مقاله حاضر، با تکیه بر مقوله حافظه جمعی و با الهام از ایده باختین درباره خصلت گفتگوگرایانه و چند صدایی گفتمان رمان وار، و همچنین با تأسی به ایده حقیقت پرسپکتیوی درباره واقعیت تاریخی بر ظرفیت ژانر رمان تاریخ گرا برای ارائه چشم اندازهای چندگانه از تاریخ تاکید دارد. چنین تاکید و تشریحی می تواند به تحلیلی از منطق داستانی رمان های تاریخ گرای فارسی - به لحاظ دوری یا نزدیکی به ظرفیت مذکور- پیوند یابد....

آثار ادبی از اساسی ترین ابزارهایی است که می تواند به مطالعات جامعه شناسانه کمک کند. گاه شرایط اجتماعی و فرهنگی جامعه به گونه ای است که نوع خاصی از ادبیات مورد توجّه مخاطبان و مردم قرار می گیرد. از این رو، شناخت و بررسی ادبیات مورد توجّه مردم به شناخت خواسته های آنها، و در نتیجه ساختار کلّی جامعه و گه گاه نقاط ضعف و نقص های فرهنگی آن کمک می کند. اخیراً با پدیدۀ رمان های عامه پسند مواجهیم. رشد و رواج...

نقش ادبیات و هنر در انتقال فرهنگ ملل مختلف به نسل های بعد بر کسی پوشیده نیست . تاریخ اکثر ملل جهان مشحون از مقاومت در برابر نیروهای متجاوز است . ادبیات مقاومت آینه انعکاس فرهنگ ملت هایی است که در مقابل دشمن به مقاومت برخاسته اند و دراین میان نقش رمان و مشخصأ ((رمان مقاومت)) وخاصیت ترجمه پذیری آن به زبانهای مهم دنیا غیر قابل انکار است . حتی کشورهای متجاوز برای انتقال فرهنگ ضد بشری خویش و ثبت وقا...

«حیاط خلوت» نوشتۀ فرهاد حسن زاده، یکی از رمان­های برگزیدۀ جشنوارۀ ادب پایداری است. این رمان از جمله آثار متفاوت در حوزۀ ادبیّات پایداری به شمار می رود. نگرش انتقادی به تبعات جنگ و حذف ارزش های برآمده از این واقعه سیاسی، اجتماعی، رمان مذکور را به اثری قابل تأمّل از منظر حوزۀ انسان­شناسی و جامعه شناسی ادبیّات بدل می­کند. از سوی دیگر، تجربۀ مبتنی بر زیست جهان نویسنده در زبان و اجتماع پس از جنگ، موجب ...

محمود تیمور(1894- 1973م) یکی از داستان­نویسان بزرگ معاصرِ عرب است که با آفرینش نوشته­هایی پُربار، کمک شایانی به ادب تازی نموده است. این نویسنده را «پدر داستان­نویسی معاصر عرب» گفته­اند. یکی از ره­توشه­های ادبی او، «شمس و لیل» نام دارد که سفرنامه­ای واقعی و آمیخته به خیالِ شگرف نویسنده است. نگارندگان در این جستار بر آن بوده­اند که به نقد این رمان پرداخته و در این میان، آراء، افکار و سبک و اسلوب نوی...

رمان یکی ازانواع ادبی جدید است که دراوایل قرن بیستم،به عنوان یک فنّ ادبی مستقل،جایگاه خودرادرادبیات عربی محکم کرد.این گونه­ی ادبی دربیان مسائل مربوط به زندگی انسان معاصرکه بامعضلات خاصّ دنیای خوددست وپنجه نرم می­کند،از توان بالایی برخوردار است و توجّه بسیاری از نویسندگان خوش ذوق را به خود جلب کرده است؛ یکی از این نویسندگان معاصر عرب«نجیب محفوظ»است که علاوه بر داستان کوتاه، در زمینه­ی رمان نیز آثار...

جنگ یکی از پدیده­های مهمّ اجتماعی است که آثار و تبعات کمابیش یکسانی در جوامع انسانی دارد و هرگز نمی­توان منکر پیامدها یا حتّی تفاسیر مختلف از این پدیده، در پرتو ارزش­ها و انگیزش­های فرهنگی تاریخی این رخداد شد. ادبیّات داستانی دفاع مقدّس و به تعبیری کلّی­تر، متون مرتبط با جنگ میان ایران و عراق یکی از عرصه­های فعّال در بازنمود این پدیدۀ اجتماعی است که با توجّه به زمان و شرایط و فضای تولیدشان دربردارندۀ ...