چکیده ندارد.

گرچه اذعان به وجود عقل در آدمی از باورهای بدیهی و یا نزدیک به بداهت است، اما شناخت ذات و حقیقت آن و ارائه تعریف جامع و مانع از آن و کارکرد آن در شناخت معارف نظری و احکام عملی از مسائل مورد اختلاف و در خور تحقیق و بررسی است. در این مقاله، عقل از ابعاد گوناگون معناشناسی، هستی شناسی و معرفت شناسی از دیدگاه علوم عقلی، تجربی و معارف نقلی کاوش شده است.

از منظر ابن ­عربی، نفس مدرِک انسان، به‌ واسطه تبعیت و تقلید از حواس و عقل، علم آن به امور اتفاقی است؛ گاه صحیح و گاه اشتباه. محیی‌الدین معتقد است از میان مدرِکات، تنها عقل خطا می‌کند. و خطا بیشتر در قسم اخیر است. براساس مشاهدات عرفانی حوزه صدق بدیهیات عقلی نیز در همه موقعیت‌ها و شرایط نیست؛ بلکه در مراتبی از عالم ماورای طبیعت، هیچ­یک از بدیهیات و ضروریات عقلی ضرورت صدق ندارد. درنتیجه با توجه ­به ...

تئوری معرفت شناختی مکتب اصلاح طلبی دینی ناظر بر ضرورت تعامل عقل ودین در سنجش صحت و سقم گزاره ها و ایده های مختلف است. این تئوری با دو چالش عمده نظری مواجه بوده است. یکی از این دو چالش ناظر بر ادعای متجددین مبنی بر تعارض نظریه تعامل عقل و دین با ضرورت "آزاداندیشی" است و چالش دوم دیدگاه اصل گرایان مبنی بر مغایرت نظریه مزبور با ضرورت "عبودیت الهی " است. این مقاله با پرسش از میزان حقیقی بودن مدع...

چکیده ندارد.

رابطه عقل و دین از دیرینه ترین مباحث تفکر بشری است ، به طوری که در تاریخ تفکر اسلامی و در ارتباط با تبیین نسبت بین عقل و دین اختلاف نظر وجود دارد ، هر گروه یا فرقه ای به نوعی با دین برخورد دارند ؛ بعضی به ظاهرآیات و روایات اکتفا می کنند و مخالف دخالت عقل در دین هستند و بعضی عقل را در دین دخیل می دانند، در این میان بررسی دیدگاه ملاصدرا و إبن تیمیه قابل توجه می باشد . در این پژوهش کوشش شده بررسی ...

در اهمیت خداشناسی همین نکته کافی است که در منابع اسلامی، معرفت خداوند به‌عنوان نخستین‌گام دینداری، و سرآغاز عبـادت خداوند شـمرده شده است. منابع فلسفی و کلامی مسلمین، مباحثی بسیار دامنه‌دار و گسترده پیرامون معرفت عقلی خداوند، و چند و چون آن عرضه می‌کنند. در این منابع توانایی عقل برای اثبات ذات‌الهی و درک و فهم صفات او مفروغ‌عنه تلقـی شده است. در قلمرو فرهنگ اسلامی دیدگاه‌هایی نیز وجود دارد که بر...

انسان به عنوان اشرف مخلوقات دارای نفس ناطقه است و نفس ناطقه انسان دارای دو قوّه عالمه و عامله است. قوّه عالمه عقل نظری نامیده می شود که ناظر به رابطه نفس و عقل فعّال است و قوّه عامله عقل عملی نامیده می شود که ناظر به رابطه نفس و بدن است. اما در بین فیلسوفان اسلامی تعبیر و تفسیر واحدی راجع به عقل نظری و عملی وجود ندارد. در این نوشتار ابتدا می کوشیم که واژه عقل را از منظر معنا شناسی بررسی کنیم و با ا...

به باور ابن سینا، تشکیل خانواده متضمن تولید نسل، دلیل روشنی بر اثبات خداوند، نمود کرامت انسان و تربیت فرزندان است که همه به صیانت از دین منجر می شود. در ساختار حکمی سینوی کرامت انسان بستر ظهور و بروز روابط سالم انسانی بر پایه خردورزی و محبت بوده و تربیت به عنوان امر درجه دوم مأخوذ از آن است. ابن سینا با اشاره به لزوم حفظ کرامت انسان، ضرورت وفای به عهد، خردورزی و محبت پیشگی، وجود عقل سلیم در عقد...

هدف: این پژوهش با هدف بررسی ویژگی های روان سنجی «مقیاس ارزیابی شناختی واحد روانپزشکی- عصبی» در بیماران مبتلا به زوال عقل انجام شده است. روش: در یک مطالعه توصیفی- تحلیلی، افراد مراجعه کننده به درمانگاه روانپزشکی عصبی بیمارستان نور و بخش نورولوژی بیمارستان آیت ا... کاشانی اصفهان در پاییز سال 1387 بررسی و 33 نفر از بیماران مبتلا به زوال عقل به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. برای این بیماران ...