امروزه بیشتر تحقیقات تاریخی در حوزه های گوناگون، به دانش تصحیح متن (textual criticism) وابسته است. مصحح می کوشد با استفاده از روش ها و قواعد خاصی، متنی را بر اساس دستنویس های موجود و منابع جانبی، بازسازی کند. برخی بر این گمان اند که روش ها، اصول و قواعدی که مصححان در تصحیح متون به کار می برند، در دورۀ جدید از اروپاییان گرفته شده است. این رساله می کوشد تا با بررسی دستنویس ها و آثار مکتوب دانشمند...

نوشتاری که برگردان آن در پی میآید, با گشایش مدخلی اجمالی بر سیر تاریخ نگاری و تاریخ نگاران عرب آغاز می شود, آن گاه نویسنده می کوشد که اطلاعات و معرفی های توصیفی خود را از کتاب های تاریخ عمومی و علم به دست دهد. در ادامه, به توصیف تإلیفات عربی در مورد تاریخ دانشوران به ویژه اطبا و حکما پرداخته شده و به دنبال آن, کتب فرهنگ عمومی و تراجم دانشمندان و دانشوران معرفی گردیده و در پایان نیز به کتب فهارس...

زمینه و هدف: یکی از مشکلات بزرگ افراد کم شنوا، دشواری شنیدن در حضور نویز زمینه می باشد. برای ارزیابی این مشکل آزمونهای بسیاری طراحی شده و یکی از بهترین آنها، آزمون سریع گفتار در حضور نویز میباشد. هدف پژوهش حاضر، بررسی پایایی و هم ترازی 4 فهرست از نسخه فارسی آزمون سریع گفتار در حضور نویز در افراد جوان دارای شنوایی هنجار بود. روش بررسی: مطالعه ی مقطعی حاضر بر روی 36 فرد جوان (37-18سال) برخوردار ا...

نسخ خطی از مهم ترین ارکان فرهنگی بشر و نشانگر تاریخ و تمدن یک سرزمین از زوایای مختلف می­باشند. از آن­جا که زبان فارسی بیش از چهارصد سال زبان رسمی شبه قارّه­ی هند بوده، نسخ خطی فارسی بسیار زیادی در کتابخانه­ها و مراکز اسناد این کشور یافت می­شود که هریک از این آثار، میراث ارزشمند فرهنگی و تاریخی شبه قاره و ایران به شمار می­آیند. از این رو با در نظر گرفتن گستره­ی زبان و ادب فارسی در هند و با هدف صی...

هدف از این پژوهش بررسی پیشینه‌های کتابشناختی پایگاه نسخ خطی خانه کتاب از نظر مطابقت با استانداردها و قواعد فهرستنویسی مورد تأیید و استفاده کتابخانه ملی ایران است. پژوهش حاضر، پژوهشی کاربردی است که به‌صورت پیمایش تحلیلی و با استفاده از سیاهه وارسی به‌عنوان ابزار گردآوری اطلاعات صورت گرفته است. درک اینکه فهرستنویسان نسخ خطی تا چه میزان خود را ملزم به رعایت قوانین فهرستنویسی می‌دانند، می‌تواند در ...

چکیده «سرّ العارفین» منظومه ای است عرفانی و اخلاقی در قالب مثنوی که به تقلید از مثنوی معنوی مولانا و مخزن- الاسرار نظامی سروده شده است. این اثر متعلّق به قرن یازدهم هجری قمری است و مشخّصاً در زمان حکومت شاه عبّاس کبیر به رشته نظم کشیده شده است. با توجّه به افتادگی آغاز و نداشتن ترقیمه هیچ نشانی از شاعر و نویسنده آن به دست نیامد. نسخه منحصر به فرد آن در 228 صفحه به قطع جیبی و با خطّ نستعلیق و شکسته...

نسخه خطی «شگرف‏نامه»، دیوان میرزا ابوطالب کاشانی متخلص به «هلال» شاعر قرن 13 هجری است. از این دیوان یک نسخه خطی در کتابخانه مجلس شورای اسلامی به شماره 5697 موجود است. «شگرف‏نامه» شامل یک دیباچه و 1150 بیت شعر، در قالب قصیده، غزل، قطعه، مثنوی و رباعی است. در دیباچه که به نثر مسجع آمیخته به نظم نوشته شده، شاعر پس از حمد و ثنای پروردگار، نعت پیامبر(ص) و منقبت حضرت علی(ع) به مختصری از زندگی‏نامه ...

شبه قاره هندوستان در عهد سلطنت خاندان تیموری، مهد پرورش شاعران فارسی بوده است. گروهی از شاعران، در همان روزگار از ایران به آن دیار رفته و همان جا مانده و درگذشته اند. شهرت برخی فراگیر است امّا جمعی نیز هستند که کمتر شناخته شده اند. طغرای مشهدی یکی از این شاعران است که تقریباً گمنام مانده است. او از شعرای توانا در قرن یازدهم هجری است که در عهد جهانگیر به هند رفته و در روزگار سلطنت شاهْ جهان، در م...

جُنگ یا مجموعه اشعار نفیسی به خطّ پیر حسین کاتب شیرازی به شماره ی3667 با تاریخ کتابت (942.ه‍) در کتابخانه ملّی ملک، نگهداری می شود، که حاوی اشعار برگزیده، از حدود یکصد شاعر زبان فارسی است، از شاعران مشهور نظیر حافظ و سعدی گرفته تا برخی شاعران گمنام که دیوان شعری از آنان برجای نمانده است. در این رساله، نسخه ی مذکور را ضمن بازخوانی با برخی نسخه-های خطّی و چاپی موجود مقابله کرده ایم. حاصل مقابله و تصح...