در سده اخیر و در شهرهای تاریخی، طرح‌های توسعه شهری ازجمله طرح‌های جامع و برنامه‌های ساخت خیابان مسبب مداخلات وسیع و مشکلاتی از جمله از بین رفتن یکپارچگی بافت شهری بوده‌اند. این مداخلات در محلات تاریخی نمود بیشتری پیدا کرده‏است؛ زیرا همواره یکی از مهم‌ترین ویژگی‏های این محدوده‌ها، ساختار یکپارچه و انسجام اجزای آن به محوریت مرکز محله بوده‏ و مداخلات شهری بدون شناخت ساختارهای فضایی به چند پاره شدن...

آسیبپذیری شهر تهران دربرابر زلزله، به ویژه در بافت ها و فضاهای فرسودة بخش مرکزی آن، با عنایت به بستر طبیعی ناامن و با توجه به جایگاه بخش مرکزی این شهر، سنجش میزانآسیب پذیری بافت های قدیمی بخش مرکزی شهر تهران و ارائۀ راهکارهای کاهش آسیب پذیری آن ها دربرابر زلزله را در اولویت قرار داده است. در این پژوهش، با ارائۀ روشیبرای تحلیل آسیب پذیری لرزه ای بافت های فرسوده، بر نقش مؤثر شاخص های برنامه ریزی ...

رشد شتابان شهرنشینی و افزایش مهاجرت روستاییان به شهرها، مسئلۀ حاشیه‎نشینی و اسکان غیر رسمی را پدید آورد و به تناسب، موجب گسترش نابهنجاری‎هایی در شهرها شد، لذا شناخت نقش حاشیه‎نشینی در بروز انواع آسیب‎های اجتماعی از اهمیت خاصی برخوردار است؛ چرا که امروزه در کشورهای جهان سوم یکی از معضلات شهرنشینی، حاشیه‎نشینی و آسیب‎های اجتماعی ناشی از آن است. گسترش حاشیه‎نشینی در شهر اردبیل و اسکان جمعیت غیر شه...

      نوسازی شهری به عنوان یکی از راهکارهای تدبیری در مواجه با فرسودگی پهنۀ­ بافت­های فرسوده می­باشد که در پی نگاه صرفاً کالبدی نتایج کمابیش مشابه با سایر طرح­های توسعه شهری را حاصل می­نماید. بر این اساس سرمایۀ اجتماعی با شامل شدن ارزش­هایی چون اعتماد و مشارکت و همبستگی در پهنۀ سکونتی، مفهومی است که در فرآیند نوسازی شهری در دهه­های اخیر اهمیتی ویژه یافته است. هدف این پژوهش بررسی ارتباط بین سرمای...

تکیه معاون­الملک یکی از مهم­ترین تکایای ایران و بناهای شهر کرمانشاه در اواخر دورۀ قاجار است که در بافت قدیم شهر و محلۀ برزه­دماغ واقع شده است. کاشی­کاری تکیه، مضامین متعدد مذهبی، ملی، اساطیری، حماسی، مناظر طبیعی، گل و مرغ و هندسی را در بر می­گیرد. مهم­ترین هدف پژوهش حاضر، شناسایی منشأ نقوش کاشی­های فوق، علل شکل­گیری آنها در کنار هم و پی بردن به مضامین متنوع محلی، بومی و فرا محلی در آنهاست. روش ...

تغییرات اقتصاد ملی و بین‌المللی کشورها در دو دهۀ پایانی سدۀ بیستم میلادی و لزوم تعدیل شیوه‌های مداخله در نواحی شهری براساس نیازهای محلی، سبب شده است ابزارهای سنتی به‌کار گرفته‌شده برای تجدید حیات شهرها که به‌تنهایی توان رویارویی با علل بروز افت شهری ندارند به چالش دچار شوند. حرکت دیدگاه‌ها از مداخلات بزرگ‌مقیاس، پروژه‌محور و دولت‌محور به‌سوی بازآفرینی محلی و فرایندمحوری با تکیه بر ظرفیت‌های درو...

آرامگاه  های محلۀ شیشه  ریز شهر جالق از جملۀ مقابر برجسته و منحصربه  فرد به  جای  مانده در استان سیستان و بلوچستان است. با وجود اینکه این مقابر در سال ۱۳۷۸ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده اما تاریخ دقیق احداث آن  ها مشخص نیست [و حدس زده شده] از دورۀ سلجوقی تا صفوی ساخته شده باشند. گذشته از تاریخ بنا و شیوۀ معماری، آنچه که این آثار را منحصر به  فرد کرده، مقابر مصطبه  ای موجود در کف و دفن نوزادان ...

ایرانیان و عبریان، نخستین بار در شاهراه کلده و آشور یکدیگر را یافتند و به‌تدریج در کاشان، یکی از طولانی‌ترین هم‌زیستی‌های بشری را آغاز کردند. از ورود اسلام به ایران تا دورۀ صفوی، از یهودیان کاشان اطلاعی در دست نیست؛ اما با ورود به عصر صفوی، به‌مدد دو وقایع‌نامۀ داخلی و گفتار سیاحان غربی، به رشد و پویایی فرهنگی واجتماعی و اقتصادی این جامعه پی می‌بریم. این جستار به گزارش و تحلیل حیات اجتماعی و فر...

رشد شتابان شهرنشینی و افزایش مهاجرت روستاییان به شهرها، مسئلۀ حاشیه‎نشینی و اسکان غیر رسمی را پدید آورد و به تناسب، موجب گسترش نابهنجاری‎هایی در شهرها شد، لذا شناخت نقش حاشیه‎نشینی در بروز انواع آسیب‎های اجتماعی از اهمیت خاصی برخوردار است؛ چرا که امروزه در کشورهای جهان سوم یکی از معضلات شهرنشینی، حاشیه‎نشینی و آسیب‎های اجتماعی ناشی از آن است. گسترش حاشیه‎نشینی در شهر اردبیل و اسکان جمعیت غیر شه...

مسکن از نیازهای اولیه هر انسان به شمار می‌آید و در کشورهای مختلف، دولت‌ها اقدامات و برنامه‌ریزی‌های جامعی را در زمینۀ تأمین مسکن اقشار مختلف انجام داده‌اند. یکی از این اقدامات‌ها در ایران در چند سال اخیر، سیاست مسکن برای طبقات کم‌درآمد است که با نام "مسکن مهر" شناخته می‌شود. با توجه به اجرا و تکمیل اغلب فازهای آن، ضروری است با روش‌هـای مختلـف، آثار و پیامدهای آن مورد بررسی قرار گیرد. هدف این پژ...