در میان ادبیات جهان، دو ادب فارسی و عربی با وجوه مشترک فراوان می توانند سهم به سزایی را در پژوهشهای تطبیقی داشته باشند. خردورزی و عقل مداری و به تعبیر زیباتر حکمت، یکی از این وجوه مشترک و قابل مقایسه است. امرؤالقیس کندی سرآمد سخنسرایان عرب در یک کفۀ ترازوی این قیاس و رودکی سمرقندی، آدم الشعرای شعر فارسی در کفۀ دیگر جای گرفته است. امرؤالقیس، روزنه هایی از حکمت جاهلی را با استمداد از فطرت و تعالی...

به منظور تعیین اثر شدت هرس و طول شاخه بارده بر عملکرد و کیفیت انگور سیاه سمرقندی و بررسی واکنش این رقم به دو سطح شدت هرس (سبک با فرمول 20+40 و شدید با فرمول 20+20) و سه سطح طول شاخه بارده (3، 6 و 9 جوانه ای) این تحقیق بصورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار و در سه سال زراعی 86-1383 در منطقه بوانات فارس اجرا گردید. نتایج نشان داد که اثر شدت هرس بر عملکرد و ts s ( p≤ 0...

حوزه حله از معروفترین حوزه های علمی عصر ایلخانی می باشد که عالمان این حوزه با تلاش در دو محور علمی یعنی آموزش علوم دینی در حوزه و مدرسه اولجایتو، تالیف کتب دینی توانستند نقش مهمی در تثبیت فقه شیعه و گسترش اندیشه سیاسی شیعه در جامعه اسلامی سده های هفتم و هشتم ایفا نمودند اگرچه نباید نسبت به رفتار و فعالیت سیاسی عالمان حوزه در برابر تهاجم مغولان و حکومت آنها غفلت نمود. تالیفات علمی عالمان حله د...

این نوشتار درپی به دست دادن نشانگرهای  علم  درمتون دینی اسلامی  است. از این حیث در این نوشته به اصلی ترین منابع ومأخذ دینی یعنی قرآن( به عنوان سرمتن مقدس)ونهج البلاغه ( پیرامتن) مراجعه شده است تا جهت گیری این منابع را در موضوع مورد بررسی مشخص نماید.افزون بر این،روایت عالمان و شارحان حقیقی این دو منبع شامل پیامبر(ص) و ائمه معصومان (ع) و سنت آنان( سنت نبوی – سنت علوی) ونیز قرائت مفسران و عالمان م...

ارزیابی احادیث منقول از معصومان از دغدغه های همیشگی عالمان شیعه بوده است. ایشان در ضمن نگاشته های خویش و به گاه بررسی های حدیث پژوهانه به این مهم می پرداختند. در این میان برخی از عالمان کتاب هایی با هدف اعتبارسنجی احادیث نگاشتند. آیت الله محمد آصف محسنی با نگارش معجم الأحادیث المعتبره در این شمار است. او با رویکردی سندمحور و با بررسی اتصال یا عدم اتصال سند، تمییز مشترکات و توحید مختلفات و واکاو...

آشنایی با فضای صدور حدیث، سبب فهم دقیق تر و کامل تر مراد معصوم می گردد. روایات فقهی شیعه، در فضایی صادر شده اند که فرهنگ و باور اکثریت اهل سنت بر آن حاکم بوده است. آشنایی با قراین تأثیرگذار در فهم ظرافت های موجود در روایات فقهی شیعه، نیاز به آگاهی از روایات نبوی معتبر نزد اهل سنت، اقوال و آرای صحابه، تابعیان و عالمان دو سده نخست هجری دارد. جمع آوری این قراین سبب می شود که روایات تقیه ای نیز به...

از جملۀ عالمان نامدار شیعی در سدۀ 4ـ5ق، سید مرتضی است. گر چه وی را بیشتر به عنوان یک فقیه، متکلم، و ادیب برجسته می شناسند، با مروری بر محتوای آثار مختلف وی آشکار می شود که در تفسیر قرآن کریم نیز، شیوه ای مخصوص به خود داشته، که شایان توجه و مطالعه است. در این مطالعه کوشش خواهد شد با مروری بر زندگی و آثار سید مرتضی، نخست با جایگاه مطالعات قرآنی در آثار وی آشنا شویم و آن گاه با مطالعۀ موردی نمونه ...

جلوه ها و ابعاد مختلفی از آیین مسیح نظر عارفان را به خود جلب کرده، که آموزه تثلیث یکی از آن جلوه هاست. عارفان مسلمان نیز همچون دیگر صنوف عالمان، در رویارویی با این آموزه، سکوت اختیار نکرده، درصدد انتقاد برآمدند؛ امّا به جهت وجود برخی تفاوت ها در دیدگاه اهل عرفان نسبت به دیگر عالمان، به ویژه متکلمان، این مقاله بر آن است که این موضوع را، از نگاه چند تن از عارفان برجسته اسلامی مطالعه و بررسی کند. د...

حضور و فعالیت طریقت نعمت اللهیه در ایرانِ عصر قاجار، سبب ایجاد کنش و واکنش هایی بین این طریقت با دو جریان قدرتمند شریعت و سلطنت گردید. بررسی فراز و فرود های روابط این سه جریان با یکدیگر، یکی از مباحث قابل ­اعتنا در تاریخ اجتماعی ایران عصر قاجار است. در پژوهش حاضر، تعاملات سه جریان یاد شده با یکدیگر، با عنایت به این که چه عواملی باعث شد طریقت نعمت اللهیه در دورۀ مورد بحث، دچار رکود و حاشیه نشینی ...

کهن‌ترین منابع کلامی، حدیثیو تفسیری عالمان مسلمان طی قرون نخست به ندرت نظریه‌ای روشن درباب وجه اعجاز قرآنبیان می‌کنند. این در حالی است که در آغاز قرن پنجم، این بحث در آثار محققانی چون باقلانی،قاضی عبدالجبار و شریف مرتضی به نحوی بالغ و کامل مطرح می‌شود. غیبت این امر از یکسو و حضور انبوهی از مباحث قرآنی دیگر در آثار اسلامی قرون نخست اسلامی از سوی دیگر،این پرسش را در میان می‌آورد که عالمان اسلامی ...