شاعران شیعی و اهل بیت (ع) از قدیم در رابطه با اهل بیت (ع) اشعار و قصایدی را سروده اند. شاعران و ادیبانی همچون: عبدالله بن معتوق قطیفی، سیّد رضا هندی، دعبل خزاعی و دیگران وقت خود را برای مدح و رثای ائمه اطهار (ع) مبذول داشته اند و این امر خود یکی از مهمترین عوامل بقای مکتب تشیّع و احیای میراث اهل بیت (ع) بوده است. شیخ محمّد السّماوی از ادیبان، عالمان و شاعران نجف است که در سال 1292ه در شهر سماوه متو...

پژوهش حاضر تصحیح کتاب مرآت الاخلاق و تحقیق دربار? آن است. این اثر از جمله متون اخلاقی سد? 11 هجری است که توسط یکی از عالمان شیعی به نام صفی بن ولی قزوینی در سال 1074ه.ق نوشته شده است. اهمیّت این نسخ? منحصر به فرد، این است که در سال 1077ه.ق به مقابل? مولّف تصحیح شده؛ از این رو بسیار قابل توجّه است. از این اثر تنها یک نسخه در دانشکد? ادبیّات دانشگاه فردوسی مشهد موجود است؛ از این رو شیو? تصحیح به روش ...

مسکن سنتی، همواره بر اساس عقاید مذهبی ساکنان آن خلق می شد و معمار سنتی تا حد امکان به اصول، قواعد و روش های احداث خانه در آیات و احادیث توجه می نمود؛ لذا اثری که خلق می کرد، بر مبنای آن الگوها شکل می گرفت و همواره روح دینی در مسکن سنتی جریان می یافت. بر این اساس، این مقاله در جهت پاسخ گویی به سؤال و تأیید فرضیه الگوهای هویت شیعی در مسکن سنتی چیست؟ شکل گرفته است: فرضیه: بر اساس آیات قرآن و روایا...

کنش‌های فکری گفتمان تشیع در رویارویی با بحران نوگرایی ایران دوره مشروطه[1] محمدامیر احمدزاده* چکیده تحولات بیرونی مؤثر در ایران، افزون بر کاهش یک‌پارچگی فکری سلطنت مطلقه قاجار، به پیدایی دوره‌ای از مواجهه اندیشه تشیع با مؤلفه‌های تازه و بازاندیشی کنش‌گران مذهبی درباره عرضه راه‌کار برای رفع بحران نوگرایی انجامید. چنین وضعی به‌ویژه در آستانه عصر مشروطه و دهه پس از آن، موجب پویایی اندیشه‌ سیاسی و...

شیعه در اعتقادهای خود، به مسئله رجعت باور دارد، اما اهل سنت نسبت به آن بی‌اعتقاد است. متفکران شیعه برای اثبات این عقیده به ادله متعددی تمسک کرده‌اند، از جمله به متون دینی اعم از آیات قرآن و روایات معصومان^، عقل و اجماع. این امور به انضمام واقعیت‌های تاریخی در اقوام گذشته، امکان رجعت را اثبات می‌کند. در میان ادله نقلی، برخی آیات اثبات‌کننده این باور در آخرالزمان است. به نظر مفسران شیعه در رأس ای...

فیض کاشانی یکی از معدود عالمان شیعی است که با داشتن دیدگاهی مبتنی بر حدیث در فقه (اخباریگری)، بینش فلسفی با گرایش به حکمت متعالیه و عرفان و تصوّف دارد. این مقاله پس از بررسی مکتب فلسفی او، به پاسخ این سؤال می‌پردازد که چگونه فیض میان اخباریگری و حکمت متعالیه و عرفان و تصوّف جمع کرده است. آیا او شخصیتی چند وجهی است یا به گونه‌ای میان رشته‌ای بین حکمت و عرفان و اخباریگری عمل کرده و از هر یک از آنها...

در میان دولت های شیعی جهان اسلام دولت آل رّ سّی زیدی یمن به دلیل قدمت و(284تا 965هـ.ق) وسعت از شهرت ویژه ای برخوردار است.وجود مزارات قابل احترام حکایت از مقبولیت دیرینه آنان دارد. آنچه بر نام آوری تاریخی این خاندان افزوده است، خدمات علمی راهبران سیاسی و دولتمردان فرهنگی ایشان بود که در این پژوهش مقرر است ضمن بازخوانی نقش فرهنگی و علمی آنان در یمن به ارائه تصویری روشن از خدمات علمی سادات زیدی نائل...

علم ‌امام (ع) بارزترین‌ صفتی است‌ که از دیرباز در امام‌شناسی مورد توجه عالمان و متفکران اسلامی بوده است. اندیشمندان شیعی این ویژگی را از شروط بنیادین امامت دانسته و در رویارویی با دیگر گروه‌های اسلامی بر آن تأکید‌ کرده‌اند. مطالعه دربارة این موضوع همواره با نگرش‌ها و رویکردهای فکری مختلفی مواجه بوده و بروز اختلافاتی را در مقدار و چگونگی علم امام (ع) موجب شده است. این تحقیق، با رویکردی تطبیقی و ...

تاریخ مصر، به دلایلی چند این کشور را همواره مهد چالش ها و کانون رویدادهای تاریخ ساز کرده است. رویدادهای تاریخی، مصر را به کانون جریان های نظری و عملی تبدیل کرده است. تشکیل خلافت نیرومند فاطمی، فعالیت و حیات شیعیان، فرهنگ تشیع، تاریخ معاصر حضور شیعیان در مصر، وضعیت کنونی شیعیان مصر، شخصیت های همسو با تشیع و سازمان های شیعی در این مقاله بررسی شده اند تا به پرسش اصلی مقاله پاسخ داده شود که می پرسی...

علامه عسکری از جمله حدیث پژوهان شیعی معاصر، دارای دیدگاه­ها و آرای خاص در تحلیل و ارزیابی میراث حدیثی فریقین بود. کتاب معالم المدرستین، نمونه مناسبی برای انعکاس آرا و دیدگاه های حدیثی ایشان است. وی در این کتاب با رویکردی تحلیلی ـ انتقادی روایات فراوانی از منابع فریقین را مورد ارزیابی قرار داده و دیدگاه­های نوینی در باره آنها ارائه کرده است. این مقاله می کوشد تا با تکیه بر کتاب یاد شده، مبانی و ...