در جهان‌بینی ایرانی با دو عالم ویژه، یعنی عالم نور و ظلمت، روبه‌رو هستیم. این دو عالم برگرفته از تعالیم ارزش‌مند زردشت در تقسیم جهان به دو بخش تحت سلطة اهورا و اهریمن است. اندیشه‌ای که با نفوذ در باورها و مکتب‌ها ماندگاری خود را تضمین کرده است. در شعر سهراب سپهری بازتاب این دو عالم را به‌وضوح مشاهده می‌کنیم. سهراب برای به تصویر‌کشیدن عالم نور که، برخلاف عالم ظلمت یا دنیا، عالمی انتزاعی است از د...

محور اصلی شعر فارسی انسان و هستی است و ابعاد مختلف وجودی انسان به چند گونگی ارائه شعر انجامیده است . زاویه دید و استفاده از زبانی مناسب برای بیان این نگرش ، تفاوتهایی را در شیوه های شعر فارسی ایجاد نموده و سبک های مهم شعر فارسی براساس این زاویه دید و عناصر زبانی تدوین شده است . این پایان نامه در هشت فصل تنظیم شده است : فصل اول: مقدمه : در این فصل به چگونگی تغییر و تحول قالب قبل از نیما و قالبها...

نقش ویژه ی سفر در بازگویی خواسته ها، اندیشه ها و آرزوهای بشر، انکار ناشدنی است و از کهن ترین نویسندگان و شاعران تا معاصران و پیشگامان این عرصه، همگی با بهره گیری از مضمون سفر، پیام و آرمان خویش را رساتر و شیواتر، به مخاطب انتقال داده اند؛ به گونه ای که سفر، یکی از پرکاربردترین بن مایه ها در شعر و داستان است. در این میان، تفاوت شیوه و روش در کار شاعران، سبب آفرینش های گوناگون هنری شده و به همین ...

بحث از زیبایی و مصادیق آن موضوعی ‌‌است که همواره در طی تاریخ به آن پرداخته شده و در متون عرفانی، فلسفی، روان‌‌شناسی، ادبیات، و غیره از آن سخن رانده‌‌اند. زیبایی امری نسبی است و هرکس تعریفی از آن دارد. فلاسفه‌‌ای چون افلاطون، ارسطو، هگل، کروچه، و دیگران هرکدام تعریفی از زیبایی داشته‌‌اند. گروهی زیبایی را نه در صورت، که در درون پدیده‌‌ها جست‌وجو می‌‌کنند و شهود را گامی در درک زیبایی‌‌های هستی می‌...

در این مقاله بر مبنای نقد اسطوره ای به تئوری تناسخی گیاهی در شعر شاعران معاصر همچون سهراب سپهری واحمد شاملو پرداخته ایم و جلوه های قداست گیاهان در پرتو استحاله روحانی و معنوی باز نموده شده است. همچنین نگرش اساطیری و شاعرانه سپهری و شاملو در این بعد با ارائه شواهد شعری ایشان تبیین شده است. هدف از این پژوهش آن است که نشان دهیم آموزه های عرفانی و معنوی در قالب یک ارتباط تثلیثی متشکل از تئوری چرخه ...

این پژوهش در چهارچوب معناشناسی شناختی به مقایسه کاربردهای طرح واره های تصوری در اشعار احمد شاملو، فروغ فرخزاد و سهراب سپهری، از شاعران مطرح شعر نو فارسی، می پردازد. از مباحث مطرح در حوزه معناشناسی شناختی استعاره و طرح واره های تصوری است که این دو با یکدیگر در ارتباطند. در معناشناسی شناختی طرح واره های تصوری صورت مهمی از ساختارهای مفهومی ما را شامل می شوند. در این پژوهش سه طرح واره تصوری حجم، نی...

مسأله‌ای که پژوهش حاضر بدان می‌پردازد، تأثیر مبانی زیبایی‌شناسی بر چگونگی کارکرد عوامل انسجام در شعر است؛ در الگوی انسجام متنی هالیدی و حسن، ارجاع، جایگزینی، حذف، عوامل ربطی و انسجام واژگانی ابزارهای انسجام و دریافت پیام از متن برشمرده‌ شده ‌است. حال در پژوهش حاضر، این پرسش‌ها مطرح است که در شعر و کارکرد ادبی زبان چه عواملی می‌تواند سبب انسجام و در‌یافت پیام ‌شود؟ و در شعرهایی که فاقد انسجام به...

بحث از زیبایی و مصادیق آن موضوعی است که همواره در طی تاریخ به آن پرداخته شده و در متون عرفانی، فلسفی، روان شناسی، ادبیات، و غیره از آن سخن رانده اند. زیبایی امری نسبی است و هرکس تعریفی از آن دارد. فلاسفه ای چون افلاطون، ارسطو، هگل، کروچه، و دیگران هرکدام تعریفی از زیبایی داشته اند. گروهی زیبایی را نه در صورت، که در درون پدیده ها جست وجو می کنند و شهود را گامی در درک زیبایی های هستی می دانند. سپ...

نظریۀ ریخت­شناسی از جمله نظریه­هایی است که در زمینۀ تحلیلِ ساختاری آثار ادبی بسیار کارآمد است. اهمیت این نظریه سبب شد تا با رویکرد به آن، شعر مسافر از سهراب سپهری مورد مطالعۀ شکل­شناسی قرار گیرد. این پژوهش به طور کلی به دو بخش تقسیم می­­گردد: بخش اول، به بیان مباحث نظری و اصول تئوری ریخت­شناسی و الگوی ولادیمیر پراپ در تحلیلِ آثار ادبی می­پردازد. همچنین اصطلاحاتِ مربوط به این نظریه از قبیل «خویشکار...

چکیده این رساله با هدف بررسی، تحلیل و تأویل نمادهای پرندگان در شعر پنج شاعر برجسته ی معاصر (نیما یوشیج، مهدی اخوان ثالث، احمد شاملو، سهراب سپهری و فروغ فرخزاد) نوشته شده است. نگارنده نخست به ذکر مقدماتی پیرامون مبحث نماد چون تعریف آن در لغت و اصطلاح، انواع نماد، پیوند نماد با دیگر صور خیال و شیوه ی فهم نماد پرداخته است. سپس، انگیزه ها و عواملی که منجر به شکل گیری نماد در شعر شاعران معاصر شده م...