قاعده نفی سبیل از مهم‌ترین قواعد فقهی مورد استناد بسیاری از فقیهان شیعه و اهل سنت به شمار می‌آید که دامنه آن بسیار گسترده است، و در تفسیر و تنظیم روابط مسلمانان با غیر مسلمانان تسلط کافی را دارد. به همین دلیل تلاش برای تبیین روشن این اصل و جوانب آن مانند الزامات بین الملل بسیار حائز اهمیت است به ویژه آنکه در تلاش برای بقاء نظام و حفظ آن باشد. روش تحقیق در این پژوهش به صورت توصیفی تحلیلی می‌باشد...

مهم‌ترین ملاک موضوعی در بیماری‌های واگیرِ خطرناک و سریع الاشاعه، مسری‌بودن و قابلیت انتشار این بیماری‌ها در سطح توده‌ای و انبوه و با سرعت زیاد است. از آنجا که انتقال این بیماری‌ها نیز با خسارات فردی و اجتماعی همراه است، اصل اباحه و آزادی اشخاص در رفتارهای اجتماعی در مورد بیماران مبتلا به بیماری واگیر با محدودیت مواجه می‌گردد. یکی از قواعد محدودکننده اصل مذکور، قاعده عقلی «وجوب دفع ضرر محتم...

معنویت متضمن آثاری قهری بر همه فعالیتهای بشری است. تلاشهای بشردوستانه حقوقی و قضایی از این قاعده مستثنی نیستند. معنویت به ما می آموزد که افراد بشر در عین تفاوتها با هم و با کل جهان هستی و نیز خالق آن در پیوندی تنگاتنگ می باشند. در جهان بینی معنوی، فعالان بشر دوست با نگاهی قدسی به انسان و طبیعت می نگرند. مقاله حاضر نشان می دهد که معنویت نه تنها خلاء های حقوقی را پر می کند؛ بلکه می تواند به مثابه...

وقایع خارق عادت بسیاری در دوران پس از پیامبران، در اسلام و مسیحیت نقل می‏شوند. درباره اصل وجود و دلالت این وقایع که در اسلام به نام کرامت و در مسیحیت به نام کلی معجزه خوانده می‏شوند اختلاف نظر‏هایی وجود دارد، اما در بسیاری از موارد نشانه‏ای از اعتبار الهی و حقانیت معرفی می‏گردند. مشکل مهم آن جا رخ می‏دهد که برفرض اعتبار یکسان نقل این کرامات در اسلام و مسیحیت آیا می‏توان آنها را نشانه‏ای از تأیی...

حمایت از کار و سرمایه ملى گاه به لحاظ ذات عمل و گاه به لحاظ شرایط خاص زمانى و مکانى است و در هر دو حال باید جهت‏گیرى سیاست‏هاى حمایتى و نیز افزوده شدن »قید داخلى و ایرانى« را در موضوع بحث فقهى مورد توجه قرار داد. قاعده نفى ضرر، قاعده تسلط، قاعده نفى سبیل در این بحث بیش‏تر از سایر قواعد بکار مى‏آیند ولى کارایى آن‏ها وابسته به پذیرش مبانى انسان‏شناسى حاکم بر این بحث فقهى و طرح ریزى اصولى چون اصل ...

هنگامی که یک مسبب ( معلول ) دارای چند سبب مستقل و در عرض یکدیگر باشند، بحث مهم « تداخل یا عدم تداخل اسباب »، قابلیت طرح می‌یابد. به عبارت ساده‌تر، هنگامی که اسباب، متعدد ( به قتل رساندن چند نفر ) ولی مسبب‌ها تکرار شدنی نباشند ( اجرای چند مجازات قتل )، با تداخل اسباب مواجهیم و آن‌گاه که اسباب متعدد ( مانند خوابیدن و دست زدن به میت ) و مسبب‌ها نیز قابل تکرار ( تکرار وضو ) باشند، به غی...

امروزه قاعده داراشدن غیر عادلانه، حاکم و ناظر بر قواعد و مقررات تمامی نظامهای معتبر حقوقی در جهان بوده و جزء اصول مسلم و غیرقابل انکار در نظامهای رومی، ژرمنی، کامن لو و حقوق اسلام شناخته می شود. می توان ادعا کرد که کلیه کشورهای تابع نظامهای حقوقی مذکور، به شکلی از این قاعده تبعیت کرده و آنرا یکی از اصول کلی حقوق خود بشمار می آورند. کشورهائی نظیر آلمان، اطریش ، ایتالیا، فرانسه، سوئیس ، انگلستان،...

چکیده اصل یا قاعده صحت یکی از اصولی است که با مستندات فقهی همچون آیات ،روایات ،اجماع وبنای عقلا توسط شارع مقدس در جهت مصلحت نوعیه تسهیل و جلوگیری از عسر وحرج افراد در جامعه مشروعیت یافته است، اصل صحت به دو معنای وضعی و تکلیفی، دارای کاربرد است.صحت تکلیفی به معنای درستی وجواز و عدم حرمت وگناه بودن عملی یا قولی که شک در عدم جواز و حرمت و کذب آن داریم مطرح می شود، قاعده ی صحت با قواعدی مانند سوق...

قاده فلسفی «الواحد لایصدر عنه الا الواحد»(از واحد جزواحد صادر نمی شود)را که معروف به قاعده«الواحد»است،بیشتر فیلسوفان مسلمان پذیرفته ،در آثار خود مورد بحث قرار داده .مفاد آن را برهانی کرده اند. بی تردید،این قاعده عقلی را نخستین بار فیلسوفان مسلمان مطرح نکرده اند،اما اینکه چه کسی آن را کشف کرده و برای بار نخست مورد بحث و گفت و گو قرارداده است،محل اختلاف حکمای اسلامی است.معلم ثانی ،ابونصر فارابی،...

با در نظر داشتن تفاوت اساسی میان اسلام و حقوق بین الملل از جهات تاریخی، منابع، مبانی، اصول و قواعد کلی در اسلام دستمایه اندیشمندان مسلمان در پاسخ به مسایل نوپیدا بوده است. مفاهیمی چون «ترک مالایعنیه» «اعتزال» و «نفی سبیل» آموزه های اخلاقی ، سیاسی و حقوقی شمرده می شوند که بیانگر اصل عدم دخالت در امور دیگران در اسلام است. منابع اولیه اسلامی و مبانی و اصول برگرفته از آنها مانند اصل عدالت، صلح، قاع...