چکیده از آغاز ورود تشیع به ایران در قرن نخستین هجری در قم فرهنگ و شعایر شیعی به آرامی در ایران نفوذ کرد تا اینکه در زمان صفویه و با رسمیت مذهب تشیع، فرهنگ و مولفه های فرهنگی و شعایر شیعی، در تار و پود جامعه ایرانی ورود کرده و در گذر زمان بر عمق و گستره و شکوفایی آن افزوده گشت. در این عصر علمای شیعه موفق به تمدن سازی شدند و راهبردهای فرهنگی گسترده ای برای مهندسی فرهنگی جامعه ایرانی طراحی و اجرا...

این پژوهش با مراجعه به آثار، نوشته‌ها و فرمایشات حضرت امام خمینی(ره)، شهید مرتضی مطهری(ره) و همچنین سخنرانی‌های مقام معظم رهبری در جهت آسیب‌شناسی عزاداری عاشورا انجام شد. با مشارکت 10 تن از علمای حوزه و دانشگاه و با روش گروه کانونی، تعداد 35 کد یا مضمون پایه استخراج و با روش مصاحبه‌ی عمیق در قالب 8 مقوله( ضعف آگاهی؛ عدم درک دقیق؛ بروز خرافات؛ دروغ‌پردازی و گزافه‌گویی؛ برخورد تک‌بعدی و ضعیف؛ برخ...

آیین های تشیّع مانند بر پایی جشن های مذهبی، عزاداری، زیارت و مدّاحی اهل بیت رفتار های اجتماعی هستند که به دلیل بُعد اجتماعی آنها بر پدیده های اجتماعی دیگر اثر می گذارند.

آیین گل گیران مراسمی تاریخی و کهن ، برگرفته از تمدن غنی مردم مسلمان کردستان است که هر ساله در روز عاشورای حسینی در شهر بیجار برگزار می شود و مردم این شهر با برگزاری این مراسم تاریخی و باستانی که برگرفته از عشق و علاقه به سرور و سالار شهیدان در روز عاشورای حسینی است در سوگ شهادت امام حسین و یاران باوفایش می نشینند مراسم گل گیران مردم شهر بیجار در روز عاشورا علاوه بر آنکه نمادی از غم و اندوه مردم...

تاسیس سلسله قاجار همزمان با دو رخداد است که عبارتند از توجه مجدد به مذهب تشیع به عنوان دین رسمی کشور از سوی حاکمان قاجار و قدرت گیری روحانیون با تفوق مکتب اصولی بر اخباری که پیشرفت آن در طول دوران قاجاریه از قدرت نهاد سلطنت می کاست بنابراین شاهان قاجار توجه به مسائل مذهبی را برای جلب توجه روحانیون و مردم مدنظر قرار دادند. مردم نیز با آگاهی از کارآمدی مذهب در مواردی از آن برای مقابله با دولت و پ...

در این پژوهش ، مجالس مذهبی زنانه را در محله جنت آباد جنوبی تهران معرفی و توصیف کرده ایم و نتایج به دست آمده بیانگر آن است که این مجالس با رفتار زنان و آیین ها و مناسکی که در طی این مجالس انجام می شود چه رابطه ایی دارد و آیا ریشه در اعتقادات ، باورها ، آداب و رسوم زنان شرکت کننده دارد . یکی از ویژگی های مجالس مذهبی زنان به عنوان مهمترین کانون برای مناسک عزاداری و شادی ، آمیختگی آن با حیات اجتماع...

استاد عبدالمحمد آیتی، متولد 1305 در شهر بروجرد است. وی تحصیلات قدیمه و جدیده خود را در بروجرد آغاز کرد. برای ادامه تحصیل، ابتدا راهی قم و مدرسه فیضیه و سپس راهی تهران و دانشکده معقول و منقول شد. در اینجا وی از کلاس های اساتیدی چون فاضل تونی، الهی قمشه ای، بدیع الزمان فروزانفر، غلامحسین صدیقی و محمدعلی حکیم شیرازی بهره مند گردید. توشه علمی آیتی و ذوق ادبی او به شناخته شدن وی به عنوان یکی از ادبا...

در برگزاری آئین ها و مراسم جشن های شادمانی مثل جشن عروسی،مراسم بازگشت از حج و عزاداری در جامعه سنتی ایلام نوع خاصی از آداب و رسوم وجود داشته که به مرور تغیراتی در آنها ایجاد شده است. شناخت دقیق مردم با شناخت مناسک مختلفی که توسط آنها در این گونه جشن های شادمانی،آئین ها و مراسم سوگواری اجرا می گردد حاصل می شود.آنچه که در این تحقیق به آن اشاره شده است بررسی،مطالعه و تحلیل جنبه های مردم شناختی برگ...

پژوهش حاضر با هدف تبیین وضعیت قمه زنی در خمینی شهر اصفهان، به نقش عوامل فرهنگی مؤثر بر این پدیده می پردازد. جامعه آماری این تحقیق، مردم خمینی شهر (قمه زنان، تماشاچیان و افراد عادی) است که 411 نفر از آنها به عنوان حجم نمونه انتخاب شده اند که از این میان، 69/8درصد مذکر و 30/2 درصد مؤنث بوده اند. روش تحقیق، از نوع پیمایش و شیوة نمونه گیری به دلیل حساسیت موضوع مورد مطالعه، سهمیه ای بوده است. کنکاش ...

باورها و مراسم آیینی نقشی فراگیر در تحولات و تغییرات فضاهای شهری از یک طرف، و پایایی و ماندگاری آنها از سوی دیگر، داشته‌اند؛ چنانچه امروزه می‌توان تاثیرات باورها و مراسم آیینی را در ساختار و پیکره شهر مشاهده کرد. از سویی دیگر، مراسم عزاداری حسینی و تعزیه در طول زمان در بافتار فرهنگی و ساختار کالبدی ایران وجود داشته و به مثابه عنصری فرهنگی جاودان و ماندگار بوده است که ایام عزاداری حسینی تاکیدی ب...