"آنیما" و "آنیموس" دو کهن الگوی بسیار مشهور در ادبیات فارسی هستند ؛ که ابتدا توسط روانشناسانی چون یونگ مطرح شدند، و بارها و بارها در آثار شاعران و نویسندگان مختلف نمود یافته اند. کهن الگوی آنیما نیمه زنانه در وجود مردان ، و آنیموس نیمه مردانه در وجود زنان است. این کهن الگوها تحت تأثیر حضور مادر و پدر در وجود هر شخص شکل می گیرد، و تحت تأثیر شرایط اجتماعی و زندگی هر شخص دچار تغییر و تحول می شود. ...

این پژوهش با توجه به دست­آوردهای «میخاییل بختین» (1975-1895) آهنگ آن دارد که «شعار» در داستان­های «سیمین دانشور» را کندوکاو نماید. پیش پندار آغازین این جستار آن است که دانشور روند داستان­نویسی را به سوی «گزاره­های شعاری» کشانده است. هر چه از نخستین نوشته­های او به پایان آن­ها نزدیک می­شویم، گرایش به شعار چنان گسترده می­شود که داستان، ماهیت خود را از دست داده و بیش­تر نقش و نگاشتی از تک­گویی در ...

کلید واژه: رمان- ادوارد سعید – استعمار – پسااستعمار – آل احمد – دانشور – محمود - چوبک

هر اثر ادبی بازتابندة مسائل اجتماعی و تصویری از جامعة عصر نویسنده است. شناخت این مسائل در آثار ادبی بر پایة جامعه‌شناسی قابل دریافت است. جامعه‌شناسی ادبیات، اثر ادبی را پدیده‌ای اجتماعی می‌داند زیرا ساختار جهان اثر ادبی بازتاب واقعیت‌های اجتماعی یا بیان نمادین آن­ها است. پژوهش حاضر با توجّه به نظریات جامعه‌شناسی، به‌ویژه نظریات گلدمن به تحلیل داستان به کی سلام کنم دانشور پرداخته و آن را...

بنابردیدگاه فمینیسم، زنان و مردان از ارزش ذاتی برابر برخوردارند اما در بیشتر جوامع بشری، افراد برای گروه مردان امتیاز ویژه ای قائل اند. لذا حرکتی اجتماعی نیاز است تا برابری و مساوات را بین زنان و مردان برقرار کند. نظریه پردازان فمینیسم پدرسالاری، سلطه جویی نظام مند همه ی مردان علیه همه ی زنان، را منشأ ظلم قلمداد می کنند. ویرجینیا وولف ، نظریه پرداز و رمان نویس زن بریتانیایی و پیشتاز در عرصه ی م...

سیمین دانشور (متولد 1300 ه. ش) نخستین زن داستان نویس نوپرداز ایرانی است که از او تعداد زیادی رمان و داستان کوتاه به یادگار مانده است. سبک عمده ی او رئالیسم است. داستان های کوتاه او نمایانگر اوضاع فرهنگی، سیاسی و اجتماعی جامعه ی ایرانی معاصر است که او در آنها بعضأ به صورت نمادین به نقد این اوضاع و انتقاد از آنها پرداخته است. اغلب این داستان ها روایتگر حقایقی تلخ از زندگی مردمی است که از یکسو وار...

ادبیات آینه تمام نمای فرهنگ و تمدن و بیانگر شیوه تفکر و زندگی هر ملتی است. ایران و مصر دو تمدن بزرگ و کهن جهان هستند و در طول تاریخ روابط فرهنگی، سیاسی و اجتماعی داشته اند. دین اسلام عنصر مشترکی است که به پیوند این دو کشور عمق بیشتری بخشیده است. برای تبیین عناصر مشترک فرهنگی و اندیشگانی بویژه در حوزه ادبیات، می توان به مقایسه تطبیقی ادبی مشترک دو کشور پرداخت. از آنجا که رمان نویسی در هر دو کش...

آثار سیمین دانشور با درون مایه های متفاوت اما در عین حال شبیه به هم، عرصه ی طرح مسائلی درباره ی زنان است که پیش از آن، در ادبیات داستانی ایران چندان سابقه نداشته است. این داستان ها هر چند از قصه های متفاوت برآمده اند اما گواه نگاهی یکسان از سوی نویسنده ای هستند که به شیوه های گوناگون، در پی بیان حقوق از دست رفته ی زنان، ناهنجاری های رفتاری فرهنگ دیرینه ی مردسالار بر زنان و مظلومیت و ستم دیدگی ز...

مقاله ی حاضرتلاشی برای تعیین بسامد و نقش جزئیات، با رویکردی مقابله ای بین نویسندگان زن و مرد، در چارچوبʼ دستور نقشگرای نظام مندʻ است. دو داستانʼ تیله-شکسته ʻنوشته سیمین دانشور (1380) و داستانʼ همانطورکه بودʻ نوشته جعفرمدرس صادقی( 1385) داده های پژوهش حاضر هستند که بر اساس مفاهیم مطرح در ʼ فرانقش اندیشگانیʻ و نظام گذرایی بررسی شده اند. از آنجا که ارائه اطلاعات جزیی در دستور نقشگرا در قالب افزوده...