اصالت وجود مبنای حکمت متعالیه است و ملاصدرا در جهت استحکام بخشیدن به این مبنا، براهین متعددی اقامه نموده است. عموم شارحان پس از وی، در مقام تبیین دیدگاه ایشان بوده اند. اما آقا علی مدرس یکی از برجستگان مکتب فلسفی تهران، ضمن التزام بر این مبنا، در تلاش است تا به زعم خویش بحث ناتمام ملاصدرا را تمام کند.1 او در مسألة اصالت وجود، با طرح محل نزاع اصالت وجود و اصالت ماهیت می­خواهد خلأ فلسفة ملاصدرا ر...

شاهنامه داوری از آخرین کتاب های مصور نفیس خطی به شمار می آید که مجالس آن توسط دو هنرمند شیرازی یعنی آقا لطفعلی ومحمد داوری اجرا شده اند.نگاره های این شاهنامه منعکس کننده ویژگی های مکتب شیراز و همچنین هنر مصور سازی کتاب دوران قاجار در واپسین روزهای حیاتش می باشند، به همین جهت در این پژوهش سعی شده تا با بررسی نگاره های منتخب به ویژگی های مصور سازی شیراز که تا آن زمان به صورت سنت حفظ شده بودند، دس...

مسجد جامع گناباد، یکی از سه مسجد باقیمانده­ی دو­ایوانی خراسان به سبک رازی و از یادگارهای عصر خوارزمشاهی است. تزیینات این مسجد، شامل آجرکاری در تزیینات هندسی، کتیبه و گچ­بری در تزیینات گیاهی است. مقاله حاضر به تببین تزیینات آجری و گچ­بری و مطالعه آرایه‌ها و تحلیل بصری کتیبه­های ایوان جنوبی مسجد پرداخته است. حروف و کلمات کتیبه‌های مسجد جامع گناباد در قالب چه ساختار و نظامی و بر چه مبنایی طراحی شد...

مسجد ، محل سجود و خضوع و کرنش بندگان خدا در پیشگاه "الله" است ، جائی برای ایجاد رابطه با پروردگار و اظهار عبودیت و کوچکی در برابر ربوبیت و عظمت خالق هستی. قداست مسجد ، در همین رابطه متقابل "عبد و ربوبیت رب" نهفته است. این تحقیق کوششی در بازشناسی مبانی طراحی مسجد در معماری معاصر ایران است. با هدف شناخت مفاهیم کالبدی- محتوایی معماری اسلامی در طراحی مسجد، خاستگاه معنای عناصر کالبدی آن موردبررسی قر...

مساجد شاهی یا سلطانی، یکی از انواع مساجدی هستند که در دوره­ی صفویه ظهور نمودند. سازندگان این مساجد، مرکز ثقل امور دینی را از مساجد جامع به این گونه مساجد منتقل کردند، تا آنان که نامشان با مسجد همراه بود نیز، در مرکز توجّه عموم قرار گیرند. ساخت مساجد شاهی در دوره­ی قاجار، به­خصوص در دوره­ی حکومت فتحعلی شاه قاجار، توسعه و گسترش بسیاری یافت، به­گونه ای که در پنج شهر قزوین، تهران، زنجان، بروجرد و سم...

چکیده چگونگی پیدایش هندسۀ مسجد چهارایوانی گنبددار یا مسجد ایرانی در هاله ای از ابهام است و گونه شناسی متداول مساجد ایران برمبنای شمار ایوان ها نیز از این ابهام نمی کاهد. هندسه، جان مایۀ هر نوع معماری است که با تعریف و تحدید آن، درک کالبدهای گونه گون آن نوع را آسان تر می کند. بنابراین برای شناخت شکل ایرانی مسجد، بهتر است از چیستی سرچشمه های هندسی و چگونگی فرآیند پیدایش هندسۀ آن نیز پرسید. مقاله ...

مسجد مظفریه (مسجد کبود) تبریز، یکی از شاهکارهای هنری عصر قراقویونلوها است. اما مسألة مطرح دربارة معماری این بنا، عدم وجود اصالت در کلیت حجمی آن می­باشد. زیرا در طی زمان، ساختار بنا دگردیسی یافته و تفاوت­های فاحشی بین کالبد فعلی و کالبدی که معماران اولیه­اش اراده کرده بودند، وجود دارد. تبیین علمی سیر تحولات کالبدی این بنا، مسألة پژوهشی بود که این مقاله مستخرج از آن می­باشد. در نوشتار حاضر، مراتب...

یکی از بناهای مهم معماری دوره اسلامی ایران، مدارس علوم دینی می باشند که با شکل گیری نظامیه ها در دوره سلجوقی آغاز و با فراز و نشیبهائی تا دوره قاجار نیز ادامه یافت که اوج توجه به احداث مسجد – مدرسه ها در اوایل دوره قاجار و تا زمان تأسیس مدرسه دارالفنون می باشد. تلفیق و ترکیب دو عملکرد مسجد و مدرسه باعث شکل گیری نوآوری ها و خلاقیت های فضایی در معماری اینگونه بناها گشت که حتی در مدارس باشکوه صفوی...

عکاسی به‌صورت دائگروتیپی (انداختن عکس روی صفحه نقره‌ای) در سال 1839، هم‌زمان با سلطنت محمدشاه قاجار در پاریس عرضه شد. خبر این اختراع حدود چند ماه بعد به ایران رسید و رجال کشور مشتاق این هنر شدند. سه سال بعد در تهران دربار محمدشاه برای داشتن تجهیزات عکاسی ابراز تمایل کرد. روابط با فرانسه چندان مطلوب نبود و با انگلیس نیز نه‌چندان خوب به‌این‌ترتیب همسایه شمالی از فرصت استفاده کرد و یک دیپلمات را ت...

نهضت ضد استبدادی و عدالتخواهانهء مشروطیت ملت مسلمان ایران،یکی‌ از درخشان‌ترین و مهم‌ترین رویدادهای سیاسی-اجتماعی ایران پس از اسلام‌ می‌باشد.هدایت و رهبری دینی مشروطه خواهان اصفهان،به دست حاج آقا نور الله نجفی اصفهانی نیز،موقعیت برجسته‌ای به رهبری علما در مشروطیت‌ و تأثیرگذاری این خطه از سرزمینمان،در انقلاب مشروطه بخشید.انقلاب‌ مشروطیت،با بهره‌گیری از فضای مذهبی شهر اصفهان و حضور عالمی روحانی‌ د...