تردیدی در این نکته نیست که تأخیر شرکت های هواپیمایی در انجام به موقع پروازها زیان آفرین بوده و موجب مسؤولیت مدنی این شرکت ها می شود؛ اما در عرف جامعه این گونه از زیان ها آن اندازه بدیهی و عادی دیده می شوند که کمتر کسی به دنبال مطالبه آنها می رود. این موضوع سبب شده تا اندیشه های حقوقی و طبعا رویه قضایی نیز مجال پرداختن به چگونگی اعمال قواعد عمومی مسؤولیت مدنی در این حوزه را نداشته باشد. با این ح...

واژگان یک زبان در کنار قواعد دستوری، اصل و بنیان آن زبان را تشکیل می دهند. در این میان، تلفظ و آهنگ کلام خاصِ هر زبان در شکل گیری ساختار منحصر به فرد آن نقش بسزایی ایفا می کنند. نوع تلفظ و لهجه معمولا نخستین شاخصه ای است که تعلق و یا عدم تعلق گوینده به جامعۀ گویشوران اصلی زبان را مشخص می کند. تلفظ های نادرست مکرر و یا آهنگ کلام غریب می تواند مانع از انتقال درست محتوای سخن و مقصود گوینده به مخاطب...

یکی از روایاتی که در منابع سیره، تراجم و تاریخ امامیه بارها بدان اشاره و استناد شده، روایت «ما منا الا مقتول او مسموم» است. بر پایه این روایت، به شهادت همه امامان معصوم - حتی امامانی که شاهد تاریخی محکمی بر شهادتشان وجود ندارد - حکم شده است؛ در حالی که این روایت تاکنون از مسیر مداقه‌های سندی و متنی نگذشته و ارزیابی‌های معمولِ فنی در متن و مدلول آن صورت نگرفته است. این مقاله، ضمن ارزیابی درجه اتق...

نقد ادلّه نظری و قیاس منطقی را در آثار بسیاری از اهل عرفان می‌توان یافت. برخی چون ابن‌عربی در آثار مختلف خویش قواعد منطق و قیاس را برای سطح معینی از معرفت، اموری لازم و درست دانسته‌اند، ولی برای معرفت مطلوب عارفانه راه‌های دیگری را تبیین کرده‌اند. برخی هم در شعر و نثر، این قواعد و ادلّه را نارسا و رهزن معرفت شمرده‌اند. گرچه می‌توان بعضی از نوشته‌ها و دیدگاه‌ها را حمل بر مبالغه‌های ادیبانه دانست، ...

عرفان و تصوف اسلامی از بدو پیدایش محملی آرام برای رشد اندیشه ها، سخنان و آیین های فراوانی بوده است. اکثر پیروان این مکتب دینی – اجتماعی تلاش فراوانی در تصفیه درون داشته اند و دیگران را برای خودسازی به شیوه خود دعوت کرده اند. در کنار باورهای دینی و اخلاقی، ابتکارات فکری و رفتاری نیز در بین صوفیان دیده می‌شود که در جوامع اسلامی مسبوق به سابقه نیست و خود بدان مستحسنات می‌گویند؛ از جمله این ابتکارا...

از زوایای مهم و قابل بررسی در دیوان حکیم ناصرخسرو، وزن عروضی و پیوند آن با محتوا در اشعار این شاعر بزرگ است. با مطالعه در دیوان شعر شاعر، می‌توان دریافت که او در بحرهای بسیط، جدید، غریب، طویل، متدارک، مشاکل، مدید، کامل، وافر، هیچ شعری نسروده، اما از 11 بحر عروضی هزج، رمل، مضارع، متقارب، منسرح، سریع، خفیف، مجتث، قریب، رجز، مقتضب و در مجموع، 26 وزن عروضی بهره گرفته که خود، نشان از تنوع وزنی در دی...

منوچهری دامغانی سراینده سده پنجم هجری توجه ویژه ای به زبان و ادبیات عرب داشته است.به کارگیری واژه ها و اصطلاحات عربی، حتی واژه های غریب و نامأنوس، اشاره به نام نزدیک به سی سراینده عرب در دیوان او، اشاره به مطالعه و حفظ دیوانهای سرایندگان عرب، بهره گیری از اسلوب و درون مایه سروده های عربی، برخی از مصادیق این توجه محسوب می شوند. مقاله حاضر در حوزه ادبیات تطبیقی و با هدف بررسی میزان تأثیر پذیری من...

از زوایای مهم و قابل بررسی در دیوان حکیم ناصرخسرو، وزن عروضی و پیوند آن با محتوا در اشعار این شاعر بزرگ است. با مطالعه در دیوان شعر شاعر، می توان دریافت که او در بحرهای بسیط، جدید، غریب، طویل، متدارک، مشاکل، مدید، کامل، وافر، هیچ شعری نسروده، اما از 11 بحر عروضی هزج، رمل، مضارع، متقارب، منسرح، سریع، خفیف، مجتث، قریب، رجز، مقتضب و در مجموع، 26 وزن عروضی بهره گرفته که خود، نشان از تنوع وزنی در دی...