در این جستار، یکی از برجسته ترین عارفان نیمه ی دوم قرن چهارم هجری قمری و اوایل قرن پنجم، «جعفربن محمدبن حسین ابهری»، معروف به «باباجعفر» و اثر گمنام او با نام «آداب الفقراء»، برای نخستین بار معرفی می شود. در متون عرفانی فارسی، نامی از باباجعفر ابهری و نشانی از کتاب او نیست؛ ولی در تراجم و آثاری که درباره ی حوزه ی عرفانی جبال نوشته شده و بیشتر هم به زبان عربی است، او عارف، شاعر و محدّث بزرگی به ش...

روش شناسی عرفان تطبیقی به مقایسه و تطبیق ساختارها و پدیده های عرفانی درفرهنگ های متفاوت و یا مشابه می پردازد ، تا امکان ارزیابی و فهم بهتر ساختارها وپدیدارهای عرفانی و در نتیجه تفاهم میانْ فرهنگی فراهم گردد.در مقا لۀ حاضر با طرح مشکلات و راهکارهای عرفان تطبیقی، به مسایلی چوندسته بندی منابع دست اول ، دوم و سوم، متون تفسیری و ترجمه ای، عدم دسترسی به منابعاصلی، ضعف در فهم متون دست اول به زبان اصلی،...

یافتن ادبیاتی برای طرح سوال از خیال با توجه به نقش واسطگی اش، دو صورت مسئله سنتی داشت، یکی مسئله تشبیه و تنزیه که ادبیات فربهی در سنت ما داشت و دیگری مسئله حلول و تعالی که متقابلاً در سنت غربی به آن توجه شده بود. پیش فرض این پایان نامه آن بود که مسئله اول وجه معرفت شناختی مسئله دوم است، در حالی که مسئله دوم وجه وجودشناختی مسئله اول است. در فصول دوم و سوم سعی شد با چنین پیش فرضی، پاسخ ابن عربی و ...

چکیده چند سده ادبیات شرق شناسی  به شکل بیشتر توصیفی و غیر مستقیم و حدود هفتادسال پس از جنگ جهانی دوم به شکل مستقیم و تئوریزه شده فرهنگ سنتی کشورهای توسعه نیافته را بعنوان عامل اصلی توسعه نیافتگی، آماج حملات مکتب نوسازی قرار داده اند. مؤلف از راه‌های دیگری از ربع قرن پیش بر پایه تجربیات زیسته،مطالعات کتابخانه‌‌ای و بویژه کارهای میدا نی و غالبا اکتشافی خود در ایران به نتایج متفاوتی دست یافته است....

یکی از گرایش های تفسیری مهم و پرسابقه قرآن کریم، تفسیر عرفانی است. این رویکرد تفسیری که حداقل از قرن سوم آغاز شده، در این دوران نیز به حیات خود ادامه داده است. در دوران معاصر ، با تفاسیر عرفانی خاصی مواجه هستیم که با نوع پیشین خود تفاوت هایی دارد. این تفاوت ها و تمایزها به قدری است که می توان، تفسیر عرفانی را به دو شاخه سنتی (کلاسیک) و جدید (غیر کلاسیک) تقسیم نمود. تفاوت این دو روش تفسیری را می...

در این مقاله کوشش شده که به این پرسش که آیا می توان طریقة اخلاقیون را مدرسه ای معنوی و تربیتی دانست، از سه منظر پاسخ داده شود؛ ابتدا با تکیه بر تعریف کلاسیک عرفان، سپس با بیان مشکلات تعریف کلاسیک برای چنین قضاوتی، با ارائة تعریفی از عرفان بر مبنای مفهوم سنت و تحلیل آن به دو مفهوم فرهنگ و ادبیات و تحلیل مفهوم فرهنگ به دانش ها و نگرش و رفتارها، و نهایتاً با تکیه بر نگاه عمومی به مسئلة عارف و عرفان...

با توجه به این که این رساله در باب واسیلی کاندینسکی است و او جدای از آفرینش آثار نقاشی، نظریه ی خاص هنر خویش را پرورانده و کتب و مقالات چندی از خود برجای گذاشته این امر ممکن به نظر می رسد که به جستجوی سرچشمه های فلسفی و سنتی نظریه انتزاع کاندینسکی برآمد. براین اساس رساله ی حاضر با پرداختن به سنت های فلسفی از جمله مکتب نو افلاطونی و ایده الیسم آلمانی از یک سو و سنت آخرالزمانیِ روسی ومسیحی از سویی...

بسیاری از متفکرین در پی تدوین و توجیه ویژگی های خاص فرهنگ ایران، با استفاده از فلسفه، عالم مثال و عوالم خیالی را منشا هنرهای تصویری ایرانی دانسته و معتقدند خیال هنرمند در بعد رحمانی (خیال منفصل) منشا آفرینش اثر هنری حقیقی می باشد. در این پژوهش ویژگی ها و ابعاد عالم مثال جهت آشنایی دقیق تر با اصول و مبانی هنرهای تصویری ایران شرح داده شده است. به این ترتیب با استفاده از روش تحقیق کمی به تحلیل داد...

موضوع محبت در ادبیات دینی و عرفانی جایگاه والایی را به خود اختصاص داده است، به‌گونه‌ای که این مقوله افزون بر موقعیت ویژۀ عرفانی‌اش، از ارکان مهم مفاهیم اخلاقی در ادیان ابراهیمی نیز به شمار می‌آید. در تعریف محبت، بین عالمان و اخلاق‌پژوهان اختلاف‌نظر وجود دارد و این اختلاف تا آن حد و اندازه است که برخی تعریف حقیقی آن را اساساً غیرممکن دانسته و بر این باورند محبت زبان حال است نه قال. عارفان مفسر مس...