شکتی در زبان سنسکریت به معنای نیرو و توان، و در متون مقدس هندو، به ویژه تنترهای،عنوانی است برای نیروی خلاقِ مؤنث که منشأ واحد تمام اشکال نیرو در عالم است. درمکاتب دینی تنترهیی، شکتی تنها وجود حقیقی، معرفت محض و سعادتِ مطلق است کهسراسر هستی با تحدید نیروی او شکل گرفته است.از این رو، مانند برهمن در مکتب ادویته ودانته، سچیداننده 1 خوانده میشود و همانندبرهمن با تنزل از مرتبۀ اطلاق و تجلّی در اشکال و ص...

بسترسیاسی،اجتماعی و علمی فراهم شده در آغاز غیبت کبری موجب می شود که این مقطع سر آغازی باشد بر شکوفایی فکری در عالم تشیع ، حاکمیت آل بویه در بخش وسیعی از عراق و ایران و حکومت های محلی دیگری که گرایش های شیعی داشته اند فرصتی مغتنم در اختیار علما و دانشمندان شیعه قرار می دهد. فقها و محدثانی که تحت تعلیم ائمه اطهار (ع) برای هدایت جامعه در دوره غیبت شایستگی پیدا کرده اند با استفاده از این فضای باز س...

منطقه «بلخ» از جمله مناطقی است که حدیث شیعه مدتی از حیات خویش را در آن سپری کرده است، ولی پژوهشی مستقل در بازخوانی تلاش محدثان شیعه در این منطقه شکل نگرفته است.  این منطقه بخشی از خراسان بزرگ در قدیم بوده و اکنون شامل استان­هایی در ازبکستان و افغانستان شود. حضور محدثان بلخی در این منطقه و بلخیان مهاجر به دیگر حوزه‌های حدیثی شیعه از یک سو و اقبال دانشیان شیعی به حضور در این مناطق سبب شد که حوزه ...

مجموعهٔ حدیثیکافی نوشتهٔ محمد بن یعقوب کلینی از مهم‌ترین مجموعه‌های حدیثی شیعیان دوازده امامی است. برخی از مستشرقان به بررسی تفاوت‌های میان این اثر با دو مجموعهٔ حدیثی دیگرِ شیعی،یعنیمحاسن و بصائر الدرجات پرداخته و به این نتیجه رسیده‌اند که کتاب کافی هرچند از نظر محتوایی همانند دو اثر دیگر نمایندهٔ فضای آکنده از غلو قم است، اما چون شیعیان عقل‌گرای بغداد را مخاطب قرار داده در انتخاب احادیث و چینش آن‌...

قرآن و سنت در مباحث اسلامی محور اساسی اندیشه و علم را تشکیل می دهد. همگام سازی اندیشه های دین مداران در این دو حوزه از اهمیت و تأثیر بالایی برخوردار است. در حوزه قرآن کریم و جایگاه متمایز آن در اندیشه تقریب میان اندیشمندان اسلامی بحث های بسیار ارائه شده است، اما به حوزه حدیث شاید کمتر توجه شده است. حال آن که حدیث به عنوان دومین رکن اساسی اندیشه اسلامی جدای از اهمیت ویژه از قابلیت های بالایی در ...

میراث حدیثی شیعه، مجموعه ای مستحکم و متقن و کارآمد است. یقین به این امر با ترسیم فضای صدور احادیث و بررسی بستر تاریخی نقل حدیث شیعه مسجّل می گردد. درمیان جامعه حدیثی و اکثر راویان، صفات والایی چون، کثرت زهد و عبادت، صداقت، دینداری، نیّت خالص و تلاش صادقانه در راه نشر معارف، مشهود بود. صفاتی که مددکار ویژگی اصلی روایت گری (امانت داری) بودند. این مهم از اعتماد امامان به راویان و تجلیلی که از آنان د...

هدف اصلی این مقاله، بررسی مقایسه‏ای مفهوم امنیت در مکاتب متأخر امنیتی است. در واقع، مکاتب جدید امنیتی همچون مکتب انگلیسی، کپنهاگ، ولز، پاریس و پسااستعماری، واجد این مداقه در مقوله امنیت هستند. بر این اساس، نویسنده مبنای مقایسه مکاتب را بر معیار «مرجع امنیت» قرار داده و بر این مبنا به مقایسه هستی‌شناسی، معرفت‌شناسی و روش‌شناسی این مکاتب در حوزه امنیت پرداخته است. مطابق فرضیه مقاله و در مقام مقای...

برخی از مکاتب الهی و بشری، حقوق اخلاقی متمایزی برای زن و مرد قائل اند، بر این اساس این سؤال مطرح است که آیا ابتناء حقوق اخلاقی متمایز زن و مرد بر تفاوت های تکوینی یا اجتماعی آنها توجیه عقلانی دارد؟ این مسئله به لحاظ ابعاد اخلاقی (هنجاری و تحلیلی)، مستلزم آن است که در قالب رهیافت های نظری مکاتب اخلاقی بررسی شود. مکاتب اخلاقی غایت گرا، وظیفه گرا، فضیلت گرا و حق گرا، مکاتب اخلاقی مطرحی هستند که بر...

فقه امامی در طول تاریخ خود همواره با این واقعیت مواجه بوده که گاه حدیثی ضعیف السند مستند فتوای فقیهان بوده یا اصحاب به چنین حدیثی عمل کرده‌اند. این پدیده بحثی چالشی در میان فقیهان در پی داشته است مبنی بر اینکه آیا شهرت می‌تواند جبران‌کنندۀ ضعیف سند حدیثی باشد؟ همۀ فقیهان امامی در این باره هم‌نظر نیستند. از منظر برخی فقیهان، «شهرت» می‌تواند ضعف سندی حدیث را جبران نماید و اعتباربخش آن باشد. به نظ...