سابقه و هدف: برخی مطالعات در زمینه چگونگی پردازش کلمات در مغز، تاثیر محتوای هیجانی کلمه بر عمل‌کرد مغز را مورد بررسی قرار می‌دهند. گروهی دیگر نیز با کنترل ابعاد هیجانی، تاثیر ویژگی‌های واژگانی و معنایی بر پردازش کلمه را می‌سنجند. برای انجام چنین مطالعاتی در زبان فارسی نیازمند فهرستی از واژگان هیجانی مختص زبان و فرهنگ خود هستیم و هدف از مطالعه حاضر تهیه چنین فهرستی برای انجام مطالعات آتی ...

در این نوشته، «تاریخ تحولات فرهنگ‌نویسی فارسی» در قلمروی زبان فارسی بررسی می‌شود. با مقایسۀ قدیمی‌ترین فرهنگ‌های فارسی با فرهنگ‌هایی که در سدۀ بیستم نوشته شده‌اند، می‌توان کل تاریخ فرهنگ‌نویسی فارسی را به دو دورۀ «سنتی» و «علمی» تقسیم کرد. منظور از فرهنگ‌نویسی سنتی دوره‌ای از فرهنگ‌نویسی فارسی است که از قرن چهارم و پنجم هجری آغاز شد و تا پایان قرن سیزدهم هجری ادامه یافت. فرهنگ‌های این دوره هم ا...

این مقاله با بررسی یکی از کتاب‌های آموزش زبان فارسی به غیرفارسی‌زبانان، به اهمیت چگونگی بازنمون مؤلفه‌های فرهنگی در تقویت توانش گفتمان بینافرهنگی پرداخته است. کتاب فارسی در کاربرد: کتاب درسی مقدماتی زبان و فرهنگ، نوشتة آنوشا صدیقی برای فارسی‌آموزان خارج از ایران به عنوان منبع درسی آموزش زبان فارسی به عنوان زبان خارجی تألیف شده است و به صورت دو زبانه هم به صورت مستقیم و هم غیرمستقیم آمو...

در این پژوهش روش ساخت واژه های علمی در دو زبان عربی و انگیسی مطالعه شده و سپس با شیوه های ساخت واژه برای مفاهیم نو در زبان فارسی مقایسه گردد . هدف این مطالعه، دست یافتن به روشی بهینه و اقتصادی برای ساخت واژه های علمی در زبان فارسی است. پژوهشگران زیادی درباره ضرورت واژه سازی و بازسازی زبانی و اصول واژه سازی علمی، مقالاتی تالیف نموده اند. روش کار در این پژوهش تحلیل و توصیف است. نتیجه این بررسی نش...

از آنجا که زبان، پایه تمام کنش‌های انسانی است و علم هم به عنوان یک کنش بر بستر زبان شکل می‌گیرد، اهمیت زبان و اصطلاحات حقوقی کمتر از علم حقوق نیست. به منظور بررسی زبان حقوق ایران، پس از بررسی و تحلیل مفاهیمی مانند مدرنیته، روح علمی، زبان علمی و ویژگی های آن، تطورت، و نوسان‌های زبان علم حقوق ایران را در پرتو زبان‌های علمی مدرن بررسی و تحلیل خواهیم کرد. همچنین به بررسی این موضوع خواهیم پرداخت که ...

در کنار روابط انسانی، زبان‌ها نیز در حال داد و ستد هستند. بارزترین مصداق تعاملات زبانی وجود وام‌واژه‌های بیگانه در یک زبان است. با توجه به قدمت روابط ایران و عرب، زبان فارسی، تحت تأثیر زبان عربی، واژگانی را از آن به‌عاریت ‌گرفته‌است. بررسی و شناسایی این واژه‌ها در نظام ساخت‌واژی زبان فارسی اهمیت بسزایی دارد، از این رو، مقالۀ پیش‌رو سعی خود را برآن‌ گذاشته تا با روش توصیفی ـ تحلیلی و با استفاده ...

در خصوص نحوه سازمان دهی دو زبان در مغز افراد دوزبانه و نیز میزان شباهت ها و تفاوت ها در پردازش زبانی در افراد دوزبانه، اتفاق نظر وجود ندارد. هدف از تحقیق حاضر، بررسی غنای واژگان و روانی زبان اول و دوم در افراد دو زبانه ی (زبان اول: آذری- زبان دوم: فارسی) مبتلا به زبان پریشی بود. 15 فرد دوزبانه راست دست مونث (زبان اول: آذری- زبان دوم: فارسی) در محدوده سنی 30 تا70 سال که به دلیل سکته مغزی و یا ضر...

کتاب تشریح الابدان یکی از قدیمی ترین کتاب هایی است که در زمینه علم تشریح در تاریخ پزشکی ایران به زبان فارسی نگاشته شده است. با توجه به نسخه های خطی فراوانی که از کتاب باقی مانده است می توان دایره نفوذ و اهمیت آن را در میان پزشکان بعد از ابن الیاس مشاهده کرد. قبل از ابن الیاس کسانی مانند رازی و ابن سینا و... به تشریح و وظایف اعضاء پرداخته بودند اما به زبان عربی بود. ابن الیاس با نوشتن این کتاب ب...

اهمیت و جایگاه زبان­شناسی مقابله ای در بررسی تفاوت ها و شباهت ها میان دو یا بیشتر از دو زبان، به­ویژه مقایسۀ زبان فارسی با زبان­های دیگر،  نیازمند برنامه­ریزی و انجام تحقیقات بیشتری است. امروزه، در این زمینه، کارهای زیادی در حوزه­های مختلفِ:  دستور، آواشناسی، گفتمان، واژگان و حتی بررسی مقابله­ای دو متن از دو زبان، به انجام رسیده­است. درپژوهش حاضر که در زمینۀ واژگان است سعی شده اسم­های اندازه­گیر...

متون فارسی میانه مانوی و پهلوی اشکانی ترفانی نه تنها از نظر محتوا بلکه از جهت ادبی اهمیت فراوان دارند. این سرودها که برای هدفهای دینی سروده شده است فصیح و شیوا و زبان آن غنی است. نثر متون مانوی به زبان فارسی میانه و پارتی ثقیل و بسیار ساده است. در برابر، آثار منظوم مانوی از ارزش والاتری برخوردارند. از آنجا که ادبیات مانوی خصوصاً سرودها بخش مهمی از ادبیات ایران باستان را شامل می شود و تاکنون نیز ...