مطالعه تاریخ اسلام، نشانگر دوگونگی رفتار علمای اهل سنت و امامیه با خلافت اسلامی است. علما به دلیل تسلّط بر مبانی فقه و کلام اسلامی، می توانستند نقش مهمی در صورت بندی مبانی مشروعیت قدرت خلافت اسلامی، ایفا کرده و به عنوان، نظریه پردازان قدرت، در خدمت خلافت قرار گیرند، چنان که در خلافت بنی امیه، برخی از علمای اهل سنت چنین نقشی را بر عهده گرفته و به حمایت از امویان پرداختند. در مقابل عده دیگری از عل...

اگر چه فرق مختلف متکلمین همچون اشاعره ، معتزله و امامیه اختلاف نظر زیادی در اصول و فروع دین دارند اما جملگی در اصل توحید که محور دین اسلام را تشکیل می دهد موافقت دارند . با این حال تفاسیر گوناگون ، بعضأ متضاد و بلکه متناقضی که از همین اصل ارائه نموده اند ‘ ریشه همه اختلافات دیگر است . متکلمین معتزلی که استدلال عقلی را ملاک قضاوت در باب توحید دانسته اند با تکیه بر بساطت مطلق ذات و نفی وحدت صفت و...

مقایسه نظرات متکلمان فرقه های اسلامی در باب احباط با دیدگاه قرآن است. احباط در لغت به معنای باطل کردن، تباه ساختن و در اصطلاح، باطل شدن اعمال نیک با گناهان بزرگ و محو شدن پاداش اعمال پیشین با نتایج شوم گناهان پسین است. برخی از متکلمان معتزلی بر خلاف امامیه و گروهی از متکلمان اهل سنت، احباط را به صورت قاعده ای کلی می پذیرند. نویسنده پس از گزارشی از پیشینه تاریخی احباط به دیدگاه متکلمان شیعه و اه...

جبر و اختیار از مسائل پیچیدة کلام اسلامی است و برداشت‌های گوناگون مسلمانان از آیات قرآن و احادیث نبوی(ص) به مشرب‌های فکری زیادی از جمله جهمیه، اشاعره، معتزله، امامیه و ... انجامیده است. مشرب‌های کلامی اسلامی با استناد به استدلالات عقلی و نقلی یا به جبر مطلق، یا به اختیار محض، یا به آمیزه‌ای از هر دو و یا به امر بین‌الامرین اعتقاد ورزیده‌اند. البته مولوی در مقام انسانی جامع که در همة علوم اسلامی...

 مقایسه نظرات متکلمان فرقه‌هاى اسلامى در باب احباط با دیدگاه قرآن است. احباط در لغت به معناى باطل کردن، تباه ساختن و در اصطلاح، باطل شدن اعمال نیک با گناهان بزرگ و محو شدن پاداش اعمال پیشین با نتایج شوم گناهان پسین است. برخى از متکلمان معتزلى بر خلاف امامیه و گروهى از متکلمان اهل سنت، احباط را به صورت قاعده‌اى کلى مى‌پذیرند. نویسنده پس از گزارشى از پیشینه تاریخى احباط به دیدگاه متکلمان شیعه و ا...

مطالعه تاریخ اسلام، نشانگر دوگونگی‌ رفتار علمای اهل‌‌سنت و امامیه با خلافت اسلامی است. علما به دلیل تسلّط بر مبانی فقه و کلام اسلامی، می‌‌توانستند نقش مهمی در صورت‌‌بندی مبانی مشروعیت قدرت خلافت اسلامی، ایفا کرده و به عنوان، نظریه‌‌پردازان قدرت، در خدمت خلافت قرار گیرند، چنان‌‌که در خلافت بنی‌‌امیه، برخی از علمای اهل‌‌سنت چنین نقشی را بر عهده گرفته و به حمایت از امویان پرداختند. در مقابل عده دیگ...