طوایف قاجار تا زمان پایه‌گذاری پادشاهی (1209ق/1794م) برای چندین قرن در رویدادهای ایران تأثیرگذار بوده‌اند. هدف این نوشتار شناسایی دلایل استمرار سکونت ایل قاجار در استرآباد است که با روش «توصیفی – تحلیلی» انجام می‌گیرد. مسئله اصلی در این تحقیق: چرایی استقرار و استمرار سکونت ایل قاجار در استرآباد است و مدعای نویسنده این که برخلاف نظر برخی از نویسندگان، کوچ اجباری عامل اصلی سکونت ایل قاجار در این...

هدف: بررسی ساختار رکن مطلع در مکاتبات داخلی و خارجی در دیوان‌سالاری عصر قاجار. روش/ رویکرد پژوهش: مقاله با روش توصیفی و تحلیلی و با استفاده از اسناد و مدارک آرشیوی و منابع کتابخانه‌ای تنظیم شده‌است. یافته‌ها و نتیجه‌گیری: ساختار نامه‌های دیوانی از سه بخش رکن مطلع، رکن حال، و رکن خاتمه تشکیل می‌شود. اجزای رکن مطلع هم شامل سه بخش خطاب...

در دیدگاه لاکلا و موفه امور اجتماعی به مثابه ساخت های گفتمانی قابل فهم اند اما ساخت هایی که پایدار و ازلی نسیتند و همواره معناهای بالقوه دیگری وجود دارند که ممکن است ساختار گفتمان را به چالش کشیده، یا آن را دستخوش تحول کنند. آنها با ابداع مفاهیمی چون"مفصلبندی" "دال مرکزی"،"دال شناور" "عنصر"، "بعد"، "زنجیره های هم ارزی"و "زنجیره های تفاوت" نشان دادند که چگونه درون هر گفتمان مجموعه ای از نشانه ها...

در دوران سلطنت 50 ساله(1264-1313 ه.ق( ناصرالدین شاه ایران برای اولین بار به صورت جدی با غرب مواجه می شود و تحولات زیادی در راستای مدرن شدن شیوه حکومتی درکشور ودر بین توده مردم رخ می دهد. حضور روشنفکران آزادی خواه که اندیشه اصلاح طلبی حاصل مبارزات سیاسی آنها بوده علاوه برنقادی وضع موجود به طراحی وضع مطلوب خودنیز پرداخته اند،آنها باترویج وتفهیم فکراندیشه اجتماعی و فرهنگی جدید در ذهنیت دستگاه حاکم...

روابط ایران و فرانسه در عهد قاجاریه، دارای اهمیت ویژه ای است. هر چند که این روابط در دوره قبل از حکومت قاجارها وجود داشت، اما نکته مهم در دوره قاجاریه تأثیرپذیری فرهنگی ایران از این کشور است. با ظهور ناپلئون بناپارت و جنگ های ایران و روسیه فصل جدیدی از ارتباطات بین دو کشور، بویژه گرایش به ارتباط فرهنگی پدید آمد. فدرت نمایی فرانسه و ناپلئون در اروپا و نیاز ایران به کمک نظامی و سیاسی فرانسه، عامل...

ترکمن ها در قرن چهارم هجری به نواحی شمال شرقی ایران وارد شدند. سلجوقیان که موفق به تاسیس حکومتی درایران شدند طایفه ای از آنان بودند ترکمن ها همواره به خاطر مشکلات معیشتی به نواحی مرزی ایران یورش می آوردند. از دوره صفویه مسائل مذهبی نیز به آن اضافه شد. ترکمن ها و قاجارها با توجه به ریشه مشترکی که با هم داشتند، در ابتدای دوره ی قاجار با هم همکاری صمیمانه ای داشتند.آقا محمدخان با اینکه در آغاز کار...

در سیر چند هزارساله هنر کاشی گری، کاشی قاجار به طور مشهود، دارای کیفیتی متمایز از ادوار گذشته است. وجود مشخصه هایی نو، این تمایز را در کاشی های هفت رنگ سرسرای کاخ مخصوص در کاخ گلستان، بیش از همه تشدید کرده است. اینکه کاشی نگاری دوره قاجار با توجه به کاشی های منتخب از کاخ گلستان چه رویکری را در مضمون دارند و این رویکرد به چه صورت عملی شده است مورد بحث تحقیق حاضر است. همچنین در دوره قاجار گذار سن...

شهر کاشان در طول ادوار مختلف تاریخی همواره در زمینه هنر و فرهنگ مطرح بوده است. هنر معماری از پر اهمیت ترین عناصر ارزشی هر ملت می باشد و تزئینات جزء جدایی ناپذیر آن محسوب می شود. پژوهش حاضر جهت بررسی تزئینات و نقاشی در چند بنای تاریخی متعلق به دوره زند و قاجار کاشان (بروجردی ها، حکیم باشی، عامریها، عباسیان) صورت گرفته است. بدین منظور از روش گرد آوری و مطالعاتی استفاده شده است. اطلاعات ضروری تحقی...

متون داستانی و مطبوعاتی را با سرعت می خوانیم، اما آیا محقق و فهرست نگار مجاز است اسناد و مدارک دست نویس را سریع بخواند و ثبت نماید؟ در این جا با تمرکز روی وقف نامه ای از تهران که در تاریخ های 1295 و 1298 هـ.ق روی یک صفحه به ابعاد 29×61 سانتی متر تنظیم شده موضوع بررسی شده است. این بررسی نشان داد که واقف اعیانی (اشجار و ابنیه) سه قطعه باغ را نخست در سال 1295 هـ.ق به صورت مفصل و ارض (زمین) را در م...

یکی از وقایع نگاری های اواخر سلطنت فتحعلی شاه قاجار- که تا کنون معرفی، بررسی و تصحیح انتقادی نشده و در زاویه ناشناختگی و گمنامی مانده است- کتابی خطی تحت عنوان «تاریخ فتحعلی شاه قاجار»، از نویسنده ای به نام محمد حسین بدایع نگار اورجانی است. مولف، این کتاب را به دستور فتحعلی شاه در سال 1248ق. به رشته تحریر کشیده است و تنها یک نسخه از آن موجود است و آن نیز، در کتابخانه ملی تبریز نگهداری می شود. او...