یکی از مسائل اساسی و مهم، راجع به موجهات ارسطو ناهم خوانی آرای وی در باب ضرورت، با آموزه های وی در حالت قیاس های مطلقه است. این مسئله از زمان خود ارسطو تاکنون مناقشات بسیاری را ایجاد کرده و تا امروز بیش تر محققان را به این نتیجه رسانده که ارسطو در موجهات خود دچار تناقض است. در این مقاله سعی شده تا با قرائتی جدید ولی تا جای ممکن منطبق با آرای ارسطو، از متن آثار خود وی و همچنین آثار شارحان نزدیک ...

مسأله انواع طبیعی در زمره مسائل پیچیده و عمیق فلسفی است، که از یک سو با مسأله افراد و از سوی دیگر با مسأله «ذات» گره خورده است. در این مسأله، نام­گرایان با اصیل دانستن افراد و برشمردن ویژگی­های مشترک میان آنها، هرگونه هویت هستی­شناختی برای انواع را نفی می­کنند. در مقابل، واقع­گرایان به وجود انواع طبیعی با الزامات خاصّی باور دارند و تلاش می­کنند طبقه­بندی افراد را تحت انواع طبیعی، براساس ویژگی­ها...

در این مقاله به نقش اساسی نظریه حسن و قبح عقلی در اثبات بسیاری از دعاوی الهیات و کلام از دیدگاه علامه شعرانی می پردازیم. پس از توضیح دلایل شعرانی در قبول نظریه حسن و قبح عقلی به موارد استفاده از آن در آثار ایشان اشاره شده است. چگونگی اثبات ضرورت دین، توضیح انواع نیازهای آدمی به دین و انتظار بشر از دین براساس نظریه حسن و قبح عقلی بیان شده است.

بررسی اکراه و ضرورت در حقوق داخلی کشورهای مختلف بیانگر آن است که در برخی از کشورها از جمله فرانسه، ضرورت از اسباب اباحه و اکراه از علل رافع مسئولیت کیفری است. فارق این دو دفاع نیز آن است که واکنش شخص در معرض خطر، در دفاع ضرورت، متضمن منفعت برتر و شرّ کمتر است، در حالی که در اکراه این شرط لازم نیست. در برخی دیگر از نظام های حقوقی، از جمله اغلب ایالات امریکا، به تبعیت از قانون جزای نمونه این کشور،...

سبک هندی از حیث بنمایه‌های شاعرانه، اهمیّت فراوانی دارد، چراکه شاعران این سبک با بهره‌گیری از خلاّقیّت و نیروی آفرینشی خود، نوآوری‌هایی در بنمایه‌های شعری انجام دادند یا شبکة تداعی‌های آن را گسترده‌تر ساختند. در این میان، عبدالقادر بیدل را می‌توان نقطة اوج تصویرسازی با این بنمایه‌ها دانست. این مقاله بر آن است تا با نگاهی به بنمایة حباب در شعر بیدل، شبکة تصویرهای آن را در سه قالب کلّی تشبیهی، توصیفی...

در دوره صفویه بسیاری از هنرمندان، دانشمندان، شاعران و صنعتگران رهسپار هند گردیدند تا در دیاری سکنی گزینند که پادشاهان گورکانی آن به حمایت از اهالی ادب و هنر شهره آفاق بودند. در میان این صنوف عده‌ای از طبیبان ایرانی نیز حضور داشتند که توانستند با حذاقت و مهارت در پزشکی پله‌های ترقی را به سرعت طی کنند و حتی در سلک طبیبان خاص دربار جای گیرند. عده‌ای از این پزشکان طبع شعری نیز داشتند و گاه تالیفات ...

سبک هندی در میان سبک های شعر فارسی بیش ترین ارتباط را با بسترهای اجتماعی دارد. صائب تبریزی برجسته ترین شاعر این سبک است که دیوان او مملو از صور خیالی است که از زمینه های اجتماعی نشأت گرفته است. وی توجه خاصی به زبان و فرهنگ عامیانه داشته است و کنایات و اصطلاحات رایج در عصر خود را به استخدام تصویرسازی شعری درآورده است. باورهای عامیانه، خرافات، اصطلاحات فنون و حرف و... انعکاس پررنگی در دیوان صائب ...

به یقین امامان? در احیاء دین وشعارهای مذهبی از جایگاهی والا برخوردار هستند و هر کدام در شرایط مختلف زمانی خود، رسالتی خطیر داشته اند، در راستای انجام وظایف و تکالیف الهی متحمل انواع آزار و اذیت های بسیاری حتی تا شهات بوده اند. در این میان، چهره درخشان امام حسین? بویژه قیام کربلا و بازتاب آن در بیداری مسلمانان و تأثیرپذیری شعر شیعه از عاشورا و دستاوردهای آن از منزلتی والا بهره مند است. بنا بر ای...

چکیده: وصف یکی از پُربسامدترین اغراض شعری در ادبیات عربی است و «طبیعت» در میان این فن شعری از اهمیت والایی برخوردار است؛ چرا که طبیعت دارای تأثیر شگرف بر روح و جان شاعران عرب به ویژه در دوره هایی بوده که انسان، پیوندی ناگسستنی با طبیعت داشته است. طبیعت بیابانی و وحشی سرزمین شبه جزیره در دوره جاهلی و طبیعت بکر و زیبای اسپانیای دوره اسلامی، نمی توانسته تأثیری در جان و جهان اندیشه شاعران این دو دو...

هرچند رباعیات مولانا نسبت به آثار بزرگ و ارزشمند دیگرش، یعنی مثنوی و غزلیات کم تر مورد توجّه و عنایت پژوهشگران واقع شده است، امّا این بخش از آثار او مانند غزلیاتش، علاوه بر داشتن شور و احساسات عاشقانه و شاعرانه به لحاظ مضمون، زیبایی و قابلیت های شاعری نیز از جنبه های هنری ویژه ای برخوردار است و بررسی و تحلیل هنری آن ها می تواند گوشه ای از خلّاقیت و ابتکار هنری مولانا را به نمایش بگذارد. این پایان ...