این مقاله بررسی تعاریف، مبانی و لوازم و ارکان توسعه را به عهده دارد. توسعهی مورد نظر در این نوشتار توسعهای است نه غربی، نه صوفیانه و نه دنیا زده، بلکه الگوی چهارمی را مورد کند و کاو قرار میدهد که با فرهنگ ایرانی و اسلامی مرتبط است؛ در تبیین این مدل سعی شده است از رهگذر نگاهی مقایسهای و از منظر علوم انسانی، مبانی توسعهی غربی و توسعهی ایرانی - اسلامی در محورهای فلسفی (معرفتشناسی، هستیشناسی، انسان...

مزاج یکی از مفاهیم بنیادین در طب ایرانی- اسلامی است که معماران ایران زمین از گذشته های دور در تلاش بوده اند تا در خلق آثار معماری، از آن به عنوان الگو بهره گیرند. با توجه به اهمیتی که دین و اخلاق بر سلامت جسم و زمینه سازی آن بر سلامت روح دارد؛ معماری حمام های ایرانی نیز -که آبشخور آن مبانی دینی و اخلاقی است- در راستای سلامت جسم و روح و مبتنی بر آموزه های طب سنتی- اسلامی به عنوان یک کهن الگو، در...

عرفان ایرانی، افزون بر آن که سرمایه ی فرهنگی و مایه ی شکفتگی و نو به نویی اندیشه و معنویّت ایرانیان است، یکی از عناصر مهمِ ملیّت ماست که هم راهبر به ژرفای حقایق معنوی اسلام بوده است و هم پاسدارِ هویّت فرهنگی ایرانیان در گشت روزگاران؛ نظری نه گذرا، به آثار عارفان برجسته ی ایرانی و سنجش آن با متون کهن چون سروده های زرتشت و دیگر متون اوستایی که هر دو دسته، میراث مکتوب ایرانیان هستند، ما را با این حقیقت...

هنجارها و ضوابط حاکم بر شهرسازی،رفتارها و مناسبات شهروندی مبتنی بر اصول،قواعد و سیاست هایی است که در فرهنگ هر جامعه ریشه دارد.جامعه اسلامی نیز با فرهنگی منبعث و متاثر از دین و شریعت از نظام ویژه ای در ارتباط با شهرسازی و مناسبات شهری برخوردار است.بنابراین در شهر اسلامی ،فرهنگ شهروندی و در مقیاسی کلان،هویت، به عنوان یکی از شاخص های توسعه اجتماعی،فرهنگی و در این قالب،توسعه شهری محسوب می گردد.اما ...

امروزه موضوع عدالت در شهرسازی و «شهرهای عدالت محور» از مقولات مهم در حوزه دانش شهرسازی و مدیریت شهری است که این موضوع نیازمند واکاوی مفهومی، بازبینی روش شناختی و تحقق پذیری عملیاتی است؛ خاصه در حوزه عملکرد نظام مدیریت شهری در جامعه ایران اسلامی که داعیه دار عدالت ورزی و حیات طیبه اسلامی است. درهرحال، ناکارآمدی نظام مدیریت شهری و رویکردهای آن در برقراری عدالت فضایی در طی سال های اخیر و به جای ما...

شالوده­ی شهرهای سنتی با تکیه بر اصول و قوانین برگرفته از مفاهیم دینی و عرف­های انسانی، در­ برگیرنده­ی هویتی است که همواره می­تواند به­عنوان اصلی مهم و سازنده در شهرسازی کشورمان مورد استفاده قرار­گیرد. محله از جمله ارکان شهر اسلامی است که در ساخت شهری معاصر هویت خود را از دست داده­است. محلات معاصر بی­توجه به قوائد گذشته فضاهایی بدون سرزندگی را برای شهرسازی امروز به ارمغان آورده است. این مقاله با...

درونگرایی و محرمیت دو اصل اساسی و بنیادی در معماری ایرانی -  اسلامی است که تأثیر بسزایی در شکل گیری سازمان فضایی شهرها و عناصر کالبدی بناهای سنتی ایران داشته است. هرچند عامل اقلیم در انتخاب و گزینش اصل درون گرایی در شهرسازی ایران قبل از اسلام مؤثر بوده است، لیکن در دوره ی اسلامی بر پایه ی مبانی و ارزش های اعتقادی و جهان بینی اسلامی علاوه بر الگوی درون گرایی، اصل محرمیت نیز از دو منظر کالبدی و م...

درونگرایی و محرمیت دو اصل اساسی و بنیادی در معماری ایرانی -  اسلامی است که تأثیر بسزایی در شکل گیری سازمان فضایی شهرها و عناصر کالبدی بناهای سنتی ایران داشته است. هرچند عامل اقلیم در انتخاب و گزینش اصل درون گرایی در شهرسازی ایران قبل از اسلام مؤثر بوده است، لیکن در دوره ی اسلامی بر پایه ی مبانی و ارزش های اعتقادی و جهان بینی اسلامی علاوه بر الگوی درون گرایی، اصل محرمیت نیز از دو منظر کالبدی و م...

سرزمین سند از قرن ششم ق.م تا قرن دوم میلادی پذیرای اقوام ایرانی و یونانی بود که این سرزمین حاصلخیز را یکی پس از دیگری به تصرف خود در آوردند. هر یک از این اقوام، سعی نمودند تا پس از استقرار در منطقه ی، مظاهر تمدنی و دینی خود را به نوعی در آنجا گسترش دهند. از بارزترین عناصر فرهنگی اقوام بیگانه در منطقه ی سند می­توان به شهر باستانی تاکسیلا اشاره نمود که توسط یونانی­ها و بر اساس سبک شهرسازی آنان بن...