در شکل‌گیری سازمان فضایی شهرهای سنتی ایران همواره ارتباطی منطقی بین نقش فضاهای شهری و منظر آنها در مقیاس خرد و کلان برقرار بوده است. تعاریف مدرنیته و شکل‌گیری مناسبات نوین اقتصادی و اجتماعی منجر به ظهور کالبدی شد که ارتباط بین گذشته و حال فضاهای شهری را از هم گسست. این ناهمگونی به ویژه در بطن بافت‌های  تاریخی با مرکزیت مذهبی منجر به گسست‌های اجتماعی و فاصله‌گرفتن آنها از جریان توسعه شهری شد. از...

وقفیات و رقبات شهری یکی از فضاهای با ارزش شهراسلامی و تجلیگاه ارزش های والای انسانی در این گونه شهرهاست که تحت تأثیر جهانبینی دینی و مذهبی، نقشی مهم در پایدار ساختن منابع موجود، جذب سرمایه گذاری ها، نوسازی بافت، بازگشت حیات اجتماعی به محدوده و جلوگیری از تخریب اثار تاریخی و فرهنگی نیز برخورداراست. در کلانشهر مقدس مشهد و به واسطه وجود موقوفات و رقبات وقفی گسترده در این شهر بویژه در محدوده پیرامو...

دین کهن ترین و اثر گذارترین نهاد اجتماعی بشر است، هرچه جامعه ای دینی تر باشد، تبلور کالبدی-فیزیکی این اعتقادات مذهبی در شهر نمود بیشتری می یابد. فضاهای مذهبی مهم ترین عناصر در شهرهای مذهبی و هسته اولیه شکل گیری این شهرها به شمار می آیند. ترکیب و ارتباط این اماکن با سایر فضاهای شهری مجموعه ای منسجم از شبکه فضاهای شهری را در بافت های تاریخی ایران سبب می شود. مهم ترین اصل در شهرهای مذهبی، توجه به ...

توجه به تعاملات میان فرهنگی در فضاهای شهری علاوه بر فراهم آوردن زمینه ارتباطی و گفت و گوی مردمان سرزمین های مختلف و به دنبال آن تاثیر بر کیفیت های فضاهای شهری، بستری مناسب برای بروز و معرفی فرهنگ ها و خرده فرهنگ های بومی در فضاهای شهری است. با این نگاه فضای شهری در ارتقا هویت بومی و ملی تاثیر بسزایی خواهد داشت و اساسا فضای شهری تبدیل به رسانه ای برای معرفی فرهنگ خواهد شد. در ایران با وجود زمین...

مقنن در جهت حمایت کیفری از آثار فرهنگی - تاریخی کشور در سال 1388  ماده­ای را تحت عنوان ماده ۵۶۶ مکرر قانون مجازات اسلامی تصویب کرد که به موجب آن سه عمل «ساختن نمونه­ تقلبی آثار فرهنگی-تاریخی»، «معرفی، حمل یا نگهداری» و «خرید» این اشیا را جرم شناخته است. این جرم­انگاری­ها لازم و مفید بوده، لیکن ایراداتی به نحوه جرم­انگاری آنها وارد است که در متن مقاله به بررسی آنها خواهیم پرداخت؛ از جمله اینکه د...

بازار تاریخی تهران که در دوره ی قاجاریه مرکز تجارت و قلب تپنده ی شهر بوده، امروزه نیز همچنان با مقداری تغییر در کالبد و نوع فعالیت در اجزاء و پیکره آن، مرکز تجاری شاخص در تهران محسوب می شود. بازار تهران در کنار ارگ و مجموعه ی باغ ملی، یکی از مهمترین مجموعه های به یاد مانده از تهران تاریخی به شمار می رود. در بازار تاریخی تهران حالت های متعددی به لحاظ کیفیات کالبدی و عملکری وجود دارد. با مطالعه و...

زمینه و هدف: شرایط نامساعد محیطی شهرها، کمبود فضاهای باز و سبز شهری در کلان شهرهای کشور لزوم توجه به پارک ها را به لحاظ عملکردهای اکولوژیک و اجتماعی این فضاها بیش از گذشته مطرح نموده است. اگر این پارک ها تاریخی بوده و یا در محدوده تاریخی یک شهر واقع شده باشند، به دلیل ارزش های معنوی و کاربردی باید بیش تر مورد توجه قرار گیرند. این تحقیق با هدف شناسایی و تشخیص قابلیت ها و استعدادهای بازپیرایی و ب...

مراکز تاریخی شهرهای ایران مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری این شهرها هستند و وجوه تمایز و خصوصیات منحصربه‌فرد مکانی، تاریخی و فرهنگی هر شهر را باید در همان بافت تاریخی و آثار کالبدی و معنایی به‌جامانده در آن جستجو کرد. سیستم شهری در بافت‌های تاریخی که یکی از ارکان ارزشمند و هویت‌بخش در شهرها هستند، مشکلات فراوانی دارند؛ بنابراین، در این راستا مدیریت شهری نیاز به شناسایی و تبیین مسائل سیستم شهری دارد ...