کشور ها در سیاست خارجی خود با بهره گیری از ظرفیت های اقتصادی و انرژی ملی و در چارچوب دیپلماسی انرژی، راهبرد نوین رشد و توسعۀ اقتصادی و تأمین منافع و امنیت ملی را در پیش گرفته اند. اما نارسایی و عدم کفایت در جهت گیری های اقتصادی سیاست خارجی جمهوری اسلامی، سبب شده است تا در ادبیات علمی و دانشگاهی کشور با وجود آثاری در حوزۀ اقتصاد سیاسی انرژی، به وجوه ارتباط بخش انرژی و سیاست خارجی توجه چندانی صور...

به دلیل افزایش روزافزون معاهدات و سازمان‏های بین‏المللی پیرامون حقوق تجارت بین‏الملل و بنا به الزام اعضا بر اجرای مقررات مندرج در اسناد بین‏المللی، دولت‏ها برای اجتناب از انزوای حقوقی - اقتصادی، سعی در الحاق و ورود به این نهادها را دارند.در اینکه منافع ملی جمهوری اسلامی ایران در پذیرش این معاهدات یا عدم الحاق به آنها تأمین می‏شود، نمی‏توان به گونه‏ای مطلق اظهارنظر نمود.برای نمونه، ایکسید، میگا،...

با فروپاشی اتحاد شوروی، گرجستان از زیر سایه سنگین نفوذ و کنترل روسیه خارج شد؛ و به نقش استراتژیک خود در پیوند دو قاره آسیا و اروپا بازگشت. البته بدلیل خلاء قدرت ناشی از فروپاشی این ابرقدرت دوران جنگ سرد، بی¬ثباتی¬های قومی و سیاسی بازمانده از دوران شوروی به بی¬ثباتی منطقه منجر شده است. رهبران روسیه از نخستین روزهای موجودیت کشور خود بعنوان یک دولت مستقل، بر اهمیت گرجستان به عنوان یک منطقه بسیار م...

چکیده در عصر جهانی شدن اوضاع منطقه­ای و جهانی در هم تنیده شده است. لذا بحران در یک منطقه منافع بازیگران در مناطق دیگر را تحت تاثیر قرار می­دهد. اوکراین از زمان استقلال با بحران­های متعددی مواجه بوده است که نقطه اوج آن در سال 2014 و تقابل آمریکا و روسیه در مورد آن بوده است. بر این اساس مقاله پیش­رو درصدد پاسخ به این سئوالات است که ریشه­های بحران 2014 اوکراین چیست؟ و تقابل روسیه و آمریکا در بحرا...

        در فضای ژئواکونومیک فعلی جهان که انرژی، محور سیاست و استراتژی کشورهای بزرگ و صنعتی است، اصلی ترین فشار برای تصاحب آسان منابع آن روی کشورهای اطراف حوزه خلیج فارس و سپس خزر می باشد. نکته حائز اهمیت و مثبت اینکه، ایران به دلیل قرارگرفتن میان این دو حوزه و داشتن رتبه دوم ذخایر نفت و گاز جهان به عنوان بازیگر تأثیرگذار نقش با اهمیتی دراستراتژی جهانی ژئوپلیتیک انرژی پیدا کرده است. اما در چهار ...

قدرت ملی، قابلیت یک کشور برای استفادة بهینه از سر‌چشمه‌های قدرت خویش برای اعمال اراده و تحصیل منافع ملی است. افزایش قدرت رقابت و حوزۀ نفوذ هر کشور در عرصة جهانی حاصل ارتقای مؤلفه‌های قدرت ملی است. مشاهده می‌شود رویکرد هوشمندانه به سرچشمه‌های قدرت از جمله فناوری هسته‌ای به تولید قدرت ملی، وزن ژئوپلیتیکی، گسترش حوزۀ نفوذ و ارتقای جایگاه جهانی ایران بینجامد و سبب جهشی در حل چالش‌های ژئوپلیتیکی...

تأسیس و توسعۀ سازمان‌های مردم‌نهاد که از جمله سازوکارهای مشارکت مردم در سطوح محلی، ملی و بین‌المللی است، بر عرصه‌های گوناگون زندگی جوامع انسانی تأثیر گذارده و می‌گذارد. یکی از این حوزه‌های تأثیر‌پذیر، منافع امنیت ملی کشورهاست. برای سیاست‌گذاری در حوزۀ سازمان‌های یاد‌شده، شناخت عوامل متفاوت و از جمله عوامل سیاسی و امنیتی ضروری است. این تحقیق برآن است تا با شناخت این عوامل، میزان و چگونگی تأثیر‌گ...

منافع ملی قدرت‌های کوچک و منطقه‌ای همواره تحت تأثیر رقابت قدرت‌های بزرگ بوده‌اند. رقابت استراتژیک قدرت‌های بزرگ در سطح بین‌المللی از جمله در منطقه دریای خزر، منافع ملی جمهوری اسلامی نیز را تحت‌الشعاع خود قرار داده است. حضور قدرت‌های فرامنطقه‌ای در حوزه دریای خزر باعث شده که رقابت آشکار و پنهان آنها، منافع ملی کشورهای موجود در این منطقه را یا به چالش کشانده یا وابسته به خود سازد. بدیهی است که رو...

در دنیای امروز، کشورها در سیاست خارجی خود، اغلب همسو با نظریهٴ نوواقع گرایی،  برای افزایش قدرت و منافع، تلاش می کنند. آن ها در شرایط حاکمیت هرج و مرج و جدایی اخلاق از سیاست، در عرصهٴ بین الملل، اقدام و عمل می کنند. برخلاف این رویهٴ حاکم، در اسلام، اخلاق اساس سیاست را تشکیل می دهد. به همین دلیل، هدف اصلی سیاست خارجی ایران بر اساس قانون اساسی آن، فقط کسب منافع ملی نیست، بلکه تحقق منافع بشریت است؛...

اخیرا مقام معظم رهبری در جمع اخیر وزیر امور خارجه و سفرای ایران درخارج کشورکلیدواژه «دیپلماسی ایدئولوژیک» مطرح کردند، گرچه دیپلماسی ایدئولوژیک سابقه ای طولانی دارد وکشورها ازاین دیپلماسی استفاده می کنند اما دیپلماسی ایدئولوژیکی که مقام معظم رهبری مطرح کردندتلفیقی از سیاست آمیخته با آموزه‌های وحیانی است که برای نیل به اهداف نظام در همه ابعاد آن طراحی‌شده است. خاستگاه این بیان معظم له که «...