موضوع اصلی پایان نامه حاضر بررسی حضور عناصر مابعدالطبیعه در شاهنامه است. به این منظور پایان نامه در پنج فصل تنظیم شده است. فصل نخست به کلیاتی مانند روش پژوهش، سوالات، فرضیات و اهداف اختصاص دارد. فصل دوم به تعریف امور ماوراءالطبیعه و نقش آن در حماسه می پردازد؛ در این فصل نمونه هایی از امور خارق العاده در حماسه های جهان آورده شده است. موضوع فصل سوم جلوه های امور مابعدالطبیعه در حماسه های فارسی غی...

فردوسی در تمام مراحل زندگی مرگ را به یاد می آورد و تأکید می کند،که چراغ عمر هر زاده ای با تند باد مرگ خاموش می شود. و(ساز و نهاد هر تولّدی)، (سرانجام هر زایشی)، بهره مندی از (بستر خاک)و (بالینی از خشت) است.زبونی و درماندگی انسان در برابر سرنوشت و بازیهای چرخ ناپایدار از نگاه دقیق فردوسی ، صحنه های هیجان انگیزی از حیرت و وحشت آدمیزاد را در برابر سایه ی شوم تقدیر که گاهی بر هم زننده ی لذاید و در ه...

در شاهنامه زناشویی شاهان و پهلوانان با دختران اقوام بیگانه روند کلی پیوندهاست. در داستان های پهلوانی حتی یک نمونه نمی آید که شاه یا پهلوانی ایرانی دختر به بیگانه بدهد. کریستن سن در کتاب ایران در زمان ساسانیان می نویسد: راجع به خاندان سلطنتی در فارسنامه عبارتی است که ظاهراً مأخوذ از آیین نامک عهد ساسانیان است: عادت ملوک فرس و اکاسره آن بودی کی از همه ملوک اطراف چون چین و روم و ترک وهند دختران ستد...

در ادامه حماسه سرایی در قرن پنجم هجری یکی از آثار گرانبهای حماسی یعنی گرشاسب نامه به عرصه ادبیات فارسی عرضه شد و به عنوان نخستین و موفق ترین پیرو و تالی شاهنامه جایگاه خود را برای همیشه در ادبیات فارسی تثبیت کرد. سراینده این منظومه ، حکیم ، ابونصر ، علی بن احمد اسدی طوسی جایگاه ویژه ای در ادبیات فارسی دارد. وی در خراسان زاده و پرورده شد و شعر و هنر خویش را در آذربایجان و اران در سایه حمایت پادش...

در نوشتار حاضر سعی شده است، گزارشی مختصر از قیام بهرام چوبین در شاهنامه داده شود و دیدگاه فردوسی درباره‌ی چگونگی این قیام مطرح گردد. علاوه بر استفاده از شاهنامه‌ی فردوسی، نگاهی اجمالی به سایر منابع شده و مقایسه‌ای بین آن‌ها صورت گرفته است؛ و در این مقایسه نگاه خاص و منحصر به فرد فردوسی در قیام بهرام چوبین بررسی می‌گردد، زیرا فردوسی در بخش تاریخی شاهنامه با رسیدن به این داستان، دوباره روحیه‌ای ح...

شاهنامه‌ی فردوسی را حماسه‌ی ملّی و گنجینه‌ی هویّت ایرانیان دانسته‌اند. هویّتی که پاسداران آن با حفظ روایات شفاهی و سنن باستانی و انتقال این ذخیره به زمانه‌ای که شرایط برای بازسرودن شاعرانه‌ی آن فراهم گشت، توانستند در عهد اسلامی نیز آن را تداوم بخشند. اگرچه دهقانان در حفظ و بازگویی این سنن نقش مؤثّری دارند، اما توانمندی فردوسی در سرودن حماسه‌ی ملّی و آفرینش اثری جاودانه، نامه‌ی باستان ایران را به زیب...

زن در اغلب آثار ادبی جهان، مخصوصاً ادب ایران زمین، با توجه به مقتضیات زمانی هر دوره از جایگاهی خاص برخوردار است. زنان به خوبی توانسته اند در کنار مردان از عهده ی وظایف خویش برآیند. لیکن در برخی از دوره ها شاهد نزول مقام و جایگاه ایشان می باشیم. فرایند کردار و رفتار زنان تنها در آثار غنایی و نمایشی وجود ندارد، بلکه در آثار حماسی نیز که برگرفته از اعتقادات عمیق قومی، ملی و دینی است به خوبی بازتاب ...

«شاهنامه» فردوسی تنها منظومه­ای حماسی در توصیف جنگ­ها و شرح حال شاهان و پهلوانان نیست؛ بلکه دربردارنده مفاهیم عمیق انسانی و اخلاقی نیز هست و از نظرگاه تعلیمی و حکمی درخور توجه و تحقیق است؛ از اساسی­ترین مفاهیم اخلاقی در «شاهنامه»، مفاهیم نیک و بد و کشاکش میان خیر و شر است. در این مقاله کوشش شده است مفاهیم و اندیشه­های نیک و بد در «شاهنامه» فردوسی تعیین، توصیف و بررسی گردد. لذا دریافته­ایم که ان...

در این پژوهش سه منظومه هفت پیکر، خسرو و شیرین و اسکندرنامه از پنج? نظامی گنجوی مورد بررسی قرار می گیرد. ابتدا خلاصه ای از این منظومه ها آورده می شود، سپس روایت نظامی از شخصیت-های بهرام گور (هفت پیکر)، خسرو ، و شیرین، بهرام چوبینه و فرهاد (خسرو و شیرین)، اسکندر و خضر (اسکندرنامه) با گزارش فردوسی از آنان مورد مقایسه قرار می گیرد.

وصف در این پژوهش ، عبارت از هر تعبیر و بیانی است که شاعر به کمک آن بخشی از ویژگیها و حالات درونی و بیرونی ، جسمی و روانی ، مادی و معنوی اشخاص و قهرمانان را معرفی می کند.