چکیده در عصر اول عباسی، به عنوان یکی از درخشان­ترین دوره­های فرهنگ و تمدن اسلامی، انواع هنرها از جمله موسیقی مورد توجه بسیار قرار گرفت. چنان­که دربارها مملو از خوانندگان و نوازندگانی بود که با آنها به گونه­ای احترام­آمیز و سخاوتمندانه رفتار می­شد، که شرایط زندگی و جایگاه آنها در دربارها، تا همین امروز نیز در فرهنگ عرب زبانزد است. خلفای این دوره که در همه زمینه­ها، تحت تأثیر فرهنگ ایران زمین بو...

خاندان ابن حنفیه در روند شکل گیری، رشد و توسعۀ افکار و اندیشه های علمی گسترۀ تاریخ اسلامنقش مهمی داشته است. به گونه ای که نوع فعالیت علمی و نحوه عملکرد آنان، یکی از عوامل مهم و تأثیر گذار در گسترش علوم مختلف نقلی و عقلی و انتقال آنها به نسل های بعدبوده است. در این پژوهش که با تکیه بر روش های کمی انجام گرفته است، پس از بررسی عملکرد علمی شخصیت های شاخص خاندان ابن حنفیه، اطلاعات و داده های به دست ...

غدیر حامل پیام اسلام و نمایانگر ثمره­ نبوت پیامبر است. پیام غدیر، تعیین صراط مستقیم تا آخرین روز دنیاست و خطابه­ی غدیر زنده­ترین سند «ولایت مطلقه­ی الهیه­ی» دوازده امام (ع)  است. در روز غدیر، پیامبر اولوالعزم اسلام تنها خطبه­ی امامت را به جای نیاورد بلکه آن بزرگوار در این خطبه، مبانی و اصول اعتقادی اسلام را به نحو احسن عرضه نمود. در طول چهارده قرن از تاریخ اسلام، شاعران شیعه­ی محب اهل بیت(ع)  ب...

ابوالعتاهیه شاعر برجسته و مبتکر فن زهدیات در عصر عباسی به نحو بارز و چشمگیری تحت تأثیر اعجاز بیانی قرآن کریم قرار گرفته و از فنون بلاغی و آرایه های قرآنی در سروده هایش بهرة فراوان برده است. تأثیرپذیری ابوالعتاهیه از قرآن کریم شامل همة ابعاد واژگانی، ترکیبی، بلاغی، موسیقایی و مضمونی است، امّا آنچه در شعر وی بیش از همه به چشم می خورد آرایه هایی است که فرم و مضمون آنها از قرآن کریم اقتباس شده که از...

این رساله تحت عنوان (الصبر فی الکتاب و السنه و عند أعلام الشعر العباسی]در سه فصل نگارش یافته است . در فصل اول ابات حاوی کلمه صبر و مشتقات آنرا از نظر موضوعی تقسیم سپس از لحاظ بلاغی مورد بررسی قرار دایم. در فصل دوم نیز برخی از احادیث صبر رااز نظر موضوعی و بلاغی مورد بررسی و شرح قرار دادیم و در فصل آخر اشعاردوره عباسی حاوی کلمه صبر و مشتقاتش را مورد نقد ادبی قرار دادیم. آنچه روشن و مبین است تاثی...

مدح یکی از مهمترین اسالیب شیعه در دوره عباسی است،زیرا آینه تمام نمای دیدگاهها و احساسات پیروان این مذهب است که در ردیف مستندات تاریخی،استشهادات قرآنی و روایی قرار گرفته و وجه تمایز آن با دیگر مدایح شده است. اما بدون ملاحظات سیاسی و مذهبی نمی توان مدایح شیعی را مورد ارزیابی همه جانبه قرار داد،زیرا با برداشتهای انحرافی عباسیان از مفاهیم و مصادیق مذهبی و سوء استفاده سیاسی ازآن،براین نوع از شعر شی...

تاریخ دقیق ورود قهوه به سرزمین ایران معلوم نیست، اما آنچه از آثار مکتوب به ما رسیده است، نشان می دهد در عصر صفویان و به خصوص در زمان شاه عباس، قهوه خانه ها در شهرهای بزرگ ایران، به خصوص اصفهان رونق و رواج گسترده ای داشته است. این قهوه خانه ها در عصر صفوی کارکردی فرهنگی داشته که مهم ترین مکان برای عموم مردم و به خصوص هنرمندان و شعرا بوده است. شاعران این عصر از آنجا که حکومت صفوی، مانند حکام گذشت...

چکیده: ملک الشعرای بهار و شیخ ناصیف یازجی از شاعران معاصر ادبیات ایران و عرب بوده، که از دو زبان و فرهنگ متفاوت برخاسته، و از مضامین اخلاقی و حکمی در دیوانشان، به وفور استفاده کرده اند، تا آنجا که ناصیف یازجی به عنوان شاعر حکمت شناخته شده است. و در این فن پیرو متنبی شاعر بزرگ و سرشناس عصر عباسی است. و بیشتر اشعار حکمی خویش را در ضمن مراثی و مدائح بزرگان با هدف تنبیه و آگاه نمودن اطرافیان ذکر ...

مصادره اموال صاحب­منصبانِ خاطی دولتی به عنوان یک تنبیه از صدر اسلام و دوره عمر آغاز گردید. نقدینگی حاصل از این مجازات­ها در عصر عباسی، دستگاه خلافت را واداشت تا به مصادره به عنوان یک منبع درآمد بنگرد و نهادها و دیوان­هایی برای رسیدگی به این اموال تأسیس کنند. نویسندگان در این مقاله می­کوشند تا به بررسی میزان اتکای مالی خلافت عباسی بر این منبع، و نیز نقش مصادره در مهار ثروت و به تبع آن قدرت در درو...

میمون بن قیس مشهور به اعشی،یکی از شاعران طبقه ی اول عصر جاهلی است که او را به جهت تفنّن بسیار در سرودن شعر « صنّاجه العرب = چنگی عرب » نامیده اند. وی در همه ی موضوعات شعری طبع آزمایی کرده و به تنوّع در این موضوعات مشهور است. بیشتر اشعار وی در مدح امیران و اصحاب مشاغل سروده شده است. مدایح وی تکسّبی بوده و به همان مضامین دوره جاهلی است با این تفاوت که اعشی مثل شاعران عصر عباسی در مدح صفات ممدوح بسیار...