چکیده یکی از اموری که از دیر باز فکر بشر را به خود معطوف ساخته و بسیاری از دانشمندان و متفکران را به تکاپوی اندیشه و قلم واداشته،مسأله آزادی است. اهمیت این امر به حدی است که در همه اعصار انسان هایی برای حاکمیت آن در جامعه، جان فشانی کرده اند. آزادی به عنوان یک واقعیت که در ساختار و تکوین انسان وجود دارد به مفهوم رهایی از زنجیرها و جبرهای حاکم بر وجود آدمی است.انبیاء نخستین پیام آوران رهایی و آ...

خداوند متعال، پیامبران (علیهم­السلام) را برای هدایت و رستگاری مردم فرستاده است. آنان همواره در این راه با مشکلات و سختی­های فراوانی روبرو بوده­اند. این بزرگواران در طول مسیر با خطرات و تهدیدهایی مانند اخراج از وطن، محاصره و تهدید به قتل مواجه گشته­اند. پژوهش حاضر کوشیده است با روش توصیفی- تحلیلی و بررسی داستان­های قرآنی و بهره‌گیری از تفاسیر مختلف، ضمن گونه‌شناسی سختی‌هایی که پیامبران (علیهم‌ال...

از دغدغه‌های انسان مؤمن و متعهد، انجام وظایف و تکالیف دینی، برای در امان ماندن از عواقب سوء دنیوی و اخروی ترک وظیفه است. از تکالیف مهمّ دینیِ مسلمانِ مستطیع، به­جا آوردن حج و زیارت خانة خدا است که آثار و برکات متعدد روحی، اخلاقی، اجتماعی، سیاسی و... به دنبال دارد. در عین حال، باید بدانیم که بی‌اعتنایی و سهل‌انگاری در انجام این واجب، آثار و تبعات سوء دنیوی و اخروی متعددی را در پی دارد. در این...

این امکان وجود دارد که زوج به دلایل مختلف غایب شود، به‌گونه‌ای که از او خبری نرسد و در اصطلاح مفقودالأثر شود. دو نظر دربارۀ‌ وظیفۀ‌ زوجۀ‌ مفقودالأثر مطرح شده است: یکی صبر و دیگری تربص. امامیه زمانی به صبر حکم می‌دهند که حیات غایب معلوم باشد یا نفقه‌ برقرار باشد وإلّا زوجه حق درخواست طلاق دارد. پس از چهار سال تربص و تفحص، زوجه‌ مطلقه می‌شود. حنابله زمانی که ظاهر غیبت، مرگ مفقود باشد و فقهای مالکی...

مقالهء«بسمله»، (Basmala) تألیف ویلیام.ا.گراهام یکی از مقالات‌ دائرة المعارف قرآن‌ (EQ) است.ما برای آشنایی با شیوهء تحلیل و بررسی مفاهیم قرآنی‌ در این دائرة المعارف به ترجمهء این مقاله پرداخته و در پانوشت برخی مطالب را مستند ساخته‌ایم.مطالبی را که در این جستار نقد و تصحیح کرده‌ایم عبارت‌اند از:1.الله،رحمن، رحیم ترکیبی از تأثیر عقاید یهود در مسیحی و کفار جزب عربستان است؛2.شیعیان در نماز بسمله را ...

بنا بر نظریه غالب (نظریه ملاصدرا) در تبیین معاد جسمانی، انواع نعمت ها و عذاب های اخروی و هر آنچه در عالم آخرت برای انسان اتفاق می افتد، در قلمرو مثال متصل محقق می شود و امور خارج از نفس بوده و مخلوق قوه خیال اوست. نخستین پیامد چنین نظریه ای شخصی بودن معاد است و حال آنکه آیات بسیاری از قرآن کریم ناظر بر وجود ارتباطات جمعی گوناگون (رابطه شهادت، شفاعت، تصرف، پرس و جو، مجالست و محبت، اشراف، مناداه،...

هدف اصلی این تحقیق عبارت است از بیان اهمیت ولایت و ولایت‌پذیری در تربیت، و احصای موانع تربیتی ولایت‌پذیری از منظر قرآن کریم. برای انجام این تحقیق از روش توصیفی- تحلیلی و نیز تحلیلی- استنباطی استفاده شده است. بنابراین پس از توصیف بدون دخالت یا استنتاج ذهنی موضوع تحقیق، آیات قرآن کریم با توجه به سوالات تحقیق مورد تحلیل فکری قرار گرفته، و چارچوب کلی تحقیق مشخص شده و سپس از آیات منتخب، استنباط صورت...

بیشتر فقیهان و مفسران امامیه در مورد دلالت آیه «وَ لَنْ یَجْعَلَ اللَّهُ لِلْکافِرِینَ عَلَی الْمُؤْمِنِینَ سَبِیلا» بر این باورند که آیه شریفه، ناظر بر مقام تشریع است که نتیجه آن، نفی هر گونه احکامی است که به هر شکلی می‌تواند بستر تسلط کفار بر مسلمانان را فراهم آورد و گروه اندکی از مفسران اهل سنت پیرو مبنای دلالت انشائی آیه شریفه نفی سبیل هستند اما دیدگاه‌های دیگری نیز وجود دارد که برخی از آنها دلالت آیه شریفه را به ق...

مسئلة جاودانگی نفس در جهنم و بقا در عذاب الهی ازجمله مسائل مهم کلامی و اعتقادی است که از همان آغاز، توجه بسیاری از متفکرین مسلمان را به خود جلب کرده است. در این میان ملاصدرا به اشکالاتی که در باب خلود در عذاب وجود دارد اشاره می‌کند و سعی کرده است با پاسخ‌دادن به آن‌ها و اثبات خلود برخی از کفار در جهنم، هرگونه اندیشة مبنی بر عدم خلود را رد کند. اما به نظر نگارنده پاسخ وی ناکافی بوده و نمی‌تواند ...

دغدغه اصلی مقاله این است که با هدف فهم میزان گرایش اسلام به جنگ و خشونت، جنگ‌های پیامبر اسلام را مورد بررسی و تحلیل قرار دهد. نگارنده بر این باور است که مراجعه مستقیم به قرآن و سنت و بازخوانی آنها، ضمن اینکه ما را از اشتباهات احتمالی که دانشمندان گذشته دچار آن بوده‌اند رها می‌کند، می‌تواند در حل مسائل امروزمان مفید باشد. در این مقاله، ابتدا به تبیین ماهیت جنگ‌های پیامبر اکرم (ص) پرداخته‌ایم که ...