غزلیات مولانا در میان آثار شاعران فارسی، افزون بر جنبه‌های بسیارِ دیگر، از لحاظ واژه‌ها نیز بی­‌همتاست. گستردگی دایرۀ واژه‌های مولانا به تناسب وسعت مفاهیم و مضامین شعر اوست. ذهن سیّال او، هم­چنان­که غالباً در ابداع و خلق معنی فعال است، در لفظ نیز از تنگنای واژه­‌های رسمی آزاد است و تجارب تازه­ در موضوع و وزن، خود به خود سخن او را از کلمات و ترکیبات تازه مشحون کرده است. شماری از کلمات شعر مول...

هدف از این پژوهش شناخت ارتباط جنسیت شاعر با گزینش نوع شعر است. پژوهش حاضر با طرح این پرسش شکل گرفت که آیا خلق انواع ادبی با جنسیتِ شاعر ارتباط دارد؟ در جست وجوی یافتن پاسخ علمی، کوشش شد تا این موضوع از چند زاویه بررسی شود و با تلفیقی از رویکرد روان شناسیِ جنسیت، نقد فمینیستی، و نقد ادبی رابطة ذهن و متن ادبی مشخص و تفاوت نوع شعر مردانه از شعرِ زنانه تشخیص داده شود. در این زمینه شاعران حماسی و آثار...

شعر گفتار شعری است که از زبان فاخر و ادیبانۀ گذشته فاصله می‏گیرد و به عنوان یکی از مشخصه‏های اصلی خود، زبان محاوره و عامیانه را وارد زبان شعر می‏کند. پیشینۀ مشخصی برای شعر گفتار نمی‏توان قائل شد، اما این شیوه در دورۀ معاصر در اشعار نیما، فروغ و شاملو نمود بیشتری دارد. سید علی صالحی در سال 1364 این جریان را "جنبش شعر گفتار" نامید. قیصر امین‏پور نیز با درک ملال‏آوری و کسالت شعر اواخر دهۀ پنجاه و ...

‏آنچه که باعث شده است شعر معاصر عرب، بیش از شعر معاصر ایران در جهان دارای مخاطب باشد را می توان در چند مورد خلاصه کرد: ‏مهم ترین عامل که ممکن است در ژرف ساخت شعر همه شاعران معاصر عرب باشد، تراژدی فلسطین است. شاعران معاصر عرب با درک درستی از مسئله فلسطین توانستند مفهوم دقیق مبارزه با امپریالیسم سرمایه داری را درک کنند و معادلات استعمار گرانه را در طرح نظام های مختلف دریابند. روشنفکران عرب درحقی...

در این پژوهش تلاش بر این است تا با بهره گیری از آثار منتشر شده و مطالعات صورت گرفته در مورد مدرنیسم و عنصر فردیت در شعر، جایگاه فردیت در آثار نیما، سهراب سپهری و فروغ فرخزاد مورد بررسی قرار گیرد و نسبت حضور این عنصر در آثار هر یک مشخّص گردد. همچنین تلاش می شود میزان تأثرپذیری هر یک از این شاعران از مدرنیسم و بازتاب آن در آثارشان مورد بررسی قرار گیرد. ذکر این نکته ضروری به نظر می رسد که طرح عنصر...

رواج گسترده موسیقی عامه پسند (پاپ) در سال های اخیر، از سویی مخاطبان این نوع موسیقی را جذب کرده و از سوی دیگر انتقادهایی را درباره کیفیت آثار هنری ارائه شده در این حوزه بر انگیخته است. برخی از این انتقادها متوجه نوع اشعاری است که در موسیقی پاپ به مخاطب ارائه می شود. از سوی دیگر رویکرد صداوسیما نسبت به پخش گسترده قطعات موسیقی پاپ از رادیو و تلویزیون، حساسیت موضوع را بیشتر کرده است. این نوشتار، پس...

استعاره مقوله­ای است که امروزه بیش از پیش، نگاه نظریه­پردازانِ علوم مختلف بلاغی، زبان شناسی و فلسفی را به خود معطوف ساخته است. از جمله مکاتبی که نگاه ویژه­ای به  استعاره دارد، مکتب شناختی است. معنی­شناسی شناختی نیز شاخه­ای پاگرفته از مکتب شناختی است که هرگونه فهم و بیان مفاهیمِ انتزاعی در قالب مفاهیمِ ملموس­تر را کاربردی استعاری می­داند. در این پژوهش، بعد از ارائۀ تعاریفی کلّی پیرامون این مبحث، اعمّ...