غالیان شیعه با عنوانهای متعدد در کتب فرق مورد توجه قرار گرفته‌‌اند و عقاید و افکار ایشان، شرح و توضیح داده شده است. از جمله آنها، می‌توان به عَزاقِریه یا شَلمَغانیه اشاره کرد که منسوب به محمد بن علی شلمغانی است. در این نوشتار، به روش توصیفی ـ تحلیلی، افکار و اندیشه‌های غالیانه این شخص مورد بررسی قرار می‌‌گیرد. بنابراین با توجه به عقاید اباحی‌گری و غیراسلامی شلمغانی، نمی‌توان این عقاید غالیانه را من...

عقاید حقه‌ای که خدای تعالی آن‌ها را از ما مطالبه کرده و شرط رسیدن به مطلوب و سعادت بشر دانسته است، شامل تمام اعتقاداتی است که در نظام فکری اسلام مطرح است. این عقاید که در حقیقت چیزی جز کلمۀ طیبۀ توحید و عمل و استقامت بر آن نیست، شالودۀ اصلی ادیان و مذاهب توحیدی جهان را تشکیل می‌دهد. قرآن کریم با ذکر هر دو مفهوم ایمان و عمل صالح در کنار هم، بر<span lang=...

عقاید حقه‌ای که خدای تعالی آن‌ها را از ما مطالبه کرده و شرط رسیدن به مطلوب و سعادت بشر دانسته است، شامل تمام اعتقاداتی است که در نظام فکری اسلام مطرح است. این عقاید که در حقیقت چیزی جز کلمۀ طیبۀ توحید و عمل و استقامت بر آن نیست، شالودۀ اصلی ادیان و مذاهب توحیدی جهان را تشکیل می‌دهد. قرآن کریم با ذکر هر دو مفهوم ایمان و عمل صالح در کنار هم، بر<span lang=...

این مقاله یکى از جالب ترین براهین مکتب ادینبورا براى نسبى گرایى را بازسازى و سپس مورد ارزیابى نقّادانه قرار داده است. این مکتب براى این منظور نظریه معقولیت طبیعى را طرح مى کند; نظریه اى که همه عقاید و دعاوى معرفتى را به طور طبیعى معقول مى شناسد. در صورت توفیق در این کار، تبیین درجه دوّم ما از چگونگى و چرایى اخذ و رفض آن عقاید و دعاوى معرفتى هیچ نیازى به مقولات معقول و نامعقول نخواهد داشت; زیرا مط...

ساز و کار نشر و گسترش اسلام در شرق آسیا و شبه قاره هند با دیگر مناطق اسلامی متفاوت بوده است. در این منطقه تجار، بازرگانان، علما، دانشمندان و صوفیان از طریق تعامل و تبادل فکری و فرهنگی و با تساهل و مدارا، بومیان این مناطق را به آیین اسلام در آورده اند. در این میان، علما و دانشمندان مسلمان با تعامل و تناظر با دانشمندان هند به عنوان نیرویی تأثیرگذار به تبیین عقلایی افکار و عقاید دینی و مذهبی پرداخ...

سلفیت به‌صورت یک جریان فکری و مذهبی و با رویکردی انتقادی در پهنه جهان اسلام شکل گرفت، اما پس از مدتی از نظر فکری و ایدئولوژیک دچار چنددستگی شد.گروهی از سلفی‌ها تحت تأثیر افکار و عقاید اشخاصی چون سید قطب، به سلفیت جهادی روی‌آورند. جریان سلفی جهادی گونه‌ای از سلفی‌ها هستند که ضمن اعتقاد به لزوم پیروی از اصول اسلام، تأکید ویژه‌ای بر جهاد به‌عنوان یکی از ارکان دین اسلام دارند. سلفی‌های جهادی فقط پی...

تکفیری عنوانی است که به گروه­های اسلامی که از حربه تکفیر برای مقابله با مخالفان و دشمنان خود استفاده می­کنند، اطلاق می­شود. گروه­های تکفیری، گروه­هایی از مسلمانان هستند که به دلیل اعتقادشان به سیره و اندیشه سلف و استفاده از حربه تکفیر در مقابل مخالفان خود به این نام (تکفیری) نامیده می­شوند. این گروه­ها که از درون سلفیه بیرون آمده­اند، امروزه به بزرگ­ترین مشکل دنیای اسلام تبدیل شده­ و باعث ایجاد...

تبیین روشن و صحیح عقاید، تنظیم معقول و منطقی آموزه‌های اعتقادی و اثبات آنها برای مخاطب از وظایف اصلی متکلمان است. حر عاملی، متکلم اخبارگرای مکتب اصفهان، در آثار کلامی خود از روش‌های متعددی در این سه مقام بهره برده است. در این پژوهش با مرور تمام آثار کلامی وی روش‌هایی را که او در این سه مقام استفاده کرده استخراج و استقصا کرده‌ایم. حر عاملی در مقام تبیین از روش‌هایی همچون تعریف مفردات، ذکر مبانی،...

این مقاله بر این فرضیه نهاده شده که قرمطیان برای پیشبرد اهداف و نیات شان در ایران در سده چهارم هجری, تلاش می کردند به صاحبان قدرت و هیإت های حاکمه نزدیک شوند و آن ها را به آیین اسماعیلی وارد کنند و از این طریق به رواج عقاید و اندیشه های مذهبی خود بین مردم بپردازند. آن ها به اصل ((الناس علی دین ملوکهم)) کاملا آگاه بودند و آن را بهترین وسیله اشاعه و ترویج عقاید مذهبی شان بین مردم می دانستند. در ا...