شخصیت به هم راه پیرنگ محوری ترین و مهم ترین عناصر داستانی بشمار می آید. عنصر شخصیت در ادبیات داستانی قدیم و جدید عنصری ثابت و با اهمیت بوده، و سنگ بنای اثر ادبی را تشکیل می دهد. در بیان اهمیت شخصیت داستانی همین بس که اگر در داستان، شخصیت وجود نداشته باشد، ماجرایی اتفّاق نخواهد افتاد. شخصیت ها در متون داستانی به دو روش مستقیم و غیر مستقیم پردازش می شوند. شاهنامۀ فردوسی را نیز می توان اثری داستانی...

مسئله چندآوایی در روایت، به ویژه در متون داستانی که توسط نظریه پردازانی چون میخاییل باختین m.bakhtine و اسوالد دوکروo.ducrot مطرح شده، به خواننده این امکان را می دهد تا با نگرشی نو متن داستانی را نظاره کند، هر گفته را در ارتباط با گفته های دیگر قرار داده آن را همچون حلقه ای از زنجیره گفتار، در روایت کلی داستان به حساب آورد. هر نوشته ای می تواند شامل گفتگویی تخیلی، واقعی، تفسیری از جانب نویسن...

تحلیل عناصر داستانی و روایی بر اساس نظریه های ادبی از چند جهت لازم است، نقد ادبی را روش مند می کند، امکان باز یابی و ارزشیابی متون ادبی کهن ادب فارسی فراهم می شود؛ دیگر این که صحنه­ی نقد و نظر از شوائب پاک شده و معیارهای علمی هدایت گر فرضیه ها و ادعاها خواهد شد. بر این اساس متنی از داستان پرداز بزرگ ادب داستانی، نظامی گنجوی، انتخاب شد تا بر اساس روش های موجود در نظریه­ی ادبی بویژه نظریه ی ساختا...

علی حاتمی را باید از نویسندگان و کارگردان­ های صاحب سبک معاصر ایران دانست. بخش قابل ­توجهی از توفیق او، مدیون بهره ­گیری از عواطف و برانگیختن حس نوستالژی در خواننده و بیننده است. در این پژوهش به روش توصیفی ــ تحلیلی، عوامل برانگیزاننده­ ی حس نوستالژی در آثار علی حاتمی بررسی شده­ است. نتایج پژوهش نشان می­ دهد عوامل ایجاد­کننده­ ی حس نوستالژی را در آثار او، باید به دو دسته­ ی زبانی و غیر زبانی تق...

از مهمترین مشکلاتی که امروزه، پژوهشگران، مترجمان و دانشجویان ادبیات فارسی و عربی و علاقه مندان به مطالعات ادبی در زمینه ادبیات داستانی، با آن مواجهند، عدم دسترسی به معادلهای دقیق و مناسب برای اصطلاحات این شاخه از ادب می باشد. عواملی چون وارداتی بودن ادبیات نوین داستانی، ترجمه سلیقه ای و غیر تخصصی برخی واژگان و اصطلاحات، وفاداری به معادل های لاتین ، تأثیر تحولات داستان نویسی نوین، ظهور مکاتب مخ...

رمان «ما تبقی لکم» اثر غسان کنفانی، شاعر و داستان نویس معاصر فلسطینی، بر اثر کاربست تکنیک های جدید داستان نویسی، در زمرة نخستین رمان های مدرنی به شمار می رود که توانسته است در روند نوآوری و شکوفاییِ ادبیات داستانی عربی  سهم بسزایی داشته باشد؛ از آن جا که این رمان در زمرة ادبیات داستانی جریان سیلان ذهن قرار می گیرد، گسستگی زمان حاکم بر این نوعِ داستانی موجب شده است که روایت داستان در صحنه های مختل...

یکی از دشواری های فراروی مترجمان، رویارویی با واژگان همانند و چگونگی کاربرد آنها در زبان می‌باشد. مترجم تنها به بهانه همانندی معنایی دو واژه آنها را به جای یکدیگر به کار می برد که به دلیل وجود تفاوت های پنهان در لایه های زیرین معنایی آن دو واژه، جمله کاربر از معنا و مفهوم درستی برخوردار نمی‌شود. بر این پایه، گزینش واژه برابر و مناسب در ترجمه، در کنار آشنایی مترجم با زبان و فرهنگ ملت ها بزرگترین...

با رواج داستان نویسی نوین و تغییر زبان و سبک نوشتار و ورود درون­مایه­های جدید به عرصه ادبیات داستانی، داستان و رمان نیز پذیرای فرهنگ عامه شد. این مسائل در کنار یکدیگر باعث توجه پژوهشگران و نویسندگان به فرهنگ توده مردم گشت. یکی از این رویکردها بررسی تأثیر فرهنگ بومی و عامه شامل گویش، آداب و رسوم محلی، اصطلاحات و ضرب المثل­های بومی و.... است. ادبیات داستانی امروز به دلیل الهام گرفتن از زندگی مردم...