هدف مقاله حاضر بررسی و ارزیابی کتاب ترکان غزنوی و سلجوقی: شعر به عنوان منبعی برای تاریخ ایران است. در کتاب اخیر هدف اصلی مولف به کارگیری محتوای شعر فرخی سیستانی در روزگار غزنویان و امیر معزی در روزگار سلجوقیان به منظور تکمیل داده های منابع تاریخ نگاری بوده است. بنابراین در این مقاله پرسش چنین است: مولف تا چه اندازه در دستیابی به هدف اخیر موفق بوده و تا چه حدی اصول علمی در این زمینه رعایت شده اس...

گلستان و بوستان، به عنوان دو اثر برجسته ی بازمانده از قرن هفتم هجری، علاوه بر ارزش ها و برجستگی های هنری و ادبی، از جهت اجتماعی و جامعه شناسی عصر خویش نیز دارای ارزش و اهمیت خاصی است، این دو اثر مانند آیینه ای، سیمای سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اخلاقی روزگار سعدی را با شفافیت کامل منعکس می سازد، سعدی در این دو اثر درباره همه ی جنبه های زندگی فردی و اجتماعی مردم آن روزگار سخن گفته است، از طریق این ...

روزگار هخامنشی باشکوهترین ادوار تاریخ ایران است. در این روزگار ایران زمین در تمام عرصه های سیاسی ؛اجتماعی ؛ اقتصادی ؛ نظامی ؛ مذهبی ؛ هنری و معماری به شکوفایی می رسد. پارسیان آریایی بودند و در هزاره ی دوم پیش از میلاد ؛ وارد ایران می شوند و نخستین امپراتوری بشریت را تشکیل می دهند. آنان در کشورداری و نگرش سیاسی – مذهبی؛ طرحی نو در جامعه ی بشری می اندازند و نظام اداری بسیار پیشرفته و توانمند شکل ...

چکیده: شعر فارسی با موسیقی پیوندی عمیق دارد و گونه های مختلف موسیقی را بدون فهم درست شعرآن نمی توان بخوبی درک کرد. تصنیف و ترانه از جمله گونه های ضربی (ریتمیک )در موسیقی ایرانی است که همراه ریتم و رنگ ، معمولا بعد از یک آواز یا بداهه خوانی و بداهه نوازی طولانی اجرا می شود؛ عنصر شعر در این گونه های موسیقایی نیز از اهمیت بسیاری برخور دار است وگرچه در تعریف و تلقی از آنها نظر یکسانی دیده نمی شود ...

بررسی محتوایی ناظر به بررسی معانی، مفاهیم و درون مایه هاست. این نوع بررسی برای درک سبک فردی شاعر یا نویسنده ضروری است و بدون توجه به آن نمی توان به تحلیل درستی از آثار و متون ادبی دست یافت. اهمیت جایگاه دو شاعر مطرح در این پایان نامه (محمدتقی بهار و مهرداد اوستا) در میان شاعران معاصر ایران، سبب ساز بررسی اشعار آنها و مقایسه ی وجوه اشتراک و افتراق آن گردید. نتایج تحقیق بیانگر این است که : به...

فرهنگ عامیانه متضمن عناصری است که نشان دهنده ی اوضاع اجتماعی اعتقادات و باور ما و آداب و رسوم، عقاید، هنر و ادبیات عامیانه ی یک قوم یا سرزمین است. شاعران به عنوان چکیده و عصاره ی زمان، آثارشان بیانگر اندیشه، احساسات و عواطف مخاطب، تبلور زندگی مردم دوران و هم راستا با تکامل اجتماعی عصراست از این رو با تأمل و بررسی در اشعار شاعران می توان با فرهنگ عامیانه که مجموعه ی تجربیات و تفکرات بشر و هنرها ...

روزگار صفویان از نگاه جامعه­شناسی و انسان­شناسی شایسته توجه فراوان است. دوره­ای که در آن بنیان­های اجتماعی، مذهبی، تاریخی و جغرافیایی این مرز و بوم دستخوش دگرگونی­های فراوان گردید. پژوهش حاضر، به بررسی یکی از مهم‌ترین سفرنامه­های دوره صفوی یعنی سفرنامه دلاواله پرداخته تا ضمن بیان گزارشی ملموس از وضعیت اجتماعی ایران عصر صفوی به تحلیل مردم­نگاری ایرانیان آن روزگار نیز بپردازد. هدف مقاله پاسخ به ا...

طبقات اجتماعی،نقش عمده ای در حوزه های مختلف زندگی ایفا می کنند.چگونگی تعامل و جایگاه واقعی در هرکدام می تواند به ترقی و تعالی جامعه کمک کند یابرعکس،موجبات شماری از ناهنجاری ها و بی ثباتی در حوزه های فرهنگ،سیاست ،اقتصادو ...را فراهم سازد.حضور طبقات مختلف اجتماعی در جوامع اسلامی صدر اسلام ،واقعیتی انکار ناپذیر است که هرچند به موجب تعالیم دینی،احدی را بردیگری امتیازی نیست مگر به تقوا،اما همین طبقا...

مکتب گنوسی از مهمترین مکاتب دینی-عرفانی سده‌های اول پیشامسیحی و پس از آن است که شالوده‌ای از بنیادی‌ترین اندیشه‌های معرفتی و فلسفی آن روزگار را در نظام الهیاتی خود دارد. اندیشه‌هایی چون ثنویت، هبوط روح، معرفت شهودی و نظریۀ نجات و رستگاری. دراین مقاله تلاش شده تا ضمن تبیین ساختار کلی اندیشۀ گنوسی و چگونگی شکل‌گیری آن در مقام نحله‌ای فکری وتأثیرگذار، به مهمترین مبانی این مکتب در باب موضوعاتی چون ...

فرش مهم ترین هنر ایرانیان از روزگار کهن تا حال حاضر بوده است. استفادۀ روزمره و کاربردی بودن آن باعث شده تا این آثار به مرور زمان از بین رفته و مدارک کمی از آن به یادگار بماند. در این میان محققین فرش سعی داشته اند با نگاهی به یافته های باستانی، آثار نگارگران و تألیفات سفرنامه نویسان، شعرا و مورخین اسلامی، خلأ تاریخی بافت فرش در شهرهای مهم ایران را پر کنند. ناحیۀ خراسان بااینکه ثبات خاصی نداشته، ...