عشق آغاز و پایان سیر هستی است، موهبتی که فرشته باوجود مقام روحانی¬اش آن را نمی¬شناسد و گفته شده که فقط بشر از این موهبت برخوردار است. بحث دربارۀ عشق و شناخت آن بی¬اغراق از بزرگترین اسرار ادبیات ایران و جهان است، هزاران بار تکرار شده و همچنان تکرار خواهدشد. شعر و عشق نیز در طی قرن ها دو موضوع پیوسته شدند و آنچنان در تکامل با هم به اوج رسیدند که امروزه اگر عشق را از شعر فارسی حذف کنیم بی شک بخش م...

رنگ سیاه از جمله رنگ های پیشینه داری است که تاکنون فقط به استخراج جلوه ها ی گوناگون آن در اساطیر، ادیان و متون عرفا نی پرداخته شده و به محتو ا و رسالت تعلیمی- عرفانی آن در سبک های شعری مختلف پرداخته نشده است. بر همین بنا ، در این پژوهش ارزش وجایگاه این رنگ در شاخه های ادبیات تعلیمی، تمثیلی و فولکلور با شیوه آماری-تحلیلی در دو سبک اول شعر فارسی (خراسانی و عراقی) بررسی شده است. در دیوان شاعران سب...

باباطاهر همدانی، شاعر نام‌آشنای ادب فارسی در قرن پنجم است که به دلیل متصل نشدن به جریان شعر درباری روزگار خود، و عریان مانند از همه تعلقات دنیوی، آن گونه که بایست در نظام پژوهش‌های ادبی ما به او توجه نشده است، هرچند که عامۀ مردم، شعرهای بسیاری را از او به یاد و خاطر خویش دارند. در مقالۀ حاضر، میزان تأثیرگذاری این شاعر را در شعر شاعران پس از خود- به ویژه در دوره سبک عراقی- از سه زاویۀ ترکیب ساز...

در شعر معاصر به موسیقی بیرونی و کناری کم تر توجه شده و شاعران برای غنی سازی موسیقی شعرشان به موسیقی درونی روی آورده انداز جمله این عناصر موسیقی برآمده از تکرار است؛ تکرار در سطوح مختلف تکرار حروف، واژگان، جمله و عبارت در شعر معاصر دیده می شود.احمد مطر شاعر معاصر عراقی نیز می کوشد تا با به کارگیری تکرار، به هدف و غایت اصلی شعر خویش که همان بیان مفاهیم و محتوای درونی است،دست یابد.نتایج برآمده نشا...

یکی از معیارهای ارزیابی مهارت شعرا در بلاغت، کاربرد زینت‌های بلاغی است و تأکید بر نوع خاصّی از آن، سبک شاعر را در هر دورۀ ادبی متمایز می‌کند، امّا همیشه عنصر سبک‌ساز به شمار نمی‌آید. مثلاً اسلوب معادله که در گسترۀ سبک خراسانی تا هندی کاربرد داشته به دلیل بسامد بالای آن در سبک هندی، مشهورترین عنصر سبک‌ساز هندی دانسته شده و چون این اسلوب با تشبیه تمثیل قرابت‌هایی دارد، بعضاً با اغماض ظرافت‌های آن‌ها،...

شعر کودک ، دارای قالب ها ، زبان ، محتوا ، موسیقی ، و آرایه های ادبی خاص خودش است . این ویژگی ها شعر کودک را از شعر بزرگسال متمایز می کند . هرکدام از شاعران کودک نیز از امکانات شعر کودک به شکلی خاص بهره می برد که با شاعران دیگر فرق دارد. تفاوت شعر کودک و بزرگسال ، همچنین تفاوت شعر شاعران کودک ، باعث گستردگی و رشد این نوع شعر می شود. برای شناختن این تفاوت ها لازم است یک بررسی علمی و آماری صورت پذ...

چکیده آقامحمّدکاظم واله اصفهانی(1145ـ1229ق.) از شاعران مشهور در اواخر دوران زندیه و اوایل عهد قاجار می¬زیسته است. دیوان اشعار او چیزی کمتر از شش هزار بیت را شامل می¬شود که قالب عمد? آنها را غزل تشکیل می¬دهد. واله با آنکه در دور? رواج مکتب بازگشت می¬زیسته اما بطور کامل، از معیارهای سبکی آن پیروی نکرده؛ بطوری که ویژگی¬های سبک عراقی در بخش¬هایی از اشعار او نمود بیشتری دارد. در این پایان¬نامه که ب...

      سبک­شناسی با مطالعة بسامد­ها سر و کار دارد؛ از همین رو، به کارگیری تحلیل­های آماری در ارزیابی­های سبک­شناسانه بسیار سودمند است. از آنجا که آمارهای توصیفی، همیشه نمی­توانند نوسان­های سبکی را توضیح دهند، استفاده از روش­های آمار­ استنباطی از دقّت علمی بالایی در ارزیابی پدیدار­های سبکی برخوردار خواهد بود. سبک­سنجی، اصطلاحی است که برای پژوهش­های سبک­شناسانة مرتبط با رایانه وضع شده است. در مقالة...

وقایع مهم تاریخی، تأثیری عمیق و ماندگار بر ادبیات می‌گذارند و تأثیر برخی از آن‌ها چنان است که موجب ایجاد نوع ادبی خاص خود می‌شوند. یکی از شاخص‌ترین وقایع از این قبیل، واقعۀ تاریخی و تاریخ‌ساز غدیر خم است که نبوّت انبیا را به ولایت امامان(ع) پیوند زد و فرایند دیرپای نبوّت را به اتمام و اکمال و به غایت خویش رسانید. واقعۀ غدیر خم و ولایت حضرت علی(ع) از نخستین ادوار شکل‌گیری ادبیات فارسی نو که به طور...