اخلاقیات، نظام­های اجتماعی و خانواده، موضوعی نیست که مرتبط با دین بودایی[1] باشد؛ سابقه این نظام­ها را می­توان با تاریخ بشریت یکی دانست[2]، در ادیان سامی[3]، سایر ادیان و آیین بودا (که موضوع این مقاله است)، درس­ها وآموزه­های گوناگونی که دارای مشترکاتی (هم از نظر اخلاقی و هم از نظر ظواهر)، با سایر ادیان می­باشد، وجود دارد. ما در این تحقیق با بهره­بردن از منابع معتبر علمی که اسامی آن به ترتیبِ نگا...

در قرن چهارم هجری و در منطقه ماوراءالنهر ابومنصور ماتریدی با انگیزه اصلاح و دوری از افراط و تفریط های اهل حدیث و معتزله، مکتبی را پایه گذاری نمود که از طریق شاگردان و آثار او، فرقه کلامی بزرگی را در اهل سنت با عنوان ماتریدیه پدید آورد. آن چه سبب امتیاز ماتریدی در جهان اسلام گردید، روش او در بررسی مسائل کلامی و مطالب علمی بود. او در تبیین آرای خود از عقل و نقل به قدر اعتدال بهره جست و از هرگونه ...

عصمت پیامبر، همچون سایر مباحث کلامی و اعتقادی، با پیدایش علم کلام رونق بیشتری یافت و موشکافی‌های دقیق‌تری در آن انجام گرفت و فرق گوناگون کلامی، هریک، درباب محدوده عصمت، نظرات مختلفی ارائه دادند. علاوه‌بر آیات قرآنی که تصریح به عصمت انبیا، به‌ویژه رسول گرامی اسلام| دارند، روایات و قضایای تاریخی بسیاری حاکی از اعتقاد مسلمانان اولیه اسلام به عصمت انبیا و اصل اعتقاد به آن می‌باشد. مستمسک نویسندگان ...

در قرن سیزدهم هجری با ظهور شخصی به نام شیخ احمد احسایی در میان علمای شیعه، مبانی جدیدی در ­روش‌شناسی امامیه مطرح گردید و این مبانی را جانشینان احسایی به کار گرفتند و مبدأ برخی از آموزه‌های نو شد. این روش‌شناسی در نهایت به بدعت‌ها و انشقاقاتی در مذهب شیعه منجر شد و سرانجام فرقه شیخیه را بنیان نهاد. مهم‌ترین مبانی روش‌شناسی شیخیه عبارت‌اند از اعتقاد به حذف آیاتی از قرآن، قائل‌شدن به حجیت ظواهر رو...

در جهان بینی عرفانی، همه ی هستی، تعینات، تجلیات و مظاهر اسماء جلال و جمال اند و بررسی رابطه ی ارزشمندی و جنسیت از این چشم اندازهای عرفانی افق هایی نوین را می گشاید. از دیدگاه برخی عرفا هر چند حقیقت مرد و زن یکی است و لکن زن در مظهریت تابناک تر از مرد است و حقیقت نفس کلیه و مظهریت جمال (که با وجود زن مرتبط است) در تناکح عوالم هستی سیر حبی موجودات و ظهور عوالم نقش اصیل تری دارد، هر چند که در مرات...

آیات متشابه در طول تاریخ علوم اسلامی از جمله مباحث چالش‌برانگیز بوده است. صدرالمتألّهین شیرازی در اصول هستی‌شناسی خود قائل به نظریه توحید خاصّی در مقابل دیدگاه توحید عامی است. وی معتقد است بدون آنکه نیازی به تأویل آیات متشابه یا قول به تجسم در باب ذات باری‌تعالی باشد می‌توان بر مبنای اصول فلسفی‌ـ عرفانی دیدگاه توحید خاصّی ظواهر الفاظ آیات را حفظ کرد و همه آیات متشابه را بر ظاهر معنای آنها حمل کرد....

فرضیه ی اساسی که در این نوشتار مورد پژوهش قرار گرفته عبارت است از بررسی نسبت تئوری تکاملی پیدایش انسان با ظواهر آیات کریمه ی قرآن که در زمینه ی آفرینش انسان وارد شده است. با مطرح شدن نظریه ی اشتقاق انواع توسط این انگاره به وجود آمد که نظریات علمی با فحواهای متون دینی در زمینه ی خلقت انسان متعارض و مانعه الجمع هستند. ما در این جزوه سعی خواهیم کرد انگاره تعارض علم و دین را به طور عام و نیز آن فرض...

مهم‌ترین چالش معاد جسمانی که از طرف برخی از فیلسوفان الهی مخالف، مطرح شده، این است که بدنِ مادی، چون جسمانی است، چگونه می‌تواند پس از جدایی از روح، بعینه دوباره محشور شود و همان روح به او بازگردد؟ آبا بازگشت عین بدن، در قیامت، مبتلا به شبهات فلسفی، مانند شبهۀ آکل و ماکول، حشر انسان عظیم و ...، نمی‌شود؟ ما در این مقاله، سعی خواهیم کرد با روش تحقیقِ بنیادی، توصیفی و پس از بررسی نظریات سه‌گانه (عینی...

یکی ازکاربرد هایی که برای عقل نزد معتزله درتفسیر قرآن رایج است ، عقل به معنای قوه ی تأویل بخشی به ظواهر آیات است ؛ زمخشری که از پیشوایان مکتب اعتزال بود و نسبت به عقاید اعتزالی خود تعصب داشت، سعی کرد به دفاع از آموزه های خود برآید و در پرتو نور عقل، با تکیه براصول عقلی و منطقی و با درک عمیق مباحث علوم بلاغی، تفسیری با رویکردی کلامی، ادبی -بلاغی بنگارد و آیاتی را که با اصول معتزله مخالف است تأوی...