متون دانشگاهی و پژوهشی مرتبط با سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، یکی از منابع اصلی مطالعه سیاست خارجی ایران به حساب می‏آیند. مقاله حاضر به بررسی این متون از منظر اصول و مبانی سیاست خارجی جمهوری اسلامی می‏پردازد. برای این منظور، پرسش اصلی این است که مسأله محوری مورد مطالعه متون موجود در مورد اصول سیاست خارجی جمهوری اسلامی چیست؟ فرضیه مقاله، نشان می‏دهد دغدغه اصلی متون مرتبط با سیاست خارجی، عمدتاً...

ابتکار کمربند و راه چین به‌عنوان بزرگ‌ترین و جسورانه‌‌ترین طرح در سیاست خارجی این کشور همچون گامی بلند به‌سوی ابراز وجود و کنارگذاشتن سیاست خارجی محتاطانه برجای‌مانده از دوران دنگ شیائوپینگ تلقی می‌‌شود که پیامدهای آن می‌‌تواند در گسترۀ جهانی احساس شود. با این حال، در بعد منطقه‌‌ای به‌نظر می‌رسد که آسیای مرکزی از مناطقی است که به‌دلیل موقعیت جغرافیایی خود و همسایگی با مناطق غربی چین که مورد توج...

برخی بازیگران بین‏المللی در سال‏های اخیر با توسل به قدرت نمادین تمثیل راه ابریشم در صدد بازسازی و بهره‏مندی از منافع آن برآمده‏اند. چین در سال 2013 ازابتکار "یک کمربند، یک راه" رونمایی کرد و ابرطرح کمربند اقتصادی راه ابریشم را ارائه نمود که مسیر اصلی آن از آسیای مرکزی می‏گذرد. پیش از آن نیز ایالات متحده در سال 2011 به‏طور رسمی، اصطلاح رمانتیک راه ابریشم را در تعیی...

خلأ قدرت در قفقاز جنوبی در دوران پساجنگ سرد، رقابت قدرت های منطقه ای و فرامنطقه ای را برانگیخته است. در این میان ایران و ترکیه به دلیل همسایگی، به این منطقه حساسیت های خاصی دارند. سه جمهوری تازه تأسیس، فرصت ها و چالش های جدیدی را پیش روی ایران و ترکیه قرار داده اند که برایند آن رقابت تهران و آنکارا در منطقه است. جمهوری آذربایجان و ارمنستان به دلیل داشتن مرز مشترک با ایران اهمیت ویژه ای دارند. د...

منطقه خاورمیانه طی سال‌های اخیر درگیر نوعی معمای امنیت شده است که یکی از دلایل اصلی آن، قدرت‌گیری گروه تروریستی داعش در عراق و سوریه است. در بین کشورهای منطقه، ایران طی سال‌های پس از 2005 تاکنون با توجه به بسط ژئوپلیتیک، ضریب نفوذ خود را در خاورمیانه افزایش داده است. با توجه به این شرایط، برخی از کشورهای منطقه با توجه به تحولات عمده ژئوپلیتیکی سعی کرده‌اند تا از تمامی ابزارهای سیاست خارجی برای ...

گرایش­های سیاسی جمهوری­های اتحاد جماهیر شوروی، پس از فروپاشی در سه دسته « گرایش به مرکز و پیگیری سیاست­های هم­سو با روسیه مثل بلاروس»، «پیگیری سیاست بینابین» و «سیاست­های ضدروسی و همسو و نزدیک به غرب» قابل تقسیم است. اوکراین در دوران پساشوروی نظربه­ اهمیت ژئواستراتژیک و ژئوپلیتیک آن به یک حوزه کشمکش میان غرب و روسیه مبدل شده است. درگیری و کشمکشی که شکاف­های هویتی اوکراین بسترساز ورود قدرت­ه...

روسیه بعد از فروپاشی در سال 1991، جایگاه خود به عنوان یک ابرقدرت را از دست داد. با این وجود، روسیه همچنان کشوری قدرتمند است و دارای بزرگ ترین سرزمین ها در جهان می باشد. روسیه دارای گستردگی بی نظیری می باشد؛ این بزرگ ترین کشور جهان به گونه ای در نقشه سیاسی جهان قرار گرفته است که پنج هزار مایل از شرق به غرب و در یازده منطقه زمانی قرار گرفته است. موقعیت جغرافیایی آن، این امکان را برای روسیه فراهم ...

تحولات عملی و نظری در عرصه سیاست بین المللی با ایجاد تغییر در دستورکار سیاست خارجی کشورها باعث شد تا مناطق با ویژگی های متنوع خود موردتوجه قدرت های فرامنطقه ای قرار گیرد. این مقاله با تمرکز موضوعی بر منطقه امریکای لاتین و طرح این سؤال که نوع رویکرد و اهداف چین و ایران در افزایش تعامل با این منطقه که حوزه نفوذ سنتی و ژئوپلیتیک امریکا نیز محسوب می شود دارای چه تفاوت ها و تشابهاتی است با تکیه بر ر...