هر زبانی بر اساس نیازهای خود واژه هایی را از زبان های دیگر وام می گیرد که زبان فارسی نیز این گونه می باشد. از میان زبان ها، زبان عربی بیش و پیش از هر زبان دیگری بر زبان فارسی تأثیر گذاشته است. واژگان بسیاری طی 11 سده وارد زبان فارسی شده است. ورود زبان عربی به قلمرو شعر فارسی به یک دوره زمانی و یا شاعری خاص بر نمی گردد. بلکه همه شاعران پارسی زبان کم و بیش زبان عربی را در سروده های خود بکار برده ...

زبان و فرهنگ ایرانی از دیرباز در زبان و ادبیّات عربی تأثیرگذار بوده است. در دوره مغول نیز این تأثیرگذاری، به ویژه در متون تاریخی و علمی همچون سفرنامه­ها استمرار داشته است. تأثیر زبان فارسی و فرهنگ ایرانی در سفرنامه ابن بطوطه به عنوان یکی از مهم­ترین آثار عربیِ به جای مانده از قرن هشتم کاملاً مشهود است. تأثیرگذاری مزبور در حوزه واژه­های معرّب قابل توجّه است. بررسی میزان و نوع واژه­های فارسی به کار رف...

مدیح نبوی یکی از زمینه های شعری است که محور اصلی آن شخصیت حضرت محمد(ص) است. در این هنرِ شعری، شاعر به توصیف ابعاد مختلف شخصیت پیا مبر می پردازد، او را به لحاظ شکل ظاهری و منش اخلاقی می ستاید و زبان به ذکر معجزات آن حضرت و هر  آن چه که در ارتباط با رسالت اوست می گشاید. سخن شاعران در این باب از قلبی برآمده که سرشار از اخلاص و صداقت است و بر عاطفه ای متکی است که  ایمان به رسالت پیا مبر و عشق به اخل...

متن به عنوان ابزاری در جهت انتقال مفاهیم و معانی می بایست از ساختار و چارچوبی برخوردار باشد که اولاً بتواند در برگیرنده تمامی مقصود صاحب کلام باشد و ثانیاً وظیفه انتقال معنی را به مخاطب به نحو احسن انجام دهد. به راستی متن باید دارای چه ویژگی هایی باشد که در این فرایند گیرندگی و فرستندگی از صفت زیبایی برخوردار شود؟ در میان ادبای قدیم صفت زیبایی با موضوعات زبانی ارتباط بیش تری داشت. مسائل زبانی از ...

زبان سغدی از زبان های ایرانی میانه شرقی است که از سده نخست تا سدۀ سیزدهم میلادی رواج داشته است. این زبان به سبب نفوذ زبان پهلوی و نیز بر اثر نفوذ زبان ترکی به تدریج از رونق افتاد و زوال آن با گسترش زبان فارسی و، علاوه بر آن، با نفوذ زبان عربی، از دیگر سوی، شتاب بیش تری گرفت. به هر روی، واژه هایی از زبان سغدی به زبان فارسی راه یافت و در قالب وام واژه به حیات خود ادامه داد. در این پژوهش، واژۀ سغد...

پیچیدگی های نحو و آراء متفاوت نحویان، از نخستین قرن­های انتشار زبان عربی، آموزش نحو را با مشکلاتی مواجه ساخته است، به همین جهت بسیاری از صاحب نظران با طراحی مدل­های نو و تألیف آثار جدید، سعی کرده اند مشکلات آن را برطرف کنند، یکی از این آثار، کتاب «احیاءالنحو» است که در سال 1937م توسط ابراهیم مصطفی، در مصر تألیف گردید. انتشار کتاب در ابتدا جنجالی به پا ساخت و مورد نقد موافقان و مخالفان قرار گرفت...