مفهوم « شکل اثر ادبی » که در آثار فرمالیستها اهمیت زیادی پیدا کرده است، به دو پیشنهاد مهم آنها وابسته است: 1) هر نکتة ادبی از واژه تا سخن، باید در پیوندی که با سایر نکته ها می یابد، بررسی گردد و شناخته شود و به این اعتبار شناخت ساختار یا شالودة اصلی اثر، مهمترین جنبةپژوهش ادبی است. 2) پژوهش «همزمانی » ــ که سوسور مطرح کرده است ــ روش اصلی پژوهش ادبی است. این مقاله، برآن است تا با مبنا قرار دادن...

زوال دودمان قاجار و برآمدن حکومت پهلوی اول در اوان دهه ی 1300 منجر به ظهور ناسیونالیسم ایرانی، سیاسی شدن قومیت و متعاقب آن تکوین تنش های قومی مابین آذربایجانی ها و دولت ایران شد. فروپاشی رژیم اقتدارگرای پهلوی اول و وقوع دموکراتیزاسیون در شهریور 1320، نه تنها تنش های قومی مزبور را به صورت دموکراتیک و مسالمت آمیز حل و فصل نکرد بلکه به طور متناقضی به ظهور ناسیونالیسم آذربایجانی و نهادهای سیاسی مبت...

امروزه، با هدف تحقق حفاظت، احیا و تداوم زندگی بناها و مجموعه‌های فرهنگی ـ تاریخی و نیز تربیت نیروی متخصص مورد نیاز، دوره‌هایی در سطوح کارشناسی و کارشناسی ارشد در آموزش‌عالی ایران طراحی شده است که مهم‌ترین آنها دوره کارشناسی ارشد مرمت بناها و بافتهای تاریخی است. با توجه به سابقه اندک دانشگاههای ایران در برگزاری این دوره، در این مقاله به این پرسشها پاسخ داده شده است که آیا تفاوتها و شباهتهایی در ...

این مقاله در پی بیان منطق یکی از مهمترین و پرکاربردترین روشهای پژوهشی در عرصـۀ علـوم اجتمـاعی کـلان اسـت کـه بـاپرسشهایی بزرگ سروکار دارد و واحدهای مشاهده و تحلیل خود را واحدهای میانی و کلان اختیار مـیکنـد. در آغـاز، بـا طـرحموضوع درصدد شرح اهمیت و جایگاه این روش برآمدهایم و بر این ایده تاکید کردهایم که علوم اجتماعی در پـی بررسـی تفـاوتدر بین کلها و ترتیبات اجتماعی است. دشوار ...

ادبیات تطبیقی از دیدگاه مکتب فرانسوی، شاخه ای از تاریخ ادبیات است که به بررسی روابط تاریخی در میان دو یا چند ادبیّات ملّی می پردازد. مکتب تطبیقی آمریکا نیز ادبیات تطبیقی را پژوهشی بین رشته ای می داند که به مقایسه ادبیات ملّت ها با یکدیگر و بررسی رابطه ادبیات با سایر رشته های علوم انسانی و هنرهای زیبا می پردازد. ادبیات تطبیقی در مفهوم علمی آن نخست در فرانسه پدید آمد؛ آن گاه به بعضی از کشورهای غربی ...

این مقاله، ضمن بیان تأثیر فناوری اطلاعات بر آرشیو، اسناد تاریخی و روش تحقیق تاریخی، به نقاط قوت و ضعف آن اشاره می کند. تاریخ شفاهی در جایگاه یکی از موارد آرشیوی مهم، وب جهانگستر، فرایند رقمی سازی آرشیوها، کاستی ها و برتری های آن، مدیریت اسناد الکترونیکی، مشکلات این مدیریت، و راهکارهایی در زمینۀ مدیریت اسناد الکترونیکی، از موضوعات مورد بحث می باشد.

تحقیقات تطبیقی- تاریخی، نوعاً با موردهای خیلی کمی روبه‌رو هستند. بدین خاطر برای آزمون مدعای علّی‌شان با معضل متغیرهای زیاد و N کوچک مواجه‌اند. این مشکل به خصوص هنگامی که مسئله آزمون فرضیات رقیب به میان می‌آید، مشکلی بنیادین محسوب می‌شود. در پاسخ به این مشکل، برخی پژوهشگران تطبیقی- تاریخی روش‌های توافق و اختلاف استوارت میل را به کارگرفته‌اند تا علیّت را بر اساس تعداد کوچکی از موردها استنباط و فرضیا...

در میان تمامی مباحث مربوط به شهر پایدار، مبحث حمل‌ونقل شهری در اولویت قرار دارد. حمل‌ونقل در واقع موضوعی محوری در زندگی ما و نیز یکی از مشکلات جدی است که با آن روبه‌رو هستیم. نظر به اینکه بافتتاریخیو کهنهستهمرکزیاغلبشهرها، کهعناصرارزشمندوباستانیشهررادر خود جای‌ دادهوبه‌مثابههویتوپیشینهشهرونداناست بامشکلاتمتعددکالبدی، اقتصادیواجتماعیمواجه است و سهولتدسترسیفیزیکیوبصریبهاین بخشازشهر،می‌تواند موجبا...

       هنر دیوار­­نگاری قاجار در خانه­ های تاریخی برخلاف دوره­ های قبل علی­رغم کم‌رنگ شدن وجوه رسمی و درباری­اش، نقش مهمی در تزئین ابنیه تاریخی این عصر داشته است. خانه­ های حریری تبریز و قوام الدوله تهران، ازجمله بناهای تاریخی متعلق به اواسط دوره قاجاری­ اند که در تالار شاه­نشین آن‌ها دیوارنگاره­ های شاخص و متنوعی وجود دارد. با توجه به قدمت و هم‌زمانی این خانه ­های تاریخی، بررسی و تطبیق نقوش آن...