شاهنشاهی می نامند، به جهان عرضه داشت. این حکومت بر اساس نظام شاهنشاهی با محوریت شاه، در رأس همه امور کشور مبتنی بر پذیرش تفاوت های مذهبی و قومی ملل تابعه با تقسیمات کشوری به بیست ساتراپی و کنترل نامحدود ساتراپ ها توسط حکومت مرکزی شکل گرفته بود، درحالی که بنیان حکومت اشکانیان برپایه نظام کذگ خوذایان (ملوک الطوایفی)...

کردستان به مثابه جغرافیای محل سکونت کردها همواره بخشی از پیکره ایران زمین بوده است که در ادوار مختلف تاریخی تحولات مهمی را از سر گذرانده است .با تشکیل حکومت صفویه در سال 907 ه ق و سرکوب مدعیان و سر جنبانان محلی در گوشه و کنار کشور شاه اسماعیل برآن شد تا امراء و سران کرد را نیز همچون سایر مدعیان و فرمانروایان محلی به انقسیاد خود درآورد اما امراء و سران کرد که به صورت مستقل در حوضه جغرافیایی خود ...

چکیده: خلیج فارس به واسطه موقعیت ممتاز جغرافیایی خود، از جمله عمده ترین مناطق ارتباطی و سوق الجیشی جهان می باشد که بخش های مهمی از ارتباطات شرق و غرب را تامین می نماید. همزمان با عصر صفویه، پرتغالی ها به صحنه خلیج فارس وارد شدند و جزیره هرموز را تصرف نمودند، دهکده ی کوچک گمبرون مقابل هرموز را بعنوان نخستین لنگرگاه دریایی در ساحل تسخیر، و قلعه ای نظامی درآنجا برپا نمودند. شاه عباس اول با همکاری ...

چکیده از جمله حوادث مهم تاریخ ایران انتقال قدرت از سلسله ی زندیه به قاجاریه می باشدکه دراین میان حاجی ابراهیم خان کلانتر،به عنوان یکی از شخصیت های مهم ومتنفذ سیاسی که منصب کلانتری فارس را برعهده داشت،دراواخر دوره ی زندیه باروی گردانی از لطفعلی خان زند،نقش مهم وموثری را درانتقال قدرت از زندیه به قاجاریه ایفا نمود.او به واسطه ی این خدمت به منصب صدارت اعظمی آقامحمدخان قاجار دست یافت و با لقب اعتم...

مهمترین رودخانه ی قابل کشتی رانی در ایران ومنطقه ی خلیج فارس،رودخانه ی کارون بود. موقعیت استراتژیکی وژئوپولتیکی رودخانه،بویژه درامرکشتی رانی موجب شد،که درقرن 19م.کشورهای انگلستان،فرانسه،روسیه،هلندوآلمان روابط جدیدی با ایران آغازکنند.در این میان انگلستان که به عنوان مهمترین کشور،به دنبال نفوذوتوسعه اقتصادی وسیاسی خویش درخلیج فارس بود، سعی درکسب امتیازکشتی رانی درکارون نمودوهمین دلیل روابط ویژه ...

مطالعات صورت گرفته در زمینه وضعیت اقتصادی ایران در عصر ناصرالدین شاه نشان می‌دهد که شاه و دولتمردان این عهد نتوانستند با اتخاذ راهکارهای علمی، عملی کشور را از بحران مالی و کسری بودجه برهانند. لاجرم برای تأمین پول مورد نیاز به استقراض خارجی روی آوردند با ترور ناصرالدین شاه و روی کار آمدن مظفرالدین شاه ،این میراث شوم گریبانگیر این شاه پیر نیز گردید. ناتوانی در افزایش درآمد از طریق مدیریت صحیح و ز...

در مقاله‌ پیش رو بر اساس نظریه گفتمان در آراء لاکلا و موفه، تأثیر گفتمان مشروطیت بر هنجارهای تصویری عصر قاجار در سه دوره‌ تاریخ ایران مورد مطالعه قرار گرفته است .دوره اول سلطنت ناصرالدین شاه (1313-1264 ه.ق)، دوره دوم سلطنت مظفرالدین شاه (1324-1313ه.ق) و دوره‌ سوم سلطنت محمد علی شاه و احمد شاه (1344-1324 ه.ق). در دوره‌ اول شکل‌گیری گفتمان پیشامشروطیت با مفصل‌بندی قانون و دال‌هایی چون «عدالت»،...