تذکره ادبی مجمع الخواص را صادقی بیگ افشار، نگارگر برجسته عهد صفوی، در سال 1016 ق به زبان ترکی نگاشت و در سال 1327 دکتر عبدالرسول خیام پور، استاد دانشگاه تبریز، آن را تصحیح و به فارسی ترجمه و منتشر کرد. این تذکره اطلاعات گران سنگی درباب وضعیت ادبی حاکم بر گروه های اجتماعی ترک و تاجیک ایران آن روزگار ارائه می دهد. هم چنین رونق ادبیات و هنر در نزد شاهان، شاهزادگان، و ارکان حکومت صفوی و برخی از سلا...

یکی از مهم­ترین ایلات و عشایر ایران، بختیاری­ها بودند که همیشه در تاریخ ایران منشا تحولات و وقایعی بوده­اند، به ویژه در تاریخ معاصر ایران فعالیت و عملکرد آنها بیشتر و پر رنگ­تر شد، بنابراین نقش آنها در دوره­ی قاجار از اهمیت بیشتری برخوردار است. انگیزه و علاقه شدید ایل بختیاری و رؤسای آن برای نیل به قدرت و مقابله آنها با ظلم قاجارها باعث گردید تا دولت قاجار، همیشه با آنها در حال جنگ و ستیز باشد....

از قرن دوم هجری کتاب هایی دربار ۀ سیره و مناقب دوازده امام نوشته شده که از لحاظکمیت و کیفیت تحت تاثیر وضع سیاسی و فرهنگی عصر خویش بوده اند. ظهور صفویه ورسمیت یافتن مذهب تشیع در ایران و شرایط سیاسی و فرهنگی حاصل از آن برتالیفات مذکور تاثیراتی نهاد که این تاثیرات را در وهلۀ نخست در افزایش نسبی اینتالیفات می توان دید . عالمان و نویسندگان شیعه با توجه به آزادی بیشتر در بیان عقایدخویش در این دوره کت...

سلسله­های پادشاهی ایران از گذشته­های دور با گرجی­ها مناسبات ویژه­­­­­ای داشته­اند. جایگاه سرزمین گرجی­ها، این مردم را در مرکز توجه دو قدرت بزرگ جهان باستان؛ شاهنشاهی ایران و امپراتوری روم قرار داده بود. پس از سرنگونی شاهنشاهی ساسانی و تشکیل حکومت اسلامی، رقابت ایران با روم برسر گرجستان به پایان رسید. پادشاهان صفوی، برای به دست آوردن غنایم و به ویژه زنان و دختران و پسران (غلامان و کنیزان ) گرجی ...

 پردیس واژۀ ایرانی باستان است که به زبان فارسیِ رسیده و از زبان­های ایرانی وارد تمام زبان­های دنیا شده­است. مفاهیم مینوی پردیس بر اندیشۀ اسلامی تأثیر نهاده؛ هرچند مفهوم پردیس در این جهان­بینی دگرگون شده­است، امّا ساخت پردیس که در ایران از قدمت بسیاری برخوردار است، در دوران اسلامی ادامه یافته و بازآرایی آن در قالب نقش و نگارهای پردیسی، در هنر فرش رخ نشان داده است. واژۀ پردیس و ساخت مکان­هایی با ای...

در این پایان نامه، آرمانشهر افلاطون از کتاب جمهوری او، و آرمانشهر ایران اسلامی، از قانون اساسی ایران و آثار امام خمینی و استاد مطهری، استنتاج شده است؛ برای شروع ابتدا هر یک از سه مولفه ی رهبری، مردم سالاری و آموزه های تربیتی از نگاه این دو آرمانشهر مورد توصیف، تبیین و سپس مورد مقایسه قرار گرفتند نتیجه این که در موضوع نخست، رهبری در آرمانشهر افلاطون بدست فیلسوف شاهان یا حاکمان حکیم است. او معتقد...

کشور ایران در عصر قاجار، به علت ضعف در زمینه‌های مالی، اطلاعاتی و فناوری جهت انجام تحقیقات، اکتشافات و بهره‌برداری از منابع نفتی، چند سالی پس از فوران اولین چاه نفت در جهان، شاهد ورود کارشناسان خارجی، به منظور بهره‌برداری از این منبع سرشار بوده است. واگذاری امتیازهای نفتی، به عنوان نمره منفی برای شاهان قاجار در تاریخ معاصر ایران، ثبت گردیده است. با اعطای امتیازهای نفتی زیان‌هایی به عرصه اقتصادی...

مسأله جانشینی به عنوان یکی از مسائل پایدار تاریخ ایران، بازتاب‌ها و پیامدهای فروانی در عرصه های سیاسی، اجتماعی و اقتصادی کشور داشته است. این مقاله می‌کوشد تا با رویکردی نو یکی از پیامدهای مسأله جانشینی یعنی حذف و قتل وزیران قاجاری را در بستر فرهنگ سیاسی ایران و در پیوند با مسأله جانشینی مورد ارزیابی و تحلیل قرار دهد. هدف این پژوهش پاسخ به این پرسش است که چرا مسأله جانشینی در دوره‌ قاجار سبب حذف...

فرایند مهاجرت نخبگان ایرانی به شبه قاره ی هند از زوایای مختلف مورد توجه محققان قرار گرفته است لیکن مطالعه و پژوهش در چگونگی، چرایی و تأثیرگذاری مهاجرت پزشکان ایرانی به عنوان جمع خاصی از این مهاجران خواست مقاله ی حاضر است. مطالعات مقدماتی نشان داد که حرکت رو به رشد این مهاجرت ها از یک سو متأثر از وجود عوامل دافعه در ایران و از سوی دیگر عوامل جاذبه در هند بوده است. با رصدکردن  چگونگی ورود پزشکان ...