تبریز در دوره پادشاهی فتحعلی­شاه، ولیعهدنشین و دومین شهر بزرگ کشور بوده و از نقطه نظر سیاسی، یکی از مراکز اصلی تصمیم­گیری ها به شمار می­رفته است. همچنین کاخ­ها و بناهای حکومتی مهمی در این دوره ساخته شدند.قصرهای حکومتی با دارا بودن فضاهایی نظیر دیوانخانه، شمس­العماره، جبه­خانه، توپخانه، حرم­خانه و معلم خانه، به عنوان یکی از فضاهای مهم دارالسلطنه تبریز تا اواخر دورۀ قاجار همچنان به حیات خود ادامه...

بخشی از تاریخ معاصر ایران را باید در ارتباط با ایالات، مناطق و ساکنان آن بررسی کرد. ازجمله مهم­ترین آنها، منطقه طرهان یکی از کانون­های کهن زندگی سنتی و کوچ­نشینی در غرب ایران واقع در استان لرستان است. حکومت این منطقه در عصر قاجار در دست خاندان امرایی (غضنفری) قرار داشت که در عین استقلال درونی نسبی، تبعیت از حکومت مرکزی را پذیرفته بودند. فرضیۀ مقاله پیش­رو این است که طرهان به­ عنوان منطقه­ای که ...

همواره، تاج در ایران، مظهر قدرت و شکوه سلطنت بوده که هنرمندان در ساخت آن، سعی فراوان مبذول داشته‌اند. هدف مطالعه حاضر، شناخت فرمی تاج و کلاه پادشاهان صفوی و قاجار است. بنابراین، تحقیق در پی این است که: فرم و تزیینات تاج و کلاه پادشاهان صفوی و قاجار با توجه به منابع و اسناد به‌جای مانده چیست؟ رویکرد تحقیق، کیفی بوده و روش توصیفی، تاریخی و تطبیقی است. در این سیر تاریخی، شکل و  فرم تاج و کلاه شاها...

در نیمه ی نخست دوره ی قاجار و به ویژه، بعد از وقوع جنگ های ایران و روس، توجه به ایران در آثار نویسندگان و شاعران آن دوره راه یافت و تأملاتی هرچند سطحی درباره وجوه تمایز «خود» از «دیگری» صورت گرفت.این وجه تمایز و تشخیص از تعریف محدوده ی جغرافیایی تا فرهنگ و تاریخ ایران را در برمی گرفت.توجه به جغرافیا و تاریخ زمینه ای برای مباحث بعدی روشنفکران، و باعث شکل گیری دوره ای نوین در تاریخ فرهنگی کشور شد...

تذکره‌های فارسی از دیرباز یکی از مَراجع زندگی‌نامه‌ای و از منابع مهم ادبی، تاریخی و اجتماعی بوده‌اند. در پی تحولاتِ دورة قاجار در آستانة مشروطه، تطوّر و دگرگونی ویژه‌ای در گونه‌های ادبی مختلف ایجاد شد. در این پژوهش به فصلِ مهمی از تذکره‌های این دوره، یعنی ترجمة خودنوشت مؤلف، پرداخته شده است. تاکنون هیچ پژوهشی دربارة ترجمه‌های خودنوشت تذکره‌ها، انجام نشده است. در این جستار تراجمِ خودنوشت تذکره‌های دو...

هر چند خیلی ها معتقدند که در قزوین دوره ی صفوی با اقدامات شاه تهماسب و همچنین شاه اسماعیل دوم و جان سپردن وی در زندان دوره ی شکوهمند تاریخ کتاب آرایی ایران به پایان رسید، اما در همین زمان با پدیده ی جدید در نقاشی ایران روبرو می شویم و آن طراحی و نقاشی جداگانه و مستقل از کتاب است. کی از برجسته ترین نقاشان در مکتب قزوین محمدی هروی می باشد. وی خالق نگاره لوتی های دوره گرد است. نگاره لوتی های دوره ...

بیشترین نقوش در فرش های دوره صفوی و قاجار را نقوش گیاهی فرا می گیرد و تعداد اندکی از نقوش از به صورت حیوانی و انسانی می باشد.تفاوت ها و شباهت های زیادی میان نقوش گیاهی دوره صفوی و قاجار وجود دارد ولی نقوش گیاهی موجود در دوره قاجار به نوعی تکامم یافته ی نقوش در دوره صفوی می باشد و تنها تعدادی طرح جدید به آن ابافه گردیده است

هنر میناکاری برای تزیین آثار فلزی از گذشته دور در ایران زمین مورد توجه بوده است. دوره قاجار در زمینه میناکاری یکی از درخشان ترین ادوار بوده و آثار ارزنده ای را در کارنامه خود دارد. گنجینه آثار مینایی خزانه جواهرات ملی ایران بستر مناسبی برای مطالعه آثار مینایی است. این مجموعه بخش عظیمی از فرهنگ وهنر و طرز تفکر شاهان قاجار را می نماید . بررسی آثار مینایی قاجاری و مقایسه آنها از نظر فنی و هنری موج...

نقوش نمادین سنتی، محصول قرن ها تلاش هنرمندان، اندیشمندان وصنعتگران هر جامعه است که معانی عمیق و گسترده ای ، به اختصار و موجز در آنها به تصویر درآمده است. گستره نماد، به گستردگی فرهنگ و هنر ملت هاست. و بحث نماد ها در ارتباط تصویری بسیار مهم و ارزشمند میباشد. نماد را در بحث های مختلف هنر گرافیک میتوان پیگیر شد . یکی از این موارد، استفاده از نماد در کارت می باشد . کارت یکی از محمل های کاربردی هنر ...