ادبیات ایران در میدان تحولات فکری و اجتماعی، فراز و نشیب‌های متعدد و متفاوتی را در متن شعر تجربه نموده است. در این میان، مطالعة قیاسی دربارة دوره‌های مختلف ادبی، چشم‌انداز مؤثری است که سبب زایش اندیشه‌ها می‌شود. تکامل زبان و دریافت ویژگی‌های سبکی، حاصل نقد و بررسی‌های تقابلی آثار است. در همین رهگذر، واکاوی همانندی ها و ناسازگاری‌های سبک نیما و شعر سبک هندی، کمتر مورد توجه پژوهشگران ادبی قرار گر...

سبک هندی چه در فرم و چه در محتوا مختصاتی چشم‌گیرتر نسبت به دیگر سبک‌های شعر فارسی دارد. در سطح فرم چندین عناصر زبانی وجود دارد که باعث غموض و پیچیدگی زبان شده است. از جمله عوامل ابهام زبان شعر سبک هندی، وجود «ترکیبات خاص» است. این نوع ترکیبات، کلماتی است که در محور هم‌نشینی زبان در کنار یک‌دیگر قرار گرفته، باعث تعقید زبان و آشنایی‌زدایی می‌شود. محققان و پژوهش‌گران، وجود «ترکیبات خاص» را به صورت...

چکیده کثرت شاعران زن در دوره ی قاجار، از هموار شدن راه شاعری زنان ( که تا پیش از آن با محدودیت ها و ممنوعیت های جدی رو به رو بودند) حکایت می کند. در بررسی سبک شناسانه اشعار چهارده تن از شاعران زن دوره ی قاجار پی می بریم که از نظر فکری مضمون برخی از اشعار آنان عاشقانه است که معمولاً هیچ یک از مباحث هستی شناختی و ممیزه های جنسیتی زن را در حیطه ی حسی و عاطفی در بر نمی گیرد که در اشعار مستوره، و...

محمود درویش، سرایندة معاصر شعر مقاومت فلسطین، بسان سرایندگان شعر سپید و آزاد فارسی، با رهایی از پایبندی به وزن و قافیة شعر سنتی، سخن رانده است؛ او که دفاع از مردم ستمدیده و دشمنی با رژیم صهیونیستی بر قصایدش سایه افکنده، به اشعارش روح حماسی و مقاومت بخشیده است. در این مقاله، سروده­های درویش، از نگاه سبک­شناسی سیروس شمیسا و بر اساس سطوح سه گانة زبانی، فکری، و ادبی مورد بررسی قرار می­گیرند؛ موسیقی...

چکیده ندارد.

خرده گیری بر سنّت گونه بندی سبک های شعر پارسی و تقسیم آن به خراسانی، عراقی، هندی و بازگشت، پیشنهاد مدل نوینی در این باره و بحث بر سر سبک هندی و کیفیّت تکوین آن، موضوع سه مقاله از دکتر کورش صفوی است: «پیشنهادی در سبک شناسی ادب فارسی»، «نگاهی تازه به نظام سبک شناسی زبان و هنر»، و «نگاهی به چگونگی پیدایش سبک هندی در شعر منظوم فارسی». نگاه صفوی در این مقالات، نگاهی زبانشناسیک و معطوف به نظریّه های هاو...

نگارنده در این مختصر پس از تبیین مفهوم «سبک‌ شخصی» و مختصات سبکی شعر یک صدساله پیش تاجیک، به بررسی مختصات سبک‌شناختی شعر استاد لائق شیرعلی، تواناترین شاعر نیمه‌ی دوم سده‌ی بیست تاجیک، می‌پردازد. با توجه به اشعار شاعر معلوم می‌شود که استاد لائق شیرعلی از جمله‌ی شاعرانی محسوب می‌شود که دارای سبک شخصی یا فردی می‌باشند. اما مختصات سبک فردی استاد لائق شیرعلی به چه قرار است؟ در بخش اصلی این مقاله به ...

طاهره صفارزاده از شاعران صاحب سبک شعر نو فارسی است که توانسته است به زبان خاص خود در شعر دست یابد. واکاوی شعر صفارزاده نشان می‏دهد که با وجود تأکید وی بر حضور اندیشه و معنا در شعر، شکل ظاهری و صورخیال نیز در اشعار او مورد توجه قرار گرفته ‫است. وی به خصوص در اشعار بلند خود، به ساختمان شعر بسیار اهمیت می‫دهد و این ساختمان را با نوعی از این تداعی‫های ذهنی که به شکل دوایری تو در توست ایجاد می‫کند. ...

طبیعت و عناصر آن از دیرباز در شعر فارسی تجلی یافته است. در شعر سبک خراسانی که ویژگی بارز آن طبیعت گرایی است، این نمود جنبه ی عینی و ظاهری می یابد. دیوان شعرای سبک خراسانی همچون منوچهری و فرخی و دیگران سرشار از وصف های رنگارنگ از طبیعت پیرامون آن هاست. تصویر فصول سال، گل ها و عناصر دیگر در شعر این شعرا، آئینه ی تمام نمای زیبایی طبیعت و جهان واقع است. اما تصویر طبیعت در شعر سبک عراقی، تصویری درون...

سبک به طور کلی به معنی نحوۀ بیان است. به عقیدۀ فرمالیست ها، وقتی اثر آفرین به دنبال ادبی کردن متن باشد، باید از یکسری قواعد و هنجارهایی که در زبان معیار و غیر ادبی وجود دارد، فراتر رود و با آشنایی زدایی و بیگانه سازی به اثر خود جلوۀ هنری ببخشد. آشنایی زدایی از دو طریق فراهنجاری و قاعده افزایی صورت می گیرد. «جفری لیچ» برای اولین بار فراهنجاری را به هشت بخش تقسیم کرد که شامل فراهنجاری واژگانی، آو...