در مطالعه آثار فلزی تاریخی، لایه های خوردگی چگال به دلیل ارزش های فنی نهفته در آن ها از اهمیت خاص برخوردارند. در مقاله ذیل با هدف تأکید بر امکان دستیابی به شواهد مؤثر در روند تحلیل مطالعات ریزساختار و رفتار خوردگی آثار، با استناد به مطالعات خوردگی پیشین انجام شده با استفاده از میکروسکوپ های نوری (plm) و الکترون روبشی( sem) و روش های تجزیه (edx و xrd)، روی نمونه آثار فلزی مکشوفه از محوطه های صرم...

سرزمین ختلان در طول تاریخ از شهرها و آبادی هایی ازقبیل مُنک، هُلبوک، ِبک، پَرغَر و... متشکل بوده است که در طول زمان و بر اثر حوادث روزگار بیشتر این شهرها از بین رفته اند؛ اما برخی آثار باقی مانده از این شهرها طی حفریات باستان شناسان کشف شده اند. در این مقاله این آثار تاریخی کشف شده به چهار دسته تقسیم شده اند: 1. آثار باستانی؛ 2. آثار تاریخی؛ 3. آثار معماری؛ 4. آثار زیارتی. در میان این آثار باستانی و...

در سال های اخیر مطالعات باستان‎شناسی با بهره گیری از سایر رشته های علمی، رویکرد های نوینی را در شناخت شرایط محیطی مکان استقرار محوّطه های باستانی داشته است. در این پژوهش با هدف تعیین نقش مخروط‎ افکنه ها در توزیع سکونت گاه های پیش از تاریخ، مخروط‎افکنه های جاجرود در دشت تهران و حاجی عرب در دشت قزوین مورد مطالعه قرار گرفتند. در این پژوهش ضمن مطالعات میدانی با ایجاد ترانشه و تهیّه گرافیک لوگ نسبت به...

تمدن کهن، غنی و پربار ایران در عرصه های مختلف هنر و فرهنگ، شاهکارهای بی نظیری به جهان ارزانی داشته و به همین دلیل و به خاطر انگیزه های آزمندانه هیچ وقت از تعرض، دستبرد و غارت مصون نبوده و هر روز شاهد ارتکاب جرایم گوناگون علیه میراث تاریخی، فرهنگی هستیم. یکی از این جرایم، «حفاری و کاوش غیرمجاز به قصد کشف میراث تاریخی، فرهنگی» است که سابقه ای طولانی در حیات تاریخ بشر دارد. از این رو حمایت از این ...

رصد خانه مراغه که بزرگترین رصدخانه جهان در دوره قبل از اختراع تلسکوپ بوده است در سال 657 روی تپه ای در غرب مراغه به دستور هلاکو نوه چنگیز خان مغول و همت خواجه نصیر الدین طوسی بنا شده است. این مجموعه تا سال 703 هجری آباد بوده، لکن پس از آن بر اثر زلزله های سخت و بی توجهی حکام رو به ویرانی رفت. رصدخانه چین، سمرقند، استانبول و هند از روی رصدخانه مراغه ساخته شده اند. امروزه تنها پی های بخش های مختل...

کشان یا کاشان « cachan» یکی از شهرهای نزدیک پاریس در کشور فرانسه است. وجود آثار باستانی و آثار کاخهای پادشاهان فرانسه متعلق به قرن نهم تا چهاردهم جاذبه خاص این شهر برای توریست هایی است که از آن دیدار می کنند. کاشان در حاشیه کویر در ایران نیز پیشینه ای بیش از 7 هزار سال دارد. مقایسه بین این دو شهر به ویژه از جنبه های تاریخی، معماری و بیان همسانی و ناهمسانی های آنها از جمله مواردی است که نگارنده ...

«به منظور ساماندهی و بهسازی محوطه ها و مجموعه های تاریخی- فرهنگی و تبدیل آن ها به بخشی از محیط زندگی و عامل هویت بخش در برنامه توسعه سرزمین لازم است که این محوطه ها نه فقط به عنوان «میراث فرهنگی» بلکه به عنوان «کانون های توسعه فرهنگی،اقتصادی» درچارچوب طرح های برنامه ریزی ملی و طرح های کالبدی منطقه ای و ناحیه ای در نظر گرفته شوند و از توان و مزیت های نسبی و رقابتی آنها در مسیر توسعه ملی، منطقه ا...

تل آتشی و محوطه های پیرامونی آن در حدود 30 کیلومتری شرق شهرستان بم و در امتداد جاده آسفالتی که از بم به روستای دارستان منتهی می شود، قرار گرفته اند. این بررسی باستان شناختی با هدف اولیه ی شناخت دوره های فرهنگی منطقه ی بم به ویژه دشت دارستان صورت گرفته است. با توجه به این رویکرد، اقدام به نمونه برداری روشمند در چهار تپه ی دشت گردید، در هنگام نمونه برداری در مکان های منطقه، بازدید فراگیری از دیگر...

آزمونهای غیر مخرب یکی از مهمترین ابزارها در مطالعات آثار باستانی به شمار می‌روند. هدف این تحقیق استفاده از نوترون رادیوگرافی برای اخذ اولین تصاویر آثار باستانی کشور در سیستم جدید نوترون رادیوگرافی راکتور تحقیقاتی تهران است. نوترون رادیوگرافی به عنوان یک ابزار مکمل در کنار رادیوگرافی معمولی با پرتوهای ایکس و گاما قرار میگیرد. اندرکنش‌های متفاوت نوترون نسبت به پرتوهای ایکس و گاما و حساسیت بالای ن...

کاوش های تپه های باستانی نیشابور منجر به کشف حجم عظیمی از آثار اسلامی شد، که نمایانگر غنای فرهنگی این تمدن است. نقوش منقور بر آثار کشف شده در واقع زبان تصویری هستند که می توانند در بر دارنده ی مفاهیم اعتقادی، آداب و رسوم و ترجمان محیط زیست مردمان این منطقه باشند. از آنجائی که اطلاعات کنونی پیرامون این تمدن ناچیز می باشد، این رساله با نام بررسی مفاهیم نمادین نقوش گیاهی در تپه های باستانی نیشابور...