پس از انقلاب مشروطه و تحولات سیاسی و اجتماعی در ایران تحولی بنیادین در اندیشه مردم به وجود آمد. تحول در اندیشه، تحول در فرهنگ و به تبع آن تحول در ادبیات را به همراه داشت. در جامعه ی متحول شده ی ایران، شعر سنتی پاسخگوی نیاز زمانه نبود؛ پس شعر نو مطرح گردید. از زمان روی کار آمدن شعر نو تاکنون شاهد سبک ها و جریان های شعری بسیاری بوده ایم. از آنجا که بررسی شعر معاصر در دهه های اخیر گامی مفید جهت رف...

نویسندگان مدرن به دنبال یافتن راهی نو برای فراتر رفتن از محدوده های مخاطره آمیز تصنع و تکرار، پشت پا به ساختارهای خشک و تغییرناپذیر گذشته زدند و با ملاحظه ی پیوندهای فلسفی مدرنیته و شکل ادبی آثار مدرن، آثار خود را تا جایی پیش بردند که گاه غیرقابل فهم به نظر می آیند. وجود ساختارهای ذهنی و تداخل آن با ساختارهای زبانی، توجه به ناخودآگاه، توجهبه اندیشه های فلسفی جدید راجع به ماهیت زمان، نزدیک ساختن...

آرمان گرایی و داشتن جامعه ای آرمانی (Utopia) از اساسی ترین آرزوها و مشغله های ذهنی انسان های کمال طلب بوده است . دنیای ادبیات، عرصه گسترده ای برای طرح این اندیشه در اختیار شاعران و نویسندگان قرار داده است. شاعران کلاسیک شعر فارسی و عربی در اشعار خویش از این موضوع غفلت نکرده اند و از زاویه های گوناگون به روایت آرمان شهر مطلوب خود پرداخته اند و نمونه هایی بر جای نهاده اند. در شعر مدرن نیز می توان...

گونه­های ادبیات غنایی در شعر معاصر مانند شعر کلاسیک وجود دارد. این گونه­ها در جریان‌های کلاسیک و نوکلاسیک و نیمایی معاصر حضور پررنگی دارند. گونه‌های متفاوت در شعر معاصر با تغییراتی نوین دیده می­شود که یکی از آنها اشعار داستانی است که در شعر معاصر به خصوص در جریان نیمایی به دو شاخه­ی شنیداری و تصویری تقسیم می­شود، در شعر معاصر با تصویرسازی‌های تازه به سمت اشعار نمایشی حرکت می‌کند و از نقالی سنتی...

آرمان گرایی و داشتن جامعه ای آرمانی (Utopia) از اساسی ترین آرزوها و مشغله های ذهنی انسان های کمال طلب بوده است . دنیای ادبیات، عرصه گسترده ای برای طرح این اندیشه در اختیار شاعران و نویسندگان قرار داده است. شاعران کلاسیک شعر فارسی و عربی در اشعار خویش از این موضوع غفلت نکرده اند و از زاویه های گوناگون به روایت آرمان شهر مطلوب خود پرداخته اند و نمونه هایی بر جای نهاده اند. در شعر مدرن نیز می توان...

نوستالژی یا غم غربت از مباحث مرتبط با روان‌شناسی است که آن را حسرت شیرین و تقابل زمان حال با گذشته‌ها دانسته‌اند. نوستالژی، تاریخی به قدمت هبوط آدم(ع) دارد و از دیرباز درون‌مایه‌ بسیاری از آثار ادبی را شامل است. نوستالژی و غم غربت در کنار مضامینی نظیر حسرتِ بازگشت به دوران کودکی، یادآوری مهر مادری، یاد وطن و توجه به آداب‌ورسوم و آیین‌های بومی محلی و فرهنگ‌عامه، وقتی در ادبیات در تقابل...

تجدّد و تمدّن مفهوم عام و گسترده ای است که ایران عصر قاجاریه را به خود پیچیده است و حیات ایرانیان در سایه آن، دستخوش تغییر و تحوّلات همه جانبه ای گشته، به شکلی که اثرات آن حتی تا روزگار ما محسوس است؛ بدیهی است که این گونه تحولات، واژگان جدیدی را در سطوح مختلف زندگی ایرانیان مطالبه نماید. از آن جا که شعر این دوره، آمیختگی کاملی با وجوه و ابعاد مختلف و واقعیِ تاریخ این عصر دارد، بررسی واژگان موجود در...

مجموعه‌های آغازین شعر فروغ فرخ‌زاد(1345ـ1313ش) به اعتقاد غالب منتقدان و صاحب‌نظران نشان‌دهنده‌ی ظهور شاعری سنّت‌شکن در بازتاب احساسات صریح و عریان زنانه بود. اخلاق سنتی، این سه گانه‌های متقّدم فروغ را برنتافت و انتقادات و اعتراضات در جامعه سنّتی آن روز نشان از عدم پذیرش این سنّت‌شکنی و عریان گویی بود. آن‌چه که فروغ در آن سه مجموعه بیان کرده بود لازمه ی هویّت‌جویی و عشق‌ورزی صریح و زنانه او بود و بعد...

مجموعة شعری تحوّلات العاشق، اثر ادونیس شاعر نام­آشنا و معاصر عرب است. در این مقاله با تکیه بر روش استقرایی مبتنی بر توصیف و تحلیل، به تبیین مؤلفه­ها­ی سبکی تحوّلات العاشق در لایه­های مختلف ادبی و زبانی پرداخته شده است. در این پژوهش با بررسی کلّی این مؤلفه­ها در دو سطح ادبی و زبانیِ و با تکیه بر مشخّصه­های بارز سبک شعری شاعر به تحلیل سطح فکری پرداخته شده و سطح فکری به‌صورت جداگانه مورد بررسی قرار نگر...