این پژوهش با فرض اینکه بسیاری از مضامین محتوایی پرده های درویشی با متون شیعی مطابقت دارد و نقاشان پرده های درویشی برای خلق آثارشان به مستندات تاریخی، متون شیعی، روایات شفاهی رایج در میان مردم متکی بوده اند و همچنین آن ها از اسلوب زیبایی شناختی و خلاقیت فردی در خلق آثارشان استفاده کرده اند، صورت گرفته است. روند شکل گیری پرده های درویشی، موضوعات آثار و اهداف هنرمندان در خلق آثار مورد بررسی قرار...

هانری کوربن دین پژوه، شیعه شناس و فیلسوف برجستۀ فرانسوی در مطالعات تطبیقی متعددش توانست ارتباط فلسفی و عرفانی بین فلسفۀ خسروانی ایران باستان با روایات اسلام شیعی و فلسفۀ اشراق مطرح کند. وی با بررسی بر روی آثار سهروردی و ابن سینا نه تنها به بن مایه های فلسفۀ خسروانی دست پیدا کرد، بلکه به سرچشمه های اصلی فلسفۀ خسروانی، حکمت مزدایی، روایات اساطیری و متون مربوط یه آیین زردشتی نیز توجه داشت، و  همچن...

مطالعه و تحلیل علمی جلوه های گوناگون ادبیات عامه موجب درک شایسته تر ماهیت، عناصر سازندة درونی و عوامل تأثیرگذار در پردازش فرهنگ شفاهی می گردد. قصه گویی یکی از کهن ترین اشکال ادبیات شفاهی است. در روزگاران کهن، قصه گوها تاریخ، سنت، مذهب، آداب، قهرمانی ها و غرور قومی را از نسلی به نسل دیگر منتقل می کردند. اصولا قصه زمانی شکل می گیرد و عینیت می یابد که از زبان راوی نقل شود. قصه گو یا راوی خواه ناخو...

در ادبیات معاصر تاجیک آثاری که براساس روایت و اساطیر نوشته شده‌اند، بسیار دچار آمده‌اند و نویسندگان زیادی به خلق آثار براساس روایت‌ها و افسانه‌های قدیمی خلق تاجیک پرداخته‌اند؛ لیکن از همه بیشتر م. میرشکر اساطیر و روایات و افسانه‌های خلقی را برای ترغیب سنت‌های عالی اخلاقی، اجتماعی و سیاسی، وطن‌پروری و انسان‌دوستی، و اتحاد و یگانگی استفاده کرده است و داستان قشلاق طلایی گواه روشنی بر این ...

ادبیات ایران پیش از اسلام، در زمینه روایات دینی و ادبی، بیش از کتابت، به روایت شفاهی وابسته بوده است؛ تا آنجا که حتّی برای نقل شفاهی، فضیلت قائل می شده اند. در این میان، همراهی سروده های منظوم با موسیقی توسّط خنیاگران، یکی از مهم ترین ارکان سنّت های ادبی را در ایران باستان سامان می داده است. در ایران پس از اسلام، اگر چه کتابت آثار (که از دوره ساسانی آغاز شده بود) و میل به سوی شعر عروضی، شالوده ادب...

هنر نقالی به‌­عنوان یکی از کهن­‌ترین نوع (ژانر) روایی‌ـ نمایشی، در ارتباط دوجانبه­‌ی زبانی و حرکتی نقال با عامه­‌ی مردم، به منظور خلق داستانی تأثیرگذار از یک سو و نقش قابل­ توجه نقال در دخل و تصرف و برافزوده­‌های داستانی در متن طومار موردنظر از سوی دیگر، شگردهای خاصی را در قالب روایتگری و داستان­گویی نمایشی در بطن آنها آشکار ساخته‌­است. در این میان، هفت لشکر از جمله نمونه­‌های «طومار جامع نقالا...

این پژوهش برآن است تا شیوۀ ­­قصه­ گویی را در داستان سمک ­عیار، با سه داستان عامۀ داراب­نامۀ بیغمی، ابومسلم ­نامه و اسکندرنامۀ نقالی بررسی و مقایسه کند. برای این کار با استفاده از الگوی چتمن، میزان مشارکت راوی در داستان سمک­ عیار و همچنین برخی از ویژگی­ های سبکی خاص در این اثر (زبان و فضای عامیانه و طنز و مطایبه) تحلیل و با آثار دیگر مقایسه می ­شود. نتایج نشان می­ دهد مشارکت و حضور راوی هنگام وص...