یکی از مباحث مهم در حوزه علوم قرآنی و تفسیر، مسئله «مبانی یا اصول تفسیر» است. مبانی تفسیر که همان باورها و اصول پذیرفته شده و مسلّم نزد مفسّر است، در فرایند تفسیر وی، ایفای نقش می کند و پذیرش یا عدم پذیرش آنها، سبب رویکرد خاص در تفسیر می گردد. از آنجا که مبانی مفسران متفاوت است، لذا اختلاف در تفسیر پدید می آید. از امام محمدباقر (علیه السلام) روایات فراوانی در حوزه تفسیر آیات قرآن و علوم قرآنی باق...

صفات خبری خداوند متعال، از جملۀ مباحث کلامی و تفسیری است که در قرآن و روایات آمده است. صفات خبری آن دسته از صفات خداوند هستند که عقل بر آنها دلالت روشنی ندارد و تنها به آن سبب که در متن دینی (اعم از قرآن و حدیث ) به خداوند نسبت داده شده اند، می توان آنها را به خداوند نسبت داد. شناخت صحیح و دقیق صفات خبری و دستیابی انسان به این معرفت، به درک بهتری از باری تعالی منجر می شود. تفسیر این صفات از دیر...

قرآن کریم در همه ی زمان ها منبع اصلی و اساسی احکام الهی بوده است. تفسیر فقهی، یکی از سودمندترین روش های موضوعی قرآن است، که مفسران احکام فقهی را از آیات الاحکام استخراج می نمایند. تفاسیر فقهی را تنها در کتب تفسیری یا آیات الاحکامی نباید جست بلکه ممکن است در میان کتب فقهی یا روایی مطرح شده باشد که باید مورد توجه قرار گیرد. یکی از این منابع آثار و کتب ارزشمند آیت الله خویی می باشد. پژوهش حاضر...

چکیده در این نوشتار چهار دلیل به عنوان ادلّه عقلی ضرورت امام مطرح گردیده است . که دو تا از آنها ادلّه عقلی محض و دو تای دیگر ادلّه عقلی غیر محض محسوب می شوند.قاعده لطف و دفع ضررهای محتمَل به عنوان ادلّه عقلی محض و دلیل مقدّمه واجب مطلق بودنِِ امامو حافظ دین اسلام بودن امام به عنوان ادلّه عقلی غیر محض طرح شده اند. قاعده لطف یکی از مهم ترین ادلّه وجوب امامت به شمار می رود.متکلّمان امامیه ازطرفی با توجّه به ...

تفسیر علمی یکی از روش های تفسیری درازدامنی است که در دوره معاصر به یک جریان تفسیری جدی با نگاشته های متعدد تبدیل شده است. این جریان تفسیری، همواره موافقان و مخالفان سرسختی داشته است که از جهات گوناگون بر استواری یا نااستواری آن پای فشرده اند، اما در این نزاع هر یک از طرفین کمتر به مبانی توجه داشته اند. در این مقاله شش مبنای اختصاصی مفسران علمی شناسایی شده است. مفسران علمی به اشتراک قلمرو علم و ...

سه فرقه اشاعره،حنابله و معتزله در دوره سلجوقی درفاصله سال های(429-590ق)درتعامل همگرایی و واگرایی بایکدیگربودند.اشاعره وحنابله ازگروههای اهل سنت بودندودرمسائل فکری واعتقادی نسبت به دیگرگروهها دارای همگرایی بیشتری بودند واین رونددردوره سلجوقی همواره تداوم یافت.بااین وجود منازعات ودرگیری های زیادی بین دو گروه دردوره سلجوقی روی داد. ازسال467تا512ق تعامل خلیفه وسلطان سلجوقی درحالت واگرایی بود وقدرت ...

فهم آیات قرآن مستلزم به کارگیری روش هایی است که بر پایه مبانی صحیحی بنا شده باشند. مطالعه تطبیقی یکی از کارهایی است که می تواند به مفسران در اتخاذ مبانی و روش های بهینه تفسیری، یاری رساند. با توجه به اهمیت هرمنوتیک به عنوان چهار راه اندیشه معاصر و وجود دغدغه های تفسیری مشترک میان مفسران و هرمنوتیست ها، در پژوهش حاضر به بررسی تطبیقی مبانی پنج روش اصلی تفسیر قرآن (قرآن به قرآن، روایی، ادبی، عقلی...

روش شناسی تفسیر روشن چکیده: از جمله مباحث مورد توجه پژوهشگران در عصر کنونی، روش شناسی تفسیر قرآن می باشد. که در این پژوهش نیز سعی شده تا مبانی و روش تفسیری علامه مصطفوی در تفسیر روشن که از تفاسیر معاصر می باشد ، شناخته شود. این پژوهش ابتدا به تبیین موضوع، پیشینه ی تحقیق، ضرورت، اهمیت و هدف از تحقیق، روش تحقیق، پیش فرضها، سوالات، فرضیات و محدودیت های تحقیق و نحوه چینش و تدوین تفسیر روشن پرداخ...

توحید افعالی یکی از مهم ترین مسائل مربوط به حوزه افعال الهی است که همواره محل اختلاف نظر بوده است . عرفاء ، اشاعره و امامیه از طرفداران این ایده و معتزله و قدریه از مخالفان آن بوده اند .در این تحقیق ، موضوع مذکور در آثار دو تن از متفکران بزرگ ، یعنی ابن عربی به عنوان مهم ترین عارف جهان اسلام و امام محمد غزالی به عنوان یکی از مشهور ترین متکلمان اشعری و طرفداران عرفان ، مورد بررسی قرار گرفته است ...

تفسیر المصابیح الساطعه الانوار در واقع یک تفسیر نیست بلکه موسوعه تفسیری می باشد که گردآورنده سعی کرد مجموعه زیادی از تفاسیر ائمه زیدیه وحتی غیر زیدیه را در کتاب خود بگنجاند (فعلا 4 جلد آن چاپ شده است که شامل تفسیر سوره های فاتحه والناس تا سوره روم می باشد) ولی میتوان گفت مولف تفسیر عده ای از مفسرین بیشتر در کتاب خود آورده ودر این تحقیق تفسیر این عده را مورد بررسی قرار گرفته ناگفته نماند که خود ...