در این نوشتار، دیدگاه های مختلف در مورد "جمع و تدوین قرآن کریم از منظر شیعه و اهل سنت" مطرح شده و برخی از دیدگاه ها در این زمینه نقد و ارزیابی گردیده است. نویسنده در چهار فصل، پس از طرح این دیدگاه ها؛ دلایل قائلین هر یک از این دیدگاه ها را نیز منعکس نموده است. وی نخست، به بیان مفهوم لغوی و اصطلاحی قرآن و لغت "جمع" پرداخته و ضمن بیان کاربردهای جمع؛ محورهای جمع قرآن کریم، مانند گزینش واژگان و ترک...

نقل است که خلیفه اول، در پایان عمر، از انجام دادن و... برخی امور اظهار پشیمانی کرده است. این مقاله به بررسی محتوا، اسناد، منابع، نقل ها، طرق نقل، نتایج و پیامدهای صحت حدیث، تعیین صحت و سقم و تطور نقل آن مشتمل بر حذف و تغییر و ابهام و کاستی و افزونی های این حدیث بر اساس منابع فریقین پرداخته است. هم چنین نظر رجالیان و محدثان و مورخان در باره سند و محتوای آن، نقل، بررسی، در آن نقد و مطرح شده است. ...

سوره انسان یا دهر، سوره 76 قرآن کریم به لحاظ ترتیب در مصحف شریف، بر محوریت انسان، اخلاص، ایثار و عاقبت کارش در قیامت نازل گردیده است. از جمله آیات این سوره، معرفی «ابرار» است که طبق صحیح‌ترین روایات موجود در فریقین، در شأن حضرت علی(ع) و حضرت فاطمه(س) ـ به دلیل وفای به نذر خویش در گرفتن سه روز روزه و ایثار افطار خویش در همان سه روز به مسکین و یتیم و اسیر ـ نازل گردیده است. اما برخی یا م...

چکیدهفعالیت اجتماعی زنان ازجمله مسائلی است که دست یابی به دیدگاه قرآن درباره آن بسیار حائز اهمیت است. به طوری که عمل به فرامین الهی می تواند راه گشای بسیاری از مسائل و مشکلات اجتماعی گردد؛ هرچند آیات 33 احزاب و 34 نسا در ظاهر با فعالیت اجتماعی زنان منافات دارد؛ در این پژوهش با بررسی آرای فریقین ذیل این آیات و بیان دیدگاه هرکدام از این مکاتب، خط مشی قرآن راجع به این آشکارا ترسیم می-شود. هر چند د...

یکی از مباحث مطرح شده در علم فقه صوت زنان است که البته مانند عمده مسائل مورد اختلاف فقهاء قرار گرفته است. در این پژوهش صوت را به صوت غنایی و غیرغنایی تقسیم کردیم. در مورد صوت غیرغنایی زنان مانند صحبت‌های عادی بسیاری از متقدمین فقهای شیعه به دلیل عورت دانستن صوت زن قائل به حرمت آن بوده‌اند. اگرچه متاخرین ومعاصرین فقهای امامیه به دلیل سیره معصومین(ع) وسیره متشرعه عورت بودن صوت زن را رد وصوت غیرغن...

در نظام فکری و اعتقادی شیعه، مسئله جانشینی امام علی(ع) به‌عنوان امام جامعه با هدف هدایت دینی و سیاسی مردم، امری الهی و وصایت پیامبر اکرم(ص) بر آن در روز غدیرخم امری قطعی و متواتر است. برخی مورخان در ثبت گزارش‌های جزئی واقعه غدیر اهتمام داشته و برخی دیگر آن را به‌صورت‌ کلی نقل کرده‌اند. ازجمله امور جزئی این واقعه، جمعیت حاضر در روز غدیر و یا جمعیت همراه پیامبر در سفر از مدینه به مکه است که مورخا...

  چکیده درباره واژه «سته ایام» که به آفرینش آسمان­ها و زمین در شش روز اشاره دارد سوالات زیادی مطرح می­شود از جمله چگونگی خلقت آن دو در شش روز، در حالیکه شب و روزی وجود نداشته و یا وجود تناقض با نظریه­های علمی و همچنین تناقض آن با آیات 9 تا 12 سوره فصلت و چرایی عدم خلقت در یک لحظه با وجود قدرت بر آن، باعث شده این موضوع همواره مورد توجه قرار گیرد. در این مقاله توصیفی- تحلیلی سعی شده این موضوع به...

زکات از فرایض دین اسلام است که آثار و برکات فراوانی دارد. این تحقیق، آثار زکات را در بخشهای مختلف جامعه از دیدگاه تفاسیر فریقین مورد بررسی قرار می‌‌دهد و روشن می‌‌سازد که آثار اجتماعی زکات از این قرارند: زکات در بین افراد جامعه،‌ تعادل برقرار می‌‌کند و مانع ایجاد فاصله طبقاتی و در پی آن فروپاشی اجتماع می‌‌گردد؛ به مقابله با رباخواری برمی‌‌خیزد و آثار بد و انگیزه‌‌های پرداخت و اخذ آن را از بین م...

تقیه یکی از فنون راهبردی انسان در مبارزه‌ها و زندگی اجتماعی وی در طول تاریخ بوده است. در متون دینی از جمله در قرآن‌، روایات و سیره دربارة تقیه، مباحث فراوانی نقل گردیده و ماهیت‌، اقسام‌، ملاک مشروعیت و راه‌کارهای آن بررسی شده است. از آن رو که در تاریخ اسلام، شیعیان همواره با حکومت‌های جائر، که به نام اسلام بر مسلمانان حکومت می‌کرده‌اند، درگیر بوده و به ناچار، بیش از سایر فرقه‌های اسلامی از تقی...

هدف قرآن، عبرت پذیری از اقوام گذشته است. یکی از این اقوام، قوم فرعون است. بسیاری از اصول و سنّت‌هایی که خداوند متعال در سرتاسر این کتاب شریف، به صورت کلّی بیان فرموده‌است، در داستان قوم فرعون به چشم می‌خورد. نگارنده در این جستار، نخست، آل فرعون و گسترۀ کاربرد آن را در آیات قرآن بررسی کرده و در ادامه به تبیین ویژگی‌های اخلاقی، فرهنگی، عقیدتی و رفتاری آنان در قرآن کریم و تفاسیر فریقین پرداخته و در ...