این مقاله، پژوهشی درباره فرآیند نوستالژی در شعر شاعر معاصر فلسطینی، سمیح القاسم، است. نوستالژی در آغاز اصطلاحی روان شناختی بود و سپس وارد ادبیات شد. این واژه، دراصل، به معنای رنج بردن و غم ناشی از غیرممکن بودن بازگشت به گذشته است. این خصلت روانی، به منزله یک رفتار ناخودآگاه، زمینه خلق بسیاری از آثار ادبی جهان را فراهم کرده است. شعر عربی نیز، از نخستین نمونه ها تاکنون، سهم بسزایی از این احساس دا...

واژگان با توجه به رشد عقلی و به میزان تجربه ی افراد جامعه، علاوه بر معنی عام ومرکزی، از معانی حاشیه ای و ضمنی برخوردار هستند؛ بر این اساس، مفاهیمی مانند «معنی مرکزی» و «معنی حاشیه ای» شکل می گیرند.بررسی کاربردی واژگانی که از این روند برخوردار شده اند این امکان را فراهم می آورد تا شناختی جامع از وضعیت آن ها به دست آید. در زبان عربی معانی حاشیه ای گستردگی فراوانی دارند با نگاهی دقیق به آیات قرآن ...

پژوهش حاضر بر مبنای این پرسش شکل گرفت که وجهِ اشتراک و افتراق مطالعه «معنا» در معناشناسی زبانشناختی و سنتِ مطالعه هرمنوتیک کدامند؟ بر این اساس، منابع در دسترس در حوزه دانشهای مذکور مورد مطالعه و بررسی قرار گرفتند تا رویکرد هر کدام به مسأله «معنا» مشخص گردند. بخشی از پژوهش نیز به آزمون عملی اختصاص دارد. برای این منظور، داستان کوتاه بچه مردم نوشته جلال آل احمد را به عنوان متن برگزیده، به دوازده نفر...

یکی از مبانی خاص تفسیر اخلاقی، اخلاقی بودن محتوای مفاهیم قرآنی و زبان تخاطب در قرآن است؛ چنان که می توان محتوای قرآن را از جهات گوناگون از جمله انطباق آموزه ها و مفاهیم قرآنی با فطرت انسان، اهداف تربیتی و اخلاقی رسالت پیامبر اکرم(صلی الله علیه واله وسلم) و نزول قرآن و وجود آیات صریح در رعایت موازین اخلاقی، محتوایی اخلاقی برشمرد. از این رو، قرآن کریم افزون بر اشتمال بر محتوای اخلاقی، در مقام بیا...

مقالة حاضر درصدد تحقیق مسائل مستحدثه در زمینه نسب کودکان حاصل از تلقیح مصنوعی است و مسأله را صرفاً از ناحیه حکم وضعی (ابوت و بنوت) و بدون پرداختن به حکم تکلیفی آن، یعنی جواز یا عدم جواز تلقیح مصنوعی، بررسی می‌نماید. نگارنده در بررسی تفصیلی این موضوع، ابتدا به معنای لغوی و اصطلاحی نسب و تلقیح مصنوعی می‌پردازد و در ادامه انواع تلقیح مصنوعی را برمی‌شمرد و ضمن بررسی آ...

هدف پژوهش حاضر معناشناسی واژه انقلاب و گستره کاربرد آن در نصوص دینی و معرفی زمینه­ها و عوامل پیدایش آن از نگاه آیات قرآن و روایات معصومین(ع)با تکیه بر ابعاد مختلف حرکت انقلابی حضرت موسی(ع) است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و در این راستا، انقلاب در نگاه اندیشمندان غربی و اسلامی و نیز کاربرد آن در قرآن و روایات تبیین شد. همچنین عوامل شکل‌گیری انقلاب شامل نارضایتی از وضع موجود، ظلم و ستم، نابراب...

اهمیّت و ارزش اثباتی اقرار به عنوانی یکی از ادلة اثبات دعوی، بر کسی پوشیده نیست. اقرار شخص عاقل به زبان خویش به دلیل عقل و شرح نافذ است و اقرار کننده به مفاد اقرار خود ملزم می شود. در مورد نفوذ اقرار شخص سالم هیچ گونه نزاعی بین فقها و حقوقدانان وجود ندارد ولی در مورد اقرار مریض در مرض موت اختلاف شده و بین مذاهب اسلامی اقوال مختلفی وجود دارد. این مقاله نظر به اهمیّت موضوع، ضمن بیان معنای اصطلاحی...

تقیه که در لغت به معنای پرهیز از خطر و حفظ جان و مال است، در اصطلاح دینی، و در زمینه های گوناگون اعتقادی و سیاسی ، معنایی بس گسترده یافته و مجادلات پردامنه ای برانگیخته است. ما، پس از بررسی منابع خود، نخست به شرح معانی لغوی و اصطلاحی آن می پردازیم. سپس ماجراهایی تاریخی چون گرفتار آمدن چند تن از مسلمانان- از جمله یاسر و پسرش عمّار و نیز سمیه به دست کفار قریش را عرضه می کنیم و به شأن نزول برخی آیا...

آینده­پژوهی مدرن که در دهه­های گذشته در مجامع علمی مطرح شده است در چارچوب مکتب نظری اثبات­گرایی با نگاه تقلیل­گرای تجربی ارزیابی می­شود نگاهی به محدودیت­های شناخته شده این مکتب فکری و تحولات تاریخی آن در دهه­های گذشته نشان می­دهد که رویکرد­های نوین مابعد اثبات­گرا تصاویر کامل­تری از علم هستند که سعی نموده­اند محدودیت­های گذشته رویکرد علمی را مرتفع سازند بر این اساس آینده­پژوهی نیز در چهره­ای جد...