این نوشتار از نقش نیت در ارزش فعل اخلاقی سخن می‌گوید. نویسنده در آغاز به طرح چند پرسش راجع به نقش نیت می‌پردازد: 1- آیا نیت در ارزش‌دهی به فعل نقش دارد یا خیر؟ 2- بر فرض که نقش داشته باشد، آیا این نقش در ارزش فعل است یا فاعل یا هر دو؟ 3- اگر در ارزش فعل نقش داشته باشد، چگونه با نظریه حسن و قبح ذاتی فعل که مورد قبول عدلیه است، سازگار می‌شود؟ در راستای پرسش‌های فوق، نویسنده نخست به تعریف نیت می‌پ...

فصل اول جهت آشنایی کلی با فلسفه اخلاق و انواع تفکرات اخلاقی می باشد و توضیح داده شده است که فلسفه اخلاق یک رویکرد متفاوت به اخلاق از حیث دامنه و عمق سوالاتی که مطرح می کند و نیز طریقه اش در جواب دادن به سوالات مطروحه است . در فصل دوم برای تبیین این مطلب که علامه طباطبایی ارزش های اخلاقی را منطبق بر کدام دسته از ادراکات بشری می دانند ، به مباحث مربوط به عالم ذهن و ادراکات پرداخته شده است . ا...

با توجه به کثرت کاربرد راست در مفهوم سوی و جهت، محققان در گزارش یا تصحیح متون پیشین؛ از جمله شاهنامه، وقتی به تعبیر «راه راست» برخورده اند، آن را در مقابل راه یا جانب چپ تصور کرده اند و از ریشه کهن «راه» و معنی اصلی «راه راست» غفلت کرده اند. بررسی کتابخانه ای تعبیر «راه راست» در متون کهن نشان می دهد، وقتی «راست» صفتِ «راه» باشد، دارای مفهوم سوی و جهتِ راست در مقابل چپ نیست؛ بلکه به معنی آشکار و ر...

  توجه به مبانی اخلاق برای دستیابی و شناخت دستورالعمل‎های معین رفتار انسانی، یکی از ضروریات حوزه نظری اخلاق است. مبانی معرفت‎شناختی از جمله مبانی مطرح در حوزه فرااخلاق است که به تعیین ملاک‎های کلی در شناخت احکام و گزاره‏های اخلاقی پرداخته، منابع و راه‎های معرفتی را جست‎وجو و ارزش‎گذاری می‏کند. این مقاله که با روش توصیفی- تحلیلی و از نوع کتابخانه‏ای است، ب...

چکیده: در پایان نامه حاضر ضمن نشان دادن معنای رئالیسم و لواحق آن یعنی صدق و عینیت در علم شناسی پوپر؛ تلاش شده که عملکرد پوپر در جمع بین رئالیسم و کوانتوم در دو سطح توضیح داده شود. در سطح اول، پوپر سعی می کند با خارج کردن رئالیسم مورد نظر خود، موسوم به رئالیسم انتقادی، از حیطه ی علم تجربی، و بردن آن به حیطه ی متافیزیک، دانش کوانتوم را از این بابت خلع سلاح کند که صلاحیت اظهار نظر پیرامونِ رئالیسم...

اقسام حکم و تقسیمات واجب از مباحث اصولی شناخته شده ای است که از دیرباز مورد توجه دانشمندان علم اصول قرار داشته است. با این حال تقسیم امر به ارشادی و مولوی از مسائلی است که مدت زیادی از راهیابی آن به علم اصول فقه شیعه نمی گذرد. در میان اهل تسنن نیز، به دلایلی که در این مقاله بیان شده، اساساً بحث از امر ارشادی و مولوی مطرح نشده است. بازشناسی امر ارشادی از امر مولوی از آن جهت اهمیت دارد که امر مولو...

بحث عقل، کارکرد و محدوده آن یکی از مباحث مهم و تأثیرگذار در شکل گیری آرا و عقاید، مخصوصاً در حوزه دین، است که افراط و تفریط های فراوانی در خصوص آن صورت گرفته است. در این مقاله ضمن بررسی معانی عقل، دیدگاه ابن تیمیه، از رهبران و بنیان گذاران جریان سلفی گری، و شیخ یوسف بحرانی، از علمای اخباری گری شیعه، را بررسی می کنیم و نقاط اشتراک و اختلاف آنها را، به رغم ظاهرگرایی هر دو، می کاویم. هرچند هر دو تا...

در این مقاله نشان داده می شود که حداقل برای تعبیر پدیده های فیزیکی تا انجا که نسبیت خاص نتیجه می شود ، احتیاجی به اصل ثبات C و یکسانی آن در کلیه محورهای گالیله ای نیست ، بخصوص که با قبول این اصل مجبور باشیم تغییر مجازی واحد طول و تغییر واقعی واحد زمان را پذیرفته و مبنای زمان را تابع فاصله X از محور مختصات بدانیم ، نتایجی که هیچکدام با ذوق سلیم سازگار نیست ، در صورتیکه تنها با قبول تغییر واحد ...

 در باب اجرا یا عدم اجرای قاعده «قبح عقاب بلابیان» (برائت عقلی) در اطراف شبهات موضوعیّه، دو دیدگاه از سوی دانشمندان اصول فقه قابل باز شناسی است. یک دیدگاه قائل است که این قاعده در شبهات موضوعیّه و البته حکمیّه جاری است و در مقابل، دیدگاه دیگر منکر اجرای قاعده در شبهات موضوعیّه شده است. هر کدام از دیدگاه های مذکور به ادلّه ای استناد جسته اند که  نقد و بررسی آن دیدگاه ها و ادلّه آنها ما را به قول سوّمی ...