مولانا حیدر هروی معروف به حیدر کلوچه پز از شاعران اواخر قرن نهم و اوائل قرن دهم هجری است که نخست در هرات نان کلوچه می‏پخت. در روزگار شاه اسماعیل صفوی به شاعری روی آورد و در عهد شاه طهماسب مشهور گردید و از آن به بعد به تجارت پرداخت و گذران زندگی اش بدین طریق بود. شعرش از عیوب و خطاهای دستوری و تعقیدات لفظی و معنوی مبراست و در قوافی و به کار بردن الفاظ اشتباه نمی کرده است؛ اگرچه در شعر او مفاهیم ...

تأکید مقالة پیش رو بر تفاوت شیوة شاعران ایرانی دورة صفویه و شعرای هندی دورة گورکانی در سدة یازدهم هجری است که از آن با نام های سبک اصفهانی و سبک هندی یاد می شود.نگارنده بر این باور است که تفاوت اصلی، در میزان روی کرد شاعران این روزگاران به شعر شاعران و مضمون های مرسوم ادبی (motiv) در سبک عراقی رایج در ایران است.بیدل دهلوی تماس با سبک عراقی را در همان حد وزن و قافیه و بی یادکرد مکرر از نام شاعر ...

چکیده بررسی نظام اقتصادی در دوره صفویه سده یازدهم هجری قمری/ هفده میلادی بر اساس سفرنامه های اروپاییان موضوع اصلی این رساله است. افزایش تولیدات کشاورزی و صنعتی، ایجاد بازارهای فعال و پررونق، گسترش شبکه اصناف و صنعتگران، جلب و جذب بازرگانان داخلی وخارجی، گسترده شدن دامنه تجارت و داد و ستد، رشد کاروانسراها، حضور هیأتها و نمایندگیهای گوناگون برای نظام بخشی به تجارت و گسترش روابط خارجی و صدور کالا...

یکی از اصلی ترین شگردهایی که از دیرباز در تنوع و رشد انواع غنایی موثر بوده ؛ بهره گیری از داستان های شخصیت های دینی در اجزای این نوع ادبی است. در میان ادوار شعر فارسی، شاعران سبک خراسانی باتوجه به زمینه های سیاسی، اجتماعی، مذهبی و ادبی این سبک، شیوه هایی متعدد در به کارگیری عناصر دینی دارند. در محدوده ی زمانی این سبک (از نیمه ی دوم سده ی سوم تا نیمه ی اول سده ی ششم) قریب 130000بیت شعر از حدود 3...

پژوهش حاضر به بررسی معنای تحصیل از نظر دانشجویان دانشگاه ارومیه در سال 1388 می پردازد. به منظور دستیابی به اهداف پژوهش تعداد 227 (96 دختر و 131 پسر) نفر به تفکیک 99 دانشجوی موفق (با معدل 17 به بالا) و 128 دانشجوی ناموفق (با معدل 12 به پایین) به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای از 5  دانشکده انتخاب شدند و به پرسشنامه معنای تحصیل (moe) در دانشگاه، متعلق به هندرسون ـ کینگ و اسمیت که 10 مؤلفه معنایی ش...

در شمارۀ یازدهم فصلنامۀ درّ دری مقاله‌ای با نام «عدم آشنایی خاقانی با موسیقی سنتی» از فیروز فاضلی (استادیار دانشگاه گیلان) و مجید ایران نژاد نجف آبادی (دانشجوی دکتری) منتشر گردید، در اینجا به نقد و بررسیِ آن مقاله پرداخته شده است. به عقیدۀ بنده ، خلافِ نظر مؤلفان مذکور ، اینکه خاقانی در شعرش به چگونگیِ دقیق و تعریفِ مصطلحاتِ موسیقی نپرداخته ، دلیل بر عدم شناخت او نیست ؛ بلکه او مصطلحاتِ موسیقی را مانن...

    مناقشاتی که در سده اخیر در حوزه‌های مختلف از جمله پیرامون مفهوم شراب در شعر حافظ میان ادیبان و شعر‌شناسان در گرفته است و منجر به نگارش ده‌ها کتاب و مقاله و ... شده است، تا کنون راه به جایی نبرده است و هم‌چنان نیز آثاری نگاشته می‌شود که اصرار به دامن‌زدن به همان مناقشات سابق دارند. در این مقاله با تکیه بر نظریه شعری خواجه نصیرالدین طوسی راهبردی استخراج می‌گردد که به مناقشات یاد شده بتواند پا...

ابوالقاسم لاهوتی کرمانشاهی، شاعر، نویسنده، معلم و روزنامه‌نگار معاصر(1264- 1336 ش) از پیشگامان تجدد در شعر معاصر فارسی است. خروج از وزن عروضی و سرودن شعر در وزن هجایی از مهم‌ترین جنبه‌های نوگرایی او در شعر محسوب می‌شود. در این مقاله، بیست و هشت قطعه شعر او که دارای وزن هجایی است مشخص گردیده و پس از تقطیع، اوزان آن‌ها بررسی شده است؛ سپس این اوزان با وزن‌های مشابه در زبان کُردی ـ که لاهوتی گویشور ...

مقیاس‌های شاعرانه، یکی از آرایه‌های زیبای ادبی است که تاکنون ناشناخته مانده و کمتر کسی به واجست آن پرداخته است. این آرایة ادبی در دستور زبان فارسی هم چندان مورد بررسی قرار نگرفته است. برخی دستورنگاران متوجه آن شده و از آن با عنوان‌های وابسته‌های عددی، روشنگر، صفت شمارشی مرکّب، ممیز، رابط‌های کلّی عددی یاد کرده‌اند. در این مقاله، به بررسی مقیاس‌های شاعرانه از قرن پنجم تا قرن دوازدهم، سبک خراسانی ...