ماهیّت علمی ادبیّات، به عنوان تجلّی شهودی و روانی آدمی، تاکنون به طور کامل مورد بررسی و تحلیل قرار نگرفته است. اغلب نظریه‌پردازان ادبی نیز آن را از منظر زیبایی شناختی و یا اخلاقی مورد توجه قرار داده، و گاهی نیز آن را در حدّ التذاذ نفسانی پایین آورده‌اند. در حالی که میان کارکردهای غریزی ذهن و کارکردهای ادبی و در پی آن میان احساس و اندیشة انسان با جهان هستی رابطة هماهنگ و تنگاتنگی وجود دارد که از طری...

نقد جامعه شناختی رمان یکی از انواع پرکاربرد نقد ادبیات داستانی است که بر مبنای پیوند میان ساختارهای اجتماعی و ساختار ادبی، قرائتی جامعه شناسانه از متن ادبی ارائه می دهد و در عین حال، جنبه های زیبایی شناسانۀ اثر را نیز در نظر می گیرد. این نقد مانند سایر انواع نقد ادبی وارداتی است و در بسیاری موارد میان نظریه و متنِِ بررسی شده پیوند محکمی وجود ندارد. هدف از نگارش این مقاله ارائۀ الگویی کاربردی از ا...

محمودخواجه بهبودی سرور جدیدان آسیای مرکزی و یکی از روشنفکران آگاه از وضع معنوی جامعه و علم و معارف است. این مقاله با هدف بررسی نقد ادبی در نشریه های بهبودی، یعنی سمرقند و آیینه، به نگارش درآمده است. یکی از تألیفات بهبودی که رگه هایی از نقد ادبی در آن به چشم می خورد، مقاله ای با نام «مناظره حقیده (دربارۀ مناظره)» است که در آن راجع به مناظره نوشتۀ عبدالرئوف فطرت بحث کرده است. بهبودی مناظره فطرت ر...

سخن وحی را زیبایی های نامنتهاست؛ زیرا از جانب صاحب جمال و جمال آفرین یکتاست. واژه ها، چیدمان کلام، موسیقایی گفتار و عمق معانی قرآنی، نه تصویری است که به نگاهی توان دریافت؛ بلکه در هر عصری و در هر نسلی، غواصان ژرف پیمایی را می طلبد تا «درّ یتیم» از صدف معنا گشوده و پیام راستین آیات وحیانی را استخراج نمایند. سوره یوسف را که زیباترین قصه هاست و آرایه های ادبی و کلامی، زیبایی آن را صد چندان افزوده ...

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

ادبیات غنی ایران، باغی است پرازثمره وگل های عطرآگین شعر وادب که یکی ازبهترین های آن ها شیخ عطارنیشابوری است. اشعار زیبای عطار را می توان به حق درزمره ی برترین اشعار پارسی به حساب آوردکه ازحیث معناهای عرفانی وعشق الهی و تسلط وی درپرورش این استعداد با جنبه های زیبایی شناسانه ی زبان پارسی سرشاراند. تصاویر شعری عطار نیشابوری به همراه موسیقی شعرش و لطافت غزل ها و غنای مطالب وی به حدی زیاد و جالب است...

ضرب المثل ها جمله های کوتاهی هستند که به عنوان دلیل و شاهد در نوشتار و نیز محاورات بین مردم متداول است این ضرب المثل ها معرف فرهنگ و آداب رسوم یک قوم هستند که مجموعه ای از دستورها، تذکرها و حقایق زندگی را به نمایش می گذارند. لذا از نظر مردم شناسی بسیار ارزشمند بوده و مطالعه ی آن ها می تواند در بررسی های مردم شناسانه ی فرهنگ ها مورد استفاده قرار گیرد. پژوهش حاضر سعی در بررسی ضرب المثل های شرق گی...

اصطلاح سوررئالیسم در این رساله، محدود به معنای تاریخی آن نیست، بلکه بیشتر، نوعی بوطیقای زیباشناختی و مجموعه ویژگی هایی در فرم، فضا و روایت است که می تواند در زمان های مختلف، با محتواهای گوناگون، اعم از دینی یا غیر دینی، وجود داشته باشد. ویژگی های اصلی بوطیقای سوررئالیستی، به اعتقاد ما، عبارت است از وجود رمزگانی ارتباطی که از ناخودآگاه آفریننده تولید می شود-به همین علت نامتعارف است- و پس از ارتب...

رویکرد اعترافی در نقد ادبی با برجسته کردن رابطه منتقد و اثر، و در پی مواجهه ایندو و ایجاد رابطه رفت و برگشتی میان منتقد و اثر، امکانی از نقد را بوجود می آورد که به دلیل حضور عینی و منحصربفرد منتقد و شرایط تاریخی اش در مواجهه با اثر صورت می گیرد. جهان منتقد به عنوان متنی دیگر و در پیِ برخورد با متن نخست به عنوان بافتی میانجی، و قرار گرفتن در میدان اثر آن، منتقد را به تفسیر حوزه هایی وا می دارد ک...