افسانه ها و حماسه هاى اسطوره اى با بن مایه نبرد پدر و پسر، از مضامین مهیج اقوام آریایى و انعکاسى از پیکار مجاز و حقیقت هستند. وجود سلسله شباهات بى شمار بین حماسه رستم و سهراب و سروده ژرمنى هیلدبراند، حیرت و توجه بسیارى از محققین شرق و غرب را طى دو قرن اخیر معطوف خویش ساخته است. جستار حاضر، تلاشى است تا از گذر بررسى تطبیقى این دو حماسه، شناخت بیشترى در زمینه ریشه یابى کهن الگوها، چگونگى راه یابى...

دین باوری و بهره مندی از خرد و اندیشه ای دینی از دغدغه های اصیل فکری شاعران شیعی مذهب بوده است. ابیات آنان در پرتو تجلیات باورهای آسمانی دین، به مراحل ارزشمندی از تعالی محتوی دست یافته است. آن گونه که بدون تردید می توان گفت: شعر شعرای شیعی بستر درخشان معنوی است که در هم گامی و همراهی آموزه های معنوی فکری، اندیشه های دینی بدست آورده است. عنوان این تحقیق «شعرا شیعی در خطّه هندوستان از آغاز قرن 1 ع...

هنجارگریزی یکی از وجوه رستاخیز واژگان بر مبنای زبان شناسی است که با شکستن ساختار سطحی واژه ها و نه ساختار عمیق، باعث لذت ادبی مخاطب می شود. در این جستار نگارندگان به روش تحلیلی کنایات هنجارگریخته را در دیوان ابن فارض و کلیات مولوی نقد و بررسی می کنند. پژوهش حاضر نشان می­دهد که کنایه در سروده های این دو شاعر، علاوه بر جنبة زیباشناختی و هنری، ابزار انتقال معانی مبهمی است که به آسانی تن به بیان صر...

مفهوم طبیعت در سروده های رابرت فراست برای بسیاری از خوانندگان و منتقدان موضوعی بحث برانگیز بوده است. نخستین منتقدان بر این باورند که فراست در دیدگاه خود نسبت به طبیعت و رابطه طبیعت با انسان وخدا یک شاعر رومانتیک است. با این وجود ، بررسی دقیق آثار او بیانگر آن است که دامنه نگرش او از دایره رومانتیکی سیزم فراتر می رود. از بعضی جهات همانگونه که در سروده هایش نمایانگر است ، او را می توان یک شاعر رو...

میر صوبدار خان تالپور متخلص به میر، از حاکمان وادیبان خاندان تالپور درهند وفرزند میر فتح علی خان است .برخلاف تمام خاندانش که شیعه مذهب بودند ، وی اهل تسنن بود.از وی کتابهایی باقی مانده،که عبارتند از : 1- مثنوی سیف الملوک که درسال 1247 ه.ق سروده و 1205 بیت دارد 2- فتح نامه که درسال 1244 سروده وبه پیروی از شاهنامه درتاریخ کلهوران وتالپوران است 3- مثنوی شیرین و خسرو درسال 1251 سروده است 4- جدای...

ماهیت فرامنطقی، عقلی و عرفی معانی و حقایق عرفانی از یک سو و محدودیت حوزه کارایی زبان از سوی دیگر باعث شده شاعران و عارفان، از زبان و بیان هنجارگریخته استفاده کنند. عارفان همواره برای ساخت تصاویر شاعرانه و بیان افکار خود، از تشبیه، که یکی از مهم ترین و پربسامدترین انواع هنجارگریزی معنایی در سروده ­های عرفانی است، بهره برده اند.   در این جستار، نگارندگان به روش تحلیلی، تشبیهات هنجارگریخته در دیوا...

تمام میراث مکتوب زبان فارسی لزوماً در چارچوب مرزهای فعلی جغرافیایی ایران قابل احصا نیست و تحوّلات گوناگون گذشته، باعث جدایی بخش‌هایی از این سرزمین، گسترش زبان فارسی و پیدایش آثاری به این زبان در مرزهای خارج از ایران گردیده است. گل‌محمد ناطق مکرانی یکی از سخنوران منطقه ی بلوچستان پاکستان است که متأسفانه برای ادب‌دوستان، چندان شناخته شده نیست. آثار ناطق عبارتند از دیوان و یک مثنوی که مثنوی او در دس...

قرآن کریم به عنوان والاترین شاهکار نثر فنی و معجزه خاتم انبیاء، غنی‌ترین متنی است که سروده‌های بسیاری از شاعران با آن پیوند برقرار نموده است؛  از جمله این شاعران محمد الفراتی، شاعر و مترجم نامدار معاصر عربی است که تعابیر و مفاهیم قرآنی ر ا به گونه‌ای هنرمندانه و با خلاقیتی خاص، توأم با ظرافت‌های ادبی در شعرش به کار رفته است و باعث جذابیت و تأثیرگذاری فوق العاده اشعارش شده است....

تشبیه یکی از بارزترین و بنیادی ترین شیوه های بیانی است که نفش عمده ای در خیال انگیزی و تاثیر کلام شاعران داشته است. در این مقاله به شیوه توصیفی -تحلیلی و تطبیقی تشبیهات موجود در ادبیات حکمی بوستان و سروده های جکمی متنبی از وجوه محتلف طرفین تشبیه -جسی و عقلی بودن -مفرد و مرکب بودن - وجه شبه بررسی گردیده و تحلیلی آماری از آن ها ارایه شده است. نتایج تحقیق حاکلی از آن است که هر جند سعدی و متنبی از ...

عناصر داستان‌های امروزی با توجه به درون‌مایه و محتوای داستان‌های معتنابه معاصر، توجیه‌پذیر است و ساختار، متناسب با چگونگی درون‌مایه شکل می‌پذیرد. منظومه آرش کمانگیر از آثار حماسی و اسطوره‌ای ایران باستان است که در دوره معاصر توسط سیاوش کسرایی به نظم در آمده، کارکردی سیاسی – اجتماعی به خود گرفته است. به جز توجه به دلایل آگاهانه و بصیرت هنرمندانه‌ای که سراینده اثر برای انتخاب نظم به جای نثر و هم‌...